?????????????????

????????????? ?????????????
?????????????????
??????????????: ???????????????
???????: ?????????????
??????????
??????????? ( ???????? )
?????????????? ( ??????????? )
???????
?????????????
?????????
?????????????
:
??????? ????????????? ??????????
????????????: ????????????????
?????????:
ISO 639-5 : trk
????????? : turk1311 [1]
{{{mapalt}}}
    ??????????????? (?????)
    ???????????????? (???????)
    ?????
    ????????????????? (??????)
    ????? ( Oghur )
    ?????????????????? (????????)

????????????????? ???????????????????????????????? ????????????? ???? ???????????????????? ????? ???????? ??? ??? ??????? ?????????????????????????????? ??????????????? ?????????????????????????????????? 180 ?????? ?????????????????????????????????????? 200 ?????? ?????????????????? ????????? ??????????? 40%????????????????????????????

??????????? [ ??? ]

??????????????????????????????????????????????????????? ????????????????????????????????????? ??????????????????????? ????????????????????????????????????-????-????? ??????????????????????? ?????????????????? ????????????????? ??? ?????????? ????

??????? [ ??? ]

????????????????????????????????????????????????????????? ???????? ??? ????? ?????????????????????????????????????????????? [2]

???????????????? ?????????????????? ??? ???????? ??? ??????????? ??? ??????????

????????????????? [ ??? ]

?????????????????????????????????????????????????????? 13 ???????????? ???????????? ??? ???????????? ????????? ????????????????? ????????????????????? ?.?. 2432 ??? ????????????? ?? ????????? ??????? Compendium of the Turkic Dialects ( Divanu Lugati't-Turk) ??????????????????????? 16 ??? Ka?garlı Mahmud ?????????????-????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? ??????? Cordex Cumanicus ???????????????????????????????????????????? ?????????? ??? ????????? ??????????????????? ????????????????? ?????????????????????????? ??????? ??? ???????? ??????????????????????????????? ???????????????????? ????????? ?????????? ?????????????????????????? 18-19

????????????????????????????????????? [ ??? ]

??????????????????????????????????????????? ?????????????????????????????????? ?????????? ???????? ???????? ( ????????????? ) ????? ???????????????????? (????????????) ????????????????????????? ????????????????????????????? ??????????? ????????????? ????????? ??????????? ??????? ??? ??????????

??????????? [ ??? ]

???????????????????????????????????????????????????????????????????????? ??????????????????????????????????? ???? ???????????????? ????????????? ??? ?????????????????? ????????? ???????????????????????????? 6 ???? ???

?????????????????????????????? ?????????????????????????? ????????????????????????? ?????????????????????????? ???????????????????????? ??????????????? ????????????????????????? ?????????????????????????????? ?????? ?????????????????????????? ???????????????????????????????? ????????????????????? ??????????????????????????????? ????????????????????????????????????

?????? [ ??? ]

???????????????????????????????????????????????????? Lars Johanson (1998) [3]

???????????????????? ??????????????

 
?????????????????????
??????????????????????
?????????????????
???????????????

 
??????????????????????
????????????????????
??????????????????
?????????????????????????????????

???????
????????
??????????????????????????????????? ??????????????????????
???????????????????? ???????????????
??????????????????
?????????????????
??????????????? [10]
??????????  
??????????  

????????????????????? [ ??? ]

