Selman bin Abdulaziz Al Saudi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lire
Selman bin Abdulaziz
Mbreti i Arabise Saudite
Kryeministri i Arabise Saudite
Mbrojtesi i Dy Xhamive te Shenjta
Mbreterimi 23 janar 2015 - duke vazhduar
Paraardhes Abdullah
Emri i plote
Selman bin Abdulaziz bin Abdul Rahman bin Feisal bin Turki bin Abdullah bin Muhammed bin Saud
Shtepia Shtepia e Saudit
I ati Ibn Saudi
E ema Hussa bint Ahmed Al Sudairi
U lind 31 dhjetor 1935
Riad , Arabia Saudite

Selman bin Abdulaziz El Saudi ( Arabisht : ????? ?? ??? ?????? ?? ?????; lindi me 31 dhjetor 1935) ka qene Mbreti i Arabise Saudite dhe Mbrojtesi i Dy Xhamive te Shenjta qe nga 23 janari 2015.

Ai ishte zv.guvernator i Riadit dhe me vone guvernator i Riadit per 48 vjet nga viti 1963 deri me 2011. Ai me pas u emerua Minister i Mbrojtjes. Ai u emerua gjithashtu Princi i Kurores i Arabise Saudite ne vitin 2012 pas vdekjes se vellait te tij Najef bin Abdulaziz . Selmani u be mbret ne vitin 2015 pas vdekjes se gjysme vellait te tij, Mbretit Abdullah . Ai eshte djali me i vjeter i mbijetuar i Ibn Saudit .

Nismat e tij kryesore si mbret perfshijne nderhyrjen saudite ne Luften Civile te Jemenit , Saudi Vision 2030 dhe nje dekret te vitit 2017 qe lejon grate saudite te vozisin. Djali i tij, Princi i Kurores Muhamed bin Selman Al Saud , konsiderohet sundimtari de facto i Arabise Saudite dhe ka udhehequr shume reforma brenda vendit, si dhe ka shkaktuar nje numer polemikash, duke perfshire arrestimin e anetareve te familjes mbreterore saudite ne 2017 dhe vrasjen te Xhamal Kashogxhi .

Jeta e hershme [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Selmani lindi me 31 dhjetor 1935 dhe raportohet te jete djali i 25-te i Ibn Saudit , monarku i pare dhe themeluesi i Arabise Saudite. [1] Selmani dhe gjashte vellezerit e tij te plote perbejne Sudairi Seven . [2] Ai u rrit ne Pallatin Murabba .

Selman mori arsimin e tij te hershem ne Shkollen e Princave ne kryeqytetin e Riadit, nje shkolle e krijuar nga Ibn Saud posacerisht per te siguruar arsimimin per femijet e tij. [3] Ai studioi fene dhe shkencen moderne. [4]

Guvernatori i Riadit [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Guvernatori Selman bin Abdulaziz me Vladimir Putin ne vitin 2007

Selman u emerua si zv.guvernator i Provinces Riad me 17 mars 1954, ne moshen 19 vjecare, dhe mbajti kete post deri me 19 prill 1955. [1] Ai u emerua si guvernator i provinces me 5 shkurt 1963, [3] dhe qendroi ne ate zyre deri me 5 nentor 2011. [4]

Si guvernator, ai kontribuoi ne zhvillimin e Riadit nga nje qytet i mesem ne nje metropol te madh urban. Ai sherbeu si nje nderlidhes i rendesishem per te terhequr turizmin, projektet kapitale dhe investimet e huaja ne vendin e tij. Ai favorizonte marredheniet politike dhe ekonomike me Perendimin. [5] Gjate qeverisjes se tij, Selman rekrutoi keshilltare nga Universiteti Mbreti Saud . [6]

Gjate pese dekadave te Selmanit si guvernator i Riadit, ai u be i afte ne menaxhimin e ekuilibrit delikat te interesave klerikale, fisnore dhe princerore qe percaktojne politiken saudite. [7] Ai ishte gjithashtu kryetari i Fondacionit Mbreti Abdulaziz per Kerkime dhe Arkiva (KAFRA), [8] Muzeu Mbreti Abdulaziz, [9] Qendra per Kerkime te Aftesise se Kufizuar dhe Shoqeria Bamirese per Kujdesin e Pacienteve te Veshkave. [1]

