한국   대만   중국   일본 
Gamal Abdel Naser - Wikipedia Jump to content

Gamal Abdel Naser

Nga Wikipedia, enciklopedia e lire
(Percjelle nga Gamal Abdel Nasser )
Gamal Abdel Naser
???? ??? ??????
Presidenti i 2-te i Egjiptit
Ne detyre
23 qershor 1956 ? 28 shtator 1970
Kryeministri Stampa:Collapsible
Zevendespresidenti
Shih listen
Paraprire nga Muhamed Nagib
Pasuar nga Enver es-Sadat
Kryeministri i 31-te i Egjiptit
Ne detyre
19 qershor 1967 ? 28 shtator 1970
Presidenti Vete ai
Paraprire nga Muhamed Sedki Sulejman
Pasuar nga Mahmud Favzi
Ne detyre
18 prill 1954 ? 29 shtator 1962
Presidenti Mohamed Naguib
Vete ai
Paraprire nga Mohamed Naguib
Pasuar nga Ali Sabri
Ne detyre
25 shkurt 1954 ? 8 mars 1954
Presidenti Mohamed Naguib
Paraprire nga Mohamed Naguib
Pasuar nga Mohamed Naguib
Zevendes Kryeminister i Egjiptit
Ne detyre
8 mars 1954 ? 18 prill 1954
Kryeministri Mohamed Naguib
Paraprire nga Gamal Salem
Pasuar nga Gamal Salem
Ne detyre
18 qershor 1953 ? 25 shkurt 1954
Kryeministri Mohamed Naguib
Paraprire nga Sulejman Hafez
Pasuar nga Gamal Salem
Minister i Brendshme
Ne detyre
18 qershor 1953 ? 25 shkurt 1954
Kryeministri Mohamed Naguib
Paraprire nga Sulejman Hafez
Pasuar nga Zakaria Mohieddin
Kryetar i Keshillit te Komandes Revolucionare
Ne detyre
14 nentor 1954 ? 23 qershor 1956
Paraprire nga Muhamed Nagib
Pasuar nga Vete ai si president
Sekretar i Pergjithshem i levizjes jo te lidhur
Ne detyre
5 tetor 1964 ? 8 shtator 1970
Paraprire nga Josip Broz Tito
Pasuar nga Kenneth Kaunda
Kryetar i Organizates se Unitetit Afrikan
Ne detyre
17 korrik 1964 ? 21 tetor 1965
Paraprire nga Haile Selassie I
Pasuar nga Kwame Nkrumah
Te dhena vetjake
U lind me
Gamal Abdel Nasser Husein

15 janar 1918
Aleksandria , Egjipt
Vdiq me 28 shtator 1970 (52 vjet)
Kajro , Republika e Bashkuar Arabe
Shkaku i vdekjes Sulm ne zemer
Nenshtetesia Egjiptian
Partia politike Bashkimi Socialist Arab
Bashkeshortja/et Tahia Kazem
Femijet 5, perfshire Halid
Punesimi Oficer ushtarak
Nenshkrimi
Sherbimi ushtarak
Aleanca Mbreteria e Egjiptit
Republika e Egjiptit
Republika e Bashkuar Arabe
Dega/sherbimi Ushtria Egjiptiane
Vite sherbimi 1938?1952
Grada Nenkolonel
Beteja/luftra Lufta arabe-izraelite 1948

Gamal Abdel Naser Husein ose Xhemal Abdul Nasser ( Arabisht : ???? ??? ?????? ?????, Xham?l ?Abdu n-N??ir ?usajn ; 15 janar 1918 - 28 shtator 1970) ishte nje politikan egjiptian i cili sherbeu si Presidenti i dyte i Egjiptit nga viti 1954 deri ne vdekjen e tij me 1970. Naseri udhehoqi permbysjen e monarkise me 1952 dhe futi reformat e gjera tokesore vitin e ardhshem. Pas nje perpjekjeje per jeten e tij ne vitin 1954 nga nje anetar i Vellazerise Myslimane , ai goditi organizaten, vendosi presidentin Muhamed Nagib ne arrest shtepiak dhe mori detyren ekzekutive. Ai u zgjodh zyrtarisht president ne qershor 1956 .