?????????????? ????????????????? ????????? ???????????????? ????????????? ?????????? ????????? ??????????? ?????????? ??????????? ???????? ?????????
????? ????????? Ata Ata Ata Ata Ata Ata Ata Ota Ata Atte
??? Ana Anne, Ana Ana Ene Ana Ana Ene Ona Ana Anne
?????? O'gul O?ul O?ul O?ul Ul, u?ıl Ul Uul O'gil Oghul Uol Yv?l, Ul
?????? Er(kek) Erkek Er /Ki?i Erkek ?r Er(kek) Erkek Erkak Er Er Ar
???????? Kyz Kız Qız Gyz Qız Qız Kız Qiz Qiz Ky:s H?r
????? Ki?i Ki?i Ki?i Ke?e Kisi Kishi Kishi Kishi Kihi
Bride Kelin Gelin G?lin Gelin Kilen Kelin Kelin Kelin Kelin Kylyn Kin
Mother-in-law Kaynana Qaynana Gayın ene Qayın ana Qayın ene Kaynene Qayın ona Qeyinana Hun'ama
Body parts Heart Yurek Yurek Ur?k Yurek Yorak Jurek Jurok Yurak Yurek Sureq ??re
Blood Qan Kan Qan Ga:n Qan Qan Kan Qon Qan Qa:n Jun
Head Ba? Ba? Ba? Ba? Ba? Bas Bash Bosh Ba? Bas Pu?
Hair Qıl Kıl Qıl Qyl Qıl Qıl Kıl Qil Qil Kıl
Eye Koz Goz Goz Goz Kuz Koz Koz Ko'z Koz Kos Ku?
Eyelash Kirpik Kirpik Kiprik Kirpik Kerfek Kirpik Kirpik Kiprik Kirpik Kirbi: H?rp?k
Ear Qulqaq Kulak Qulaq Gulak Qolaq Qulaq Kulak Quloq Qulaq Gulka:k H?lha
Nose Burun Burun Burun Burun Borın Murın Murun Burun Burun Murun
Arm Qol Kol Qol Gol Qul Qol Kol Qo'l Qol Hul, Hol
Hand El(ig) El ?l El Alaqan Alakan Ili: Al?
Finger Barmak Parmak Barmaq Barmak Barmaq Barmaq Barmak Barmoq Barmaq Purne, Porn'a
Fingernail Tyrnaq Tırnak Dırnaq Dyrnaq Tırnaq Tırnaq Tyrmak Tirnoq Tirnaq Tynyraq ??rne
Knee Tiz Diz Diz Dy:z Tez Tize Tize Tizza Tiz Tusaχ ??rpu??i
Calf Baltyr Baldır Baldır Baldyr Baltır Baldır Baltyr Boldyr Baldir Ballyr
Foot Adaq Ayak Ayaq Ayak Ayaq Ayaq Ayak Oyoq Ayaq Ataq Ura
Belly Qaryn Karın Qarın Garyn Qarın Qarın Karyn Qorin Qerin Qaryn Hyr?m
Animals Horse At At At At At At At Ot At At Ut
Cattle Siyir Sı?ır Inek Sygyr Sıyır Siır Sıyır Sigir Siyir
Dog Yt ?t/Kopek ?t It Et It It It It Yt Jyt?
Fish Balyq Balık Balıq Balyk Balıq Balıq Balık Baliq Beliq Balyk Pul?
Louse Bit Bit Bit Bit Bet Bit Bit Bit Pit Byt Pyjt?, Put'?
Other nouns House Uy Ev Ev Oy Oy Uy Uy Uy Uy Av*
Tent Otag Ota?/Cadır Otag Otaw Otaq Otu:
Way Yol Yol Yol Yo:l Yul Jol Jol Yo'l Yol Suol ?ul
Bridge Kopruq Kopru Korpu Kopri Kuper Kopir Kopuro Ko'prik Kovruk Kurpe K?per
Arrow Oq Ok Ox Ok Uq Oq Ok O'q Oq Uh?
Fire Ot Od Od Ot Ut Ot Ot O't Ot Uot Vut, Vot
Ash Kul Kul Kul Kul Kol Kul Kul Kul Kul Kul K?l
Water Suv Su Su Suw Su Sw Suu Suv Su Ui ?yv, ?u
Ship, boat Kemi Gemi G?mi Gami Koyma Keme Keme Kema Keme Kim?
Lake Kol Gol Gol Kol Kul Kol Kol Ko'l Kol Kuol Kul?
Sun/Day Kune? Gun(e?) Gun(??) Gun Kon Kun Kun Kun Kun Kun Kun
Cloud Bulut Bulut Bulud Bulut Bolıt Bult Bulut Bulut Bulut Bylyt P?l?t
Star Yulduz Yıldız Ulduz Yyldyz Yoldız Juldız Jıldız Yulduz Yultuz Sulus ??lt?r
Earth Topraq Toprak Torpaq Toprak Tufraq Topıraq Topurak Tuproq Tupraq Toburaχ T?pra
Hilltop Topu Tepe T?p? Depe Tuba Tobe Tobo Tepa Tope Tobo Tup?
Tree/Wood Ya?ac A?ac A?ac Agac A?ac A?a? Jygach Yog'och Jyv??
God ( Tengri ) Tengri Tanrı Tanrı Ta?ry Tanre Taniri Tenir Tangri Tengri Tanara Tur?, Tor?
Sky, Blue Kok Gok Goy Gok Kuk Kok Kok Ko'k Kok Kuoq K?vak, Koak
Adjectives Long Uzun Uzun Uzun Uzyn Ozın Uzın Uzun Uzun Uzun Uhun V?r?m
New Yany Yeni Yeni Yany Yana Jana Janı Yangi Yengi Sana ??n?
Fat Semiz Semiz/?i?man Semiz Simez Semiz Semiz Semiz Semiz Emis Sam?r
Full Tolu Dolu Dolu Do:ly Tulı Tolı Tolo To'la Toluq Toloru Tulli
White Aq Ak A? Ak Aq Aq Ak Oq Aq
Black Qara Kara Qara Gara Qara Qara Kara Qora Qara Xara Hura
Red Qyzyl Kızıl Qızıl Gyzyl Qızıl Qızıl Kızıl Qizil Qizil Kyhyl H?rl?
Numbers 1 Bir Bir Bir Bir Ber Bir Bir Bir Bir Bi:r P?rre
2 Eki ?ki ?ki Iki ?ke Eki Eki Ikki Ikki Ikki Ikk?
4 Tort Dort Dord Do:rt Durt Tort Tort To'rt Tort Tuort T?vatt?
7 Yeti Yedi Yeddi Yedi Cide Jeti Jeti Yetti Yetti Sette ?i???
10 On On On O:n Un On On O'n On Uon Vunn?, Vonn?
100 Yuz Yuz Yuz Yuz Yoz Juz Juz Yuz Yuz Su:s ??r