Mbreti Salman ndermori gjithashtu disa turne te huaja ndersa ishte guvernator. Ne vitin 1974, ai vizitoi Kuvajtin , Bahreinin dhe Katarin per te forcuar marredheniet e Arabise Saudite me ato kombe. Gjate vizites se tij ne Montreal , Kanada me 1991, ai peruroi nje galeri. Ne vitin 1996, ai u prit ne Pallatin Elysee ne Paris nga presidenti i atehershem francez Jacques Chirac . Ne te njejtin vit ai vizitoi Bosnjen dhe Hercegovinen per te dhene donacione per qytetaret myslimane te vendit. Duke qene pjese e nje turneu aziatik ne vitin 1998, Selman vizitoi Pakistanin , Japonine , Brunei [10] dhe Kinen . [11]

Sipas Washington Post , gazetari saudit i ndjeri Xhamal Kashogxhi "kritikoi Princin Selman, atehere guvernator i Riadit dhe kreu i komitetit Saudit per mbeshtetjen e muxhahedineve afgane, per financimin e pa mencur te grupeve ekstremiste selefiste qe po minonin luften [ne Afganistan kunder sovjetikeve]."

Nen Selmanin, Riadi u be nje nga qytetet me te pasura ne Lindjen e Mesme dhe nje vend i rendesishem per tregtine. Kishte gjithashtu perparime infrastrukturore duke perfshire shkollat, universitetet dhe stadiumet sportive. [1]

Princi i Kurores [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Princi i Kurores Selman takon Sekretarin e Mbrojtjes te SHBA Chuck Hagel , 23 prill 2013

Me 18 qershor 2012, Selman u emerua Princi i Kurores i Arabise Saudite menjehere pas vdekjes se vellait te tij, Princit te Kurores Najef bin Abdulaziz El Saudi . [12] [13] Princi Selman u be gjithashtu zevendes kryeminister i pare. Emerimi i tij si princ i kurores dhe zevendes kryeminister u pa nga disa si nje sinjal se reformat e kujdesshme te Mbretit Abdullah kishte te ngjare te vazhdonin. Nga ana tjeter, reformistet saudite deklaruan se ndersa Princi Selman, ne kontrast me mbreterit e tjere saudite, mori nje qasje me diplomatike ndaj tyre, ai nuk mund te konsiderohej nje reformator politik. Ata argumentuan gjithashtu se, si mbreti Abdullah, Selman u perqendrua kryesisht ne permiresimin ekonomik sesa ne ndryshimet politike.

Me 27 gusht 2012, Oborri Mbreteror njoftoi se Selman ishte pergjegjes per ceshtjet e shtetit ndersa mbreti Abdullah ishte jashte vendit. Princi Selman filloi nje llogari ne Twitter ne 23 shkurt 2013. [14] Ne shtator 2012, Salman u emerua si nenkryetari i keshillit te sherbimit ushtarak. Ai eshte nje avokat i forte per filantropine ne kombet e varfra myslimane si Somalia , Sudani , Bangladeshi dhe Afganistani . [5]

Mbreti i Arabise Saudite [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Presidenti amerikan Barack Obama shtrengon duarte me Mbretin Selman, Riad, 27 janar 2015

Me 23 janar 2015, Selman trashegoi fronin pasi gjysme-vellai i tij Abdullah vdiq nga pneumonia ne moshen 90 vjec. Mbreti i ri leshoi ??nje deklarate e cila lexonte "Lartmadheria e tij Selman bin Abdulaziz El Saudi dhe te gjithe anetaret e familjes dhe kombi vajton Mbrojtesin e Dy Xhamive te Shenjta, Mbretin Abdullah bin Abdulaziz, i cili vdiq saktesisht ne ora 1 te mengjesit te sotem". Ai caktoi si Princin e Kurores gjysme vellain e tij me te ri, Princin Mukrin . [15]

Sekretari Amerikan i Shtetit John Kerry me Selman ne Bazen e Forces Ajrore Andrews ne Camp Springs, Maryland, 3 shtator 2015

Pasi erdhi ne pushtet, Selman riorganizoi kabinetin me 30 janar 2015. Halid bin Ali bin Abdullah el-Humejdan u be shefi i inteligjences . Princi Bandar bin Sultan u hoq nga posti i tij ne keshillin e sigurise dhe keshilltari i monarkut u hoq gjithashtu ashtu sic ishin djemte e ish-monarkut Turki si guvernator i Riadit dhe Mishaal si guvernator i Mekes . Ali el-Naimi mbeti minister i naftes dhe burimeve minerale , ashtu si Saud el-Feisal i Ministrise se Puneve te Jashtme dhe Ibrahim Al-Assaf si minister i financave . Selman gjithashtu "dha nje page prej dy muajsh page per te gjithe punonjesit e shtetit saudit dhe personelin ushtarak", perfshire pensionistet dhe studentet, ndersa gjithashtu u kerkoi qytetareve qe "te mos me harrojne ne lutjet tuaja". [16]

