Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Si
Lili
?
uokalani
(
Setyembre 2
,
1838
?
Nobyembre 11
,
1917
), na ipinanganak bilang
Lydia Lili
?
u Loloku Walania Wewehi Kamaka
?
eha
, ay ang huling
monarka
at nag-iisang namunong
reyna
ng
Kaharian ng Hawai
?
i
. Kilala rin siya bilang Lydia Kamaka
?
eha
P?k?
, kasama ang piniling pangalang maharlika na Lili
?
uokalani, at ang pangalan niya ay naging Kaolupoloni K. Dominis sa kalaunan. Tinanggihan niya ang
aneksasyon
ng
Estados Unidos
subalit nawalan ng kapangyarihan sa isang pag-aalsa ng mga manananim na sinuportahan ng Estados Unidos, na humantong sa isang bagong pamahalaan.
[1]
[2]
Si Reyna Lili?uokalani ay isang taong nakapagtamo ng edukasyon at nakapaglakbay nang malawakan. Pinakasalan niya si John Owen Dominis noong Setyembre 16, 1862. Naging gobernador siya ng
Oahu
at ng
Maui
. Wala silang naging mga anak. Isa siyang ganap na musikera. Ang kaniyang pinaka nakikilalang kumposisyon ay ang "
Aloha ?Oe
".
[2]
Noong 1891, si Lili?uokalani ay naging reyna ng Hawaii nang mamatay ang kaniyang kapatid na hari. Noong 1893, ninais niya ang isang bagong
saligang batas
. Nagsanhi ito ng isang alagata sa ministrong Amerikano sa Hawaii. Nilusob ng mga sundalong Amerikano ang
Palasyong ?Iolani
at iba pang mga gusali ng pamahalaan. Noong 1894, tinanggal nila mula sa pagkareyna si Reyna Lili?uokalani. Naglagay ang Estados Unidos ng isang pamahalaang probisyonal. Ito ang naging Republika ng Hawaii.
[2]
Nasa panig ng kanilang reyna ang mga tao ng Hawaii. Inalok ni Pangulong
Grover Cleveland
na ibalik ang trono kapag ipagkakaloob ni Lili?uokalani ang
amnestiya
sa lahat ng mga kasangkot sa pangingibabaw sa kaniyang kaharian. Tumanggi siya, ngunit nagbago siya ng kalooban at pumayag. Tinanggihan ng pamahalaang probisyonal ang kaniyang panunumbalik sa trono. Noong Hulyo 4, 1894, nagsimula ang Republika ng Hawaii. Namatay si Lili?uokalani noong Nobyembre 11, 1917 pagkatapos na makaranas ng isang
stroke
.
[2]
Ang lathalaing ito na tungkol sa
Tao
,
Kasaysayan
at
Estados Unidos
ay isang
usbong
. Makatutulong ka sa
Wikipedia
sa
pagpapalawig
nito.