Flamuri i
Republikes Socialiste Federative e Jugosllavise
Flamuri i Jugosllavise
ishte flamuri zyrtar i
shtetit jugosllav
nga 1918?1992. Projektimi dhe simbolika e flamurit rrjedhin nga levizja
pansllaviste
, e cila coi perfundimisht ne bashkimin e
sllaveve te jugut
dhe krijimin e nje shteti te bashkuar te jug-sllaveve ne vitin 1918.
Flamuri kishte tre breza te barabarte horizontale blu, te bardhe dhe te kuq dhe u perdor per here te pare nga
Mbreteria e Jugosllavise
nga 1918?1943. Nje
yll i kuq
u shtua ne qender te tij nga
partizanet jugosllave
ne
Luften e Dyte Boterore
dhe ky model u perdor deri ne
shperberjen e Jugosllavise
ne fillim te viteve 1990. Sot, flamuri ka ende kuptim per ata
nostalgjike per Jugosllavine
.
Flamuri i Jugosllavise eshte nje trengjyresh horizontale me ngjyre blu (siper), te bardhe (mes) dhe te kuqe (poshte). Dizajni dhe ngjyrat bazohen ne flamurin
pansllaviste
te miratuar ne
Kongresin pan-sllav
te vitit 1848, ne
Prage
. Pas perfundimit te
Luftes se Pare Boterore
me 1918, sllavet e jugut u bashkuan ne nje shtet te vetem unitar te
Mbreterise se Serbeve, Kroateve dhe Slloveneve
, i njohur me vone si
Jugosllavia
. Monarkia zgjodhi modelin pansllaviste per te simbolizuar unitetin e ri te themeluar te te gjithe sllaveve te jugut. Dizajni perbehej nga nje trengjyresh i thjeshte horizontale me tre breza te barabarte blu (siper), te bardhe (mes) dhe te kuq (poshte). Pas perfundimit te Luftes se Dyte Boterore dhe heqjes se monarkise ne vitin 1945, qeveria e re komuniste mbajti modelin e flamurit por shtoi nje yll te kuq me kufi te verdhe ne qender. Flamuri mbeti ne perdorim deri ne shperberjen e Jugosllavise ne vitin 1992.
Pas Luftes se Dyte Boterore, Jugosllavia u be nje republike federale socialiste, e perbere nga gjashte republika te nen-nivelit. Secila republike kishte flamurin dhe stemen e vet. Shumica e flamujve bazoheshin ne flamujt e vjeter historike te shteteve perkatese Jugosllave, pervec flamurit te
RS Bosnje dhe Hercegovines
dhe
RS Maqedonise
te cilet fituan shtetesine vetem pas Luftes se Dyte Boterore. Shume prej tyre perdoren ngjyrat pansllaviste, te kuqe, te bardhe dhe blu. Te gjithe u zbukuruan nga nje
simbol komunist
,
ylli i kuq
. Sa per Bosnjen dhe Hercegovinen, per shkak te karakterit te saj
multietnik
, flamuri i saj perbehej nga nje
flamur i kuq
, por me nje flamur te vogel Jugosllavi SFR ne kendin e siperm te majte.
Flamuri kombetar i Mbreterise Jugosllave
Flamuri kombetar i ish-Mbreterise se Jugosllavise ishte blu-bardhe-kuq ne kuptimin horizontal ndaj nje shkopi vertikal.
[1]
Flamuri civil i perbashket kombetar ishte i njejte me flamurin historik pansllaviste te aprovuar ne
Kongresin pansllaviste ne Prage, 1848
.
Shenja detare (flamuri i luftes) i Mbreterise se Jugosllavise eshte blu-bardhe-kuq me stemen e thjeshtuar me te vogel: Ne nje te treten e gjatesise se flamurit do te kete stemen shteterore me kuroren. Lartesia e kraheve dhe kurores (pa glob dhe kryq) do te jete gjysma e lartesise se shenjes.
[2]
[3]
Flamujt e Mbreterise ishin ne perdorim zyrtar nga viti 1922 deri sa Mbreteria e Jugosllavise u pushtua nga
Fuqite e Boshtit
ne vitin 1941. Pas kesaj, flamuri u perdor nga qeveria e njohur zyrtarisht ne mergim, perfaqesuesit diplomatike dhe
Aleatet
deri ne vitin 1945. Gjate Luftes se Dyte Boterore,
Ushtria Jugosllave ne Atdhe
(e njohur edhe si Cetniket) vazhdoi te perdorte flamurin.
Mbreteria e Serbeve, Kroateve dhe Slloveneve
u krijua me 1 dhjetor 1918 dhe u riemerua Mbreteria e Jugosllavise me 3 tetor 1929. Flamuri i pare i shtetit u miratua zyrtarisht ne vitin 1922.
[4]
Te gjithe flamujt jugosllave (perfshire edhe te paret) ishin variacione ne
flamurin pansllaviste
te miratuar ne Kongresin pansllaviste ne Prage me 1848. Flamuri pan-sllav ishte nje trengjyresh i thjeshte blu-bardhe-i kuq ne kuptimin horizontal kundrejt nje vertikale stafi, dhe flamuri kombetar dhe flamuri civil dhe shteteror gjate periudhes 1918-1943 (Mbreteria e Jugosllavise) ishte saktesisht e njejte.
[1]
Shenja detare gjate periudhes ishte trengjyreshi blu-bardhe-kuq me stemen e thjeshtuar me te vogel te Jugosllavise.
[2]
[5]
Ne pergjigje te kerkesave te politikaneve kroate per autonomi te Kroacise, u krijua nje rajon autonom i Kroacise brenda Mbreterise se Jugosllavise,
Banovina e Kroacise
. Ai perdori trengjyreshin kroat te kuq-te bardhe-blu per flamurin e saj civil, dhe flamuri i saj shteteror perfshinte trengjyreshin e ngarkuar me
?ahovnica
.
Flamuri i Jugosllavise Federale Demokratike gjate Luftes se Dyte Boterore (1943?46)
Ne vitin 1941 gjate
Luftes se Dyte Boterore
Jugosllavia u pushtua nga
Fuqite e Boshtit
, dhe qeveria jugosllave iku ne mergim ne Londer. Shpejt me pas, u formua rezistenca Jugosllave,
Partizanet
. Partizanet nuk e mbeshteten qeverine jