?усн? Муборак

Мавод аз Википедиа ? донишномаи озод
?усн? Муборак
ар. ????? ?????? ‎
Президенти Миср
14 октябр 1981  ? 11 феврал 2011
Пешгузашта Суф? ?асан Абутолиб
?онишин Му?аммад ?усайн Тантов?
Таваллуд 4 май 1928 ( 1928-05-04 ) [1] [2] [3] […]
Даргузашт 25 феврал 2020 ( 2020-02-25 ) [5] [6] [7] […] (91 сол)
Мадфан
?амсар Suzanne Mubarak [d]
Фарзандон Alaa Mubarak [d] ва Gamal Mubarak [d]
?изб
Та?силот
Фаъолият сиёсат [8]
Эъти?од сунн?
Соядаст
?оиза?о
Навъи артиш Egyptian Air Force [d]
Рутба Air marshal [d]
Набард?о
  Парванда?о дар Викианбор

?усн? Муборак (номи пурра: Му?аммад ?усн? Сайид Муборак  ; ар. ???? ???? ??? ????? ‎ ? англ.   Hosni Mubarak  ;  4 май соли 1928 , Кафрул-Мусайла - 25 феврали 2020 , [9] ?о?ира ) ? президенти чоруми Миср аз 14 октябри соли 1981 то 11 феврали соли 2011 .

?усн? Муборак пас аз хидмати т?лон? дар нер??ои ?авоии Миср муовини раиси ?ум?ури Миср таъйин шуд. Мувофики конститутсия вай баъди кушта шудани президент Анвар Содот дар паради харб? 6 октябри соли 1981 президент таъйин шуд. 11 феврали соли 2011 дар нати?аи ин?илоб дар Миср истеъфо дод ва ?удратро ба Ш?рои олии нер??ои мусалла? супурд [10] ? бо итти?оми фасод ва с?иистифода аз ма?ом ба зиндон ма?кум шуд. Дар охири ?укмрониаш сарвати Муборак ва хонаводааш аз 1-5 [11] [12] то 40-70 [13] [14] миллиард доллар арзёб? мешуд.

Зиндагинома [ вироиш | вироиши манбаъ ]

?усн? Муборак 4 майи соли 1928 дар де?аи Кафр-ул- Мусайла?аи волии Шибинул?ум ( вилояти Минуфия ), во?еъ дар яке аз сера?олитарин маноти?и кишвар, дар шимолу ?арби ?о?ира ба дунё омадааст. Падари ? ас-Саид Ибро?им Муборак дар низоми додго?ии марказ?ои вилоят ва но?ия?о ва сипас та?рибан бист сол дар додго?и вилоятии Шибин ал-Ком? ба ?айси мансабдор кор кардааст. Баъди ин?илоби июлии соли 1952 ас-Саид Ибро?им Муборак ба сифати инспектор ба Вазорати адлия ба ?о?ира фиристода шуд.

Баъди хатми мактаби миёна Муборак ба хидмати ?арб? рафт. ? Академияи ?арбии ?о?ираро хатм карда, соли 1949 дар он?о дара?аи бакалавр? дар илми ?арб? гирифтааст. Соли дигар, соли 1950 , ?усн? Муборак ба Академияи Нер??ои ?авоии Билбайс дохил шуд ва дар он ?о дара?аи бакалавр? дар со?аи авиатсияро ба даст овард ва дар соли 1952 ба эскадрилл?ои ?анг? таъйин карда шуд ва дере нагузашта ба ?авопаймо?ои бомбаандоз гузашт. Чанд сол инструктори Академияи ?увва?ои харбии хавой буд. Вай дар чанг?ои бебарор барои Миср дар мохи октябри соли 1956 ба мукобили Англия, Франция ва Исроил иштирок дошт. Сол?ои 1959-60 дар И?ШС та?сил карда, дар полки таълимии авиатсионии ша?ри Фрунзе ?авопаймои бомбаандози Ил-28-ро азхуд кардааст. Баъд вай дар самолёти вазнини бомбаандози Ту-16 парвоз карданро омухт. Сол?ои 1962?63 дар хайати контингенти Миср дар чанги граждании Яман иштирок карда, ба эскадрильяи бомбаандоз фармондехй мекард. Сол?ои 1964-65 Академияи ?арбии ба номи Фрунзе дар Москва . Аз соли 1965 ба бригадаи авиатсионй рохбарй карда, сардори базаи хавоии Кохира буд.