Naseri mbetet nje figure ikonike ne boten arabe , vecanerisht per hapat e tij drejt drejtesise shoqerore dhe unitetit arab , politikat e modernizimit dhe perpjekjet anti-imperialiste. Presidenca e tij gjithashtu inkurajoi dhe perkoi me nje bum kulturor egjiptian dhe nisi projekte te medha industriale, duke perfshire Pellgun Asuan dhe qytetin Helvan . Kundershtaret e Naserit kritikojne autoritarizmin e tij, shkeljet e te drejtave te njeriut dhe dominimin e tij te ushtrise mbi institucionet civile, duke vendosur nje model te sundimit ushtarak dhe diktatorial ne Egjipt.

Jeta e hershme [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Nje foto e Naserit te ri ne shkolle konvikti me 1931

Naseri lindi me 15 janar 1918 ne Bakos , Aleksandri , Egjipt . Babai i Naserit ishte Abdel Naser Husein dhe nena e tij ishte Fahima Naser. Babai i Nasser ishte nje punetor postar i lindur ne Beni Mur ne Egjiptin e Eperm , dhe i rritur ne Aleksandri, dhe familja e nenes se tij vinte nga Mallavi , el-Minja . Prinderit e tij u martuan ne vitin 1917. Naser kishte dy vellezer, Izz al-Arab dhe al-Leithi.

Familja e Naserit udhetonte shpesh per shkak te punes se babait te tij. Ne vitin 1921, ata u transferuan ne Asjut dhe, me 1923, ne Hatatba , ku babai i Naserit drejtoi nje zyre postare. Naseri ndoqi nje shkolle fillore per femijet e punonjesve te hekurudhes deri ne vitin 1924, kur u dergua per te jetuar me xhaxhain e babait te tij ne Kajro dhe per te ndjekur shkollen fillore Nahhasin.

Naseri shkembeu letra me nenen e tij dhe e vizitoi ate gjate festave. Ai ndaloi se marruri mesazhe ne fund te prillit te vitit 1926. Pasi u kthye ne Hatatba, ai mesoi se nena e tij kishte vdekur pasi lindi vellain e tij te trete, Shavki dhe se familja e tij i kishte mbajtur lajmet prej tij. Nasser me vone deklaroi se "humbja e saj ne kete menyre ishte nje tronditje aq e thelle sa koha nuk arriti te rregullohej". Ai e adhuronte nenen e tij dhe demtimi i vdekjes se saj u thellua kur babai i tij u martua perseri para fundit te vitit.

Ne vitin 1928, Naseri shkoi ne Aleksandri per te jetuar me gjyshin e tij nga nena dhe per te ndjekur shkollen fillore Attarin te qytetit. Ai u largua me 1929 per nje shkolle private me konvikt ne Helvan , dhe me vone u kthye ne Aleksandri per te hyre ne shkollen e mesme Ras el-Tin dhe per t'u bashkuar me babane e tij, i cili po punonte per sherbimin postar te qytetit. Ishte ne Aleksandri kur Nasser u perfshi ne aktivizem politik.

Perfshirja e Naserit ne aktivitete politike u rrit gjate viteve te tij te shkolles, e tille qe ai ndoqi vetem 45 dite klasa gjate vitit te tij te fundit te shkolles se mesme. Pavaresisht se kishte mbeshtetjen pothuajse unanime te forcave politike te Egjiptit, Naseri kundershtoi me force traktatin anglo-egjiptiane te vitit 1936 sepse parashikonte pranine e vazhdueshme te bazave ushtarake britanike ne vend. Sidoqofte, trazirat politike ne Egjipt rane ndjeshem dhe Naseri rifilloi studimet ne el-Nahda, ku ai mori certifikaten e largimit me vone ate vit.

Ndikimet e hershme [ Redakto | Redakto nepermjet kodit ]

Naser u ndikua shume nga nacionalizmi egjiptian , sic u mbeshtet nga politikani Mustafa Kamil , poeti Ahmed Shavki , dhe instruktori i tij anti-kolonialist ne Akademine Mbreterore Ushtarake , Aziz el-Mesri , te cilit Naseri i shprehu mirenjohjen e tij ne nje interviste te gazetes me 1961. Ai u ndikua vecanerisht nga romani i shkrimtarit egjiptian Tavfik el-Hakim Kthimi i Shpirtit , ne te cilin el-Hakimi shkruante se populli egjiptian kishte nevoje vetem per nje "njeri ne te cilin do te perfaqesohen te gjitha ndjenjat dhe deshirat e tyre, dhe kush do te jete per ta nje simbol i qellimit te tyre ". Naseri me vone e vleresoi romanin si frymezimin e tij per te filluar grushtin e shtetit te vitit 1952 .