??????? [ ??? ]

  1. Nordhoff, Sebastian; Hammarstrom, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, ?.?. (2013). "Turkic" . Glottolog 2.2 . Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  2. Turkic Language tree entries provide the information on the Turkic-speaking regions.
  3. Lars Johanson (1998) The History of Turkic. In Lars Johanson & Eva Agnes Csato (eds) The Turkic Languages. London, New York: Routledge, 81-125. [1] ???????? 2011-04-08 ??? ??????????????
  4. Crimean Tatar and Urum are historically Kipchak languages, but have been heavily influenced by Oghuz languages.
  5. Tura, Baraba, Tomsk, Tumen, Ishim, Irtysh, Tobol, Tara, etc. are partly of different origin (Johanson 1998) [2] ???????? 2011-04-08 ??? ??????????????
  6. "Of Altai Turkic origin, but recently closer to Kazakh (Johanson 1998)" . ????????????????????? ????????? ????? 2011-04-08 . ??????????? 2008-11-11 .
  7. "Deviating. Probably of South Siberian origin (Johanson 1998)" . ????????????????????? ????????? ????? 2011-04-08 . ??????????? 2008-11-11 .
  8. Deviating. Historically developed from Southwestern (Oghuz) (Johanson 1998) [3] ???????? 2011-04-08 ??? ??????????????
  9. Aini contains a very large Persian vocabulary component, and is spoken exclusively by adult men, almost as a cryptolect .
  10. "Some dialects are close to Kirghiz (Johanson 1998)" . ????????????????????? ????????? ????? 2011-04-08 . ??????????? 2008-11-11 .
  11. Khalaj is surrounded by Oghuz languages, but exhibits a number of features that classify it as non-Oghuz.

??????????????? [ ??? ]