?усн? Муборак дар ?анги Арабу Исроил дар соли 1967 ширкат дошт, ки ?авопаймо?ои Миср ба таври фалокатбор шикаст х?рда, ?ариб пурра нобуд карда шуданд. Аз соли 1967  ? Сардори Академиям ?увва?ои харбии хавой бо максади хеле зиёд кардани шумораи лётчик?ои тайёркардаи академия раванди таълимиро аз нав сохт. Соли 1970 Муборак Сардори ситоди ?увва?ои харбии хавоии Миср таъйин шуд. ? чанд амалиёти бомуваффа?ияти ?ангии Нер??ои ?авоиро дар сол?ои 1970-72 , дар замони ?анги миёни Миср ва Исроил ра?бар? кардааст. Дар соли 1972 фармонде?и нер??ои ?авоии Миср ва муовини вазири дифоъи Миср шуд. Мо?и октябри соли 1973 ? нер??ои ?авоии Мисрро дар замони ?анги ?иёмат, ки бо номи ?анги да?уми Рамазон низ маъруф аст, ра?бар? мекард . Баъд ?увва?ои харбии хавоии Миср бори аввал бар ?увва?ои харбии хавоии Исроил як катор галаба?ои барчаста ба даст оварданд. ?арчанд Исроил пеш аз ан?оми ?анг ташаббусро ба даст гирифта тавонист, аммо амалиёти нер??ои ?авоии Миср муваффа? ?исобида шуд, ки ин ба Муборак шу?рати ?а?рамони милл? овард. Соли 1974 ба унвони сармаршали авиатсия дода шуд.

Мохи апрели соли 1975 бо ?арори президенти Миср Анвар Содот Муборак ноиб-президенти Миср ва дар соли 1978 низ ?онишини раиси ?изби миллим демократй интихоб шуд . То он ва?т Муборак ба сиёсат маш?ул набуд. ?арори Содотро бисёри?о ?амчун хо?иши дарёфти дастгир? дар шакли як мансабдори аз ?и?ати сиёс? бетараф, фасодзада ва маъруфи баландрутбаи низомии худ медонистанд.

?усн? Муборак бо орден?ои Миср “Ситораи фахр?” ( 1973 ), “Ситораи Синай” ( 1973 ), “Гарданбанди дарёи Нил” ( 1974 ) ва дигар ордену медал?о ва ?оиза?ои давлат? сарфароз гардидааст. ?амаи мукофот?оро дар давраи хидмати харб? гирифта буд. 27 сол аст, ки раёсати Муборак тан?о бо нишон?ои ?ашн? ва ?оиза?ои хори?? сарфароз шудааст. Дар гузашта ?усн? Муборак го?е дар чорабини?ои сирф низом? бо либоси низом? зо?ир мешуд, аммо ахиран президенти Миср дар тан либоси аврупоии ?айринизом? ба бар мекунад.

24 феврали соли 2020  адвокат гуфт, ки Муборак дар реаниматсия ?арор дорад: саломатиаш баъди ?арро?ии р?да мушкил буд [15]

? 25 феврали соли 2020 дар ?о?ираи Миср даргузашт. [16] ?ангоми марг ? 91 сола буд. [17]

Миср дар замони ?усн? Муборак [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Дар?ол пас аз ба ?удрат расидан Муборак барои мубориза бо фасод як ?атор чора?о андешид. Бисёр аъзоёни гирду атроф, инчунин аъзоёни оилаи президенти соби? Анвар Содот ва баъзе ходимони олимартаба ба суд кашида шуданд.