Ne shkurt 2015, ai priti Princin Carls gjate turneut te tij gjashte-ditor ne Lindjen e Mesme. Ata "shkembyen bisedime te perzemerta dhe rishikuan marredheniet dypaleshe" midis vendeve. [17]

Reformat e hershme [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Nje nga gjerat e para qe mbreti dhe djali i tij, Muhammed bin Selman , bene ishte te modernizonin burokracine qeveritare. Me vdekjen e Mbretit Abdullah, kishte deri ne njembedhjete sekretari te qeverise, dhe te gjitha keto u shfuqizuan dhe rindertuan si vetem dy, ]]Keshilli i Ceshtjeve Politike dhe te Sigurise]] (CPSA), i kryesuar nga Zevendes Princi i Kurores Muhammed bin Najef , dhe Keshilli per Ceshtjet Ekonomike dhe te Zhvillimit (CEDA), i kryesuar nga Sekretari i Pergjithshem i Oborrit Mbreteror, Princi Muhammed bin Selman, te cileve iu dha liria per te riorganizuar plotesisht qeverine [18] dhe per te forcuar fuqine e fraksionit Sudairi, te cilit te dy princerit i perkasin.

Referime [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

  1. ^ a b c d "Profile: New Saudi Defense Minister Prince Salman bin Abdulaziz" . Asharq Al-Awsat (ne anglisht). Arkivuar nga origjinali me 14 shkurt 2015 . Marre me 19 tetor 2020 .
  2. ^ Alexander Bligh. From Prince to King; Succession to the throne in Saudi Arabia. New York, New York University Press (1984). Arabic edition: Alexander Bligh. Min amir ila malik. London, D.A. Publications (1989).
  3. ^ a b "His royal highness Prince Salman bin Abdulaziz" . Ministry of Interior (ne anglisht). Arkivuar nga origjinali me 30 shtator 2013 . Marre me 19 tetor 2020 .
  4. ^ a b "Ministers with portfolio" . Saudi Embassy, Washington DC (ne anglisht). Arkivuar nga origjinali me 7 qershor 2012 . Marre me 19 tetor 2020 .
  5. ^ a b "Prince Salman bin Abdulaziz" . PBS (ne anglisht) . Marre me 26 maj 2012 .
  6. ^ Joseph A. Kechichian. Succession in Saudi Arabia. New York: Palgrave, 2001. Print.
  7. ^ Here's Everything We Know About The New Saudi King Arkivuar 18 tetor 2017 tek Wayback Machine Business Insider. 23 janar 2015.
  8. ^ M. Taha, Sharif (5 maj 2012). "Sharjah ruler among 18 to be honored by Prince Salyman" . Arab News (ne anglisht). Arkivuar nga origjinali me 9 maj 2012 . Marre me 12 maj 2012 .
  9. ^ "In-Depth Study of King Faisal's Life Urged" . Arab News (ne anglisht). 11 maj 2008. Arkivuar nga origjinali me 16 qershor 2012 . Marre me 8 qershor 2012 .
  10. ^ Cafiero, Giorgio; Karasik, Theodore (2017). "King Salman's Return to Brunei Two Decades Later" . IndraStra Global (ne anglisht) (3): 5.
  11. ^ "??????? ???????? ??????.. ??? ???????? ?????? ?????? ????????" . Al Madina (ne arabisht). Arkivuar nga origjinali me 14 prill 2016 . Marre me 14 shkurt 2015 .
  12. ^ Patrick, Neil (17 qershor 2012). "Saudi Arabia: Crown Prince's death raises succession questions" (ne anglisht). BBC . Marre me 17 qershor 2012 .
  13. ^ Roberts, David (19 qershor 2012). "Saudi Succession after the Death of Crown Prince Nayef" . RUSI Analysis (ne anglisht). Arkivuar nga origjinali me 5 qershor 2013 . Marre me 12 prill 2013 .
  14. ^ "Saudi Crown Prince Salman launches Twitter account" (ne anglisht). Al Arabiya. 26 shkurt 2013. Arkivuar nga origjinali me 26 shkurt 2013 . Marre me 3 mars 2013 .
  15. ^ https://www.reuters.com/article/us-saudi-succession/saudi-king-abdullah-dies-new-ruler-is-salman-idUSKBN0KV2RQ20150122
  16. ^ "Saudi Arabia's King Salman unveils cabinet reshuffle" (ne anglisht). BBC News . Marre me 3 shkurt 2015 .
  17. ^ "King Salman receives Prince Charles in Riyadh" (ne anglisht). Al Arabiya . Marre me 14 shkurt 2015 .
  18. ^ Mohammad bin Nayef takes leading role in Saudi Arabia Gulf News . 17 shkurt 2015.