Президент Муборак дар ?амапурс? дар сол?ои 1987 , 1993 ва 1999 бо аксарияти овоз?о такроран интихоб шудааст. Аммо овозди?? тан?о барои як номзаде, ки аз ?ониби Ма?лиси Милл? пешбар? шудааст, сурат мегирифт, ки Миср бор?о мавриди инти?оди кишвар?ои демократии устувор ?арор гирифтааст. Зарурати баргузории раъйпурс? бо ниго? доштани вазъи изтирор? дар кишвар, ки дар нати?аи ташдиди мушкили ислом? тавассути фаъолияти созмон?ои радикал? ба ву?уд омадааст, асоснок карда шуд.

Муборак сиёсати Анвар Содот ро нисбат ба оппозиция аз нав дида баромад. Сад?о аъзои созмон?ои мухолиф аз зиндон?о ра?о шуданд, шароити мухолифин сабук шуд ва ба он?о и?оза дода шуд, ки нашрия?ои худро нашр кунанд.

?амзамон, Муборак ?амчун як муборизи шадиди зидди зу?уроти бунёдгароии ислом? дар Миср шинохта шудааст. Як катор ташкилот?ои радикалй торумор карда шуда, баъзе аъзоёни он?о ба ?атл расонда шуданд. Аз ?умла, иштироккунандагони суикасди президент Анвар Содот баъди мурофиаи намоишй ба ?атл расонда шуданд.

Дар посух ба ин тадбир?ои ?атъ? соли 1982 бунёдгароён Муборакро ба ?атл ма?кум карданд. Шаш суи?асд ба ?они ? сурат гирифт [18] . Дутои он?о ба оммаи васеъ маълум гардид - соли 1995 ?ангоми сафараш ба Эфиопия дар Аддис-Абеба мошини ?ро аз сило?и автомат? тирборон карданд ва соли 1999 дар яке аз намоиш?о Муборакро бо корд захм? карданд. Дар ?арду ?олат Муборак осеб надидааст.

Дар соли 2005 исло?от ба ?онуни асосии кишвар ?абул шуд, ки ба ?изб?о ?у?у?и пешбарии номзад?ои худро ба президент? дод. Аввалин интихоботи президент? тиб?и низоми нав 7 сентябри соли 2005 баргузор шуд. ?усн? Муборак, тавре интизор мерафт, бар он?о пир?зии комил ба даст овард. Бо ву?уди ин, ?онунияти ин интихобот ба далели ?афомонии ?онуншикани?ои ?у??атгузор? зери суол шудааст.

Бозгашти Миср ба Лигаи кишвар?ои араб [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Миср ягона кишваре буд, ки дар таърихи Лигаи кишвар?ои араб аз узвияташ бар асари созишномаи сул?и соли 1979 бо Исроил ( созишнома?ои Кэмп Дэвид ) ма?рум карда шуд. Бо ву?уди ин, дар соли 1989 , Муборак муваффа? шуд, ки узвияти Мисрро дар Лига тамдид кунад. Миср дар айни замон яке аз бонуфузтарин аъзои Лига мебошад.

Ирсият [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Аз соли 2000 ин?ониб писари хурдии Муборак, ?амол, бор?о ба вазифа?ои баландтари ?изби миллии демократ? таъйин шудааст. ? ?онибдори насли нави неолиберал?о ма?суб мешавад. Ба далели афзоиши ма?бубияти ?амол ва густариши нуфузаш, овоза?ое па?н шуданд, ки ? дар курсии президенти кишвар ?ойгузини падараш мешавад. Аммо инро ?ам президент ва ?ам ?амол Муборак бор?о ошкоро рад карданд. Бисёри?о бовар? доштанд, ки чунин инти?оли меросии ?удрат дар асл маънои баргаштан ба низоми мутла??иятро дорад.

Эътироз?ои соли 2011 [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Дар аввали соли 2011 тазо?уроти оммавии зидди?укумат? дар як ?атор кишвар?ои араб? бар сари масоили и?тисод? ва и?тимо? шур?ъ шуд. Мав?и ош?б?о аз во?еа?ои Тунис ил?ом гирифта буд, ки дар он ?о президент Бен Ал? бар асари эътироз?ои мардум? сарнагун шуд. 25 январи соли 2011 чанд ?азор нафар дар ?о?ира бо талаби истеъфои ?усн? Муборак ба майдон баромаданд.

Эътироз?о дар Миср 18 р?з идома карданд.

11 феврали соли 2011 Президенти Миср ?усн? Муборак истеъфо дод; Пеш аз рафтан, Муборак дастур дод, ки кишварро Ш?рои олии ?увва?ои Мусалла?, [19] бо сардории вазири дифоъ Му?аммад ?усайн Тантов? идора кунад. [20]

Эзо? [ вироиш | вироиши манбаъ ]

  1. ↑ Internet Movie Database   (ингл.) ? 1990.
  2. ↑ Энциклопедия Брокгауз   (нем.)
  3. ↑ Gran Enciclopedia Catalana   (кат.) ? Grup Enciclopedia , 1968.
  4. ↑ Dictionary of African Biography   (ингл.) / E. K. Akyeampong , Henry Louis Gates, Jr. ? NYC : OUP , 2012. ? ISBN 978-0-19-538207-5
  5. ↑ https://www.aljazeera.com/news/2020/02/egypt-president-hosni-mubarak-dies-91-200225105344417.html
  6. ↑ https://www.nytimes.com/2020/02/25/obituaries/hosni-mubarak-dead.html
  7. ↑ 7.0 7.1 L’ancien president egyptien Hosni Moubarak est mort   (фр.) / J. Fenoglio ? Paris : Societe editrice du Monde , 2020. ? ISSN 0395-2037 ; 1284-1250 ; 2262-4694
  8. ↑ Чешская национальная авторитетная база данных
  9. ↑ Пов?домлення про смерть пол?тика в?д ?гипетського незалежного видання Mada Masr.
  10. ↑ Президент ?гипту подав у в?дставку
  11. ↑ http://edition.cnn.com/2011/WORLD/africa/02/14/chasing.mubaraks.millions/index.html
  12. ↑ https://abcnews.go.com/Blotter/hosni-mubaraks-wealth-thief-big-thief/story?id=12897677
  13. ↑ https://abcnews.go.com/Business/egypt-mubarak-family-accumulated-wealth-days-military/story?id=12821073
  14. ↑ Mubarak family fortune could reach $70bn, says expert . The Guardian (4 лютого 2011). 9 червня 2021 сан?ида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 апрели 2021 . (англ.)
  15. ↑ Ex-President Hosni Mubarak in intensive care unit: Lawyer
  16. ↑ Помер екс-президент ?гипту Хосн? Мубарак - ЗМ? (укр.) . www.unian.ua . 25 феврали 2020 сан?ида шуд.
  17. ↑ Former Egyptian President Hosni Mubarak dies (en-GB), BBC News  (25 феврали 2020). Проверено 25 феврали 2020.
  18. ↑ Помер Хосн? Мубарак: що в?домо про колишнього президента ?гипту . 24 Канал . 25 феврали 2020 сан?ида шуд.
  19. ↑ Мубарак ушел в отставку //LENTA.RU (рус.)
  20. ↑ В?йськову раду ?гипту очолив м?н?стр оборони кра?ни М.Тантав?

Сарчашма?о ва пайванд?о [ вироиш | вироиши манбаъ ]

Адабиёт [ вироиш | вироиши манбаъ ]

  • Муборак Му?аммад ?усн? Сайд // Энсиклопедияи дипломатии Украина : Дар 2 ?илд / Му?аррир.: Л. ДАР. Губерский (раис) ва дигарон. - Киев: Дониши Украина, 2004 - ?илди 2 - 812с. ISBN 966-316-045-4
  • Ю Скороход . Муборак Му?аммад ?усн? Саид // Энсиклопедияи сиёс?. Сармухаррир: Ю Левенец (раис), Ю Шаповал (чонишини раис) ва дигарон. - Киев: Нашриёти парламент?, 2011. - са?.470 ISBN 978-966-611-818-2
  • Чикризова ОС ?усн? Муборак: "Фиръавн охирини" Миср // Бюллетени PFUR. Силсила: Таърихи умум?. 2015. № 2.
Баргирифта аз " https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=?усн?_Муборак&oldid=1349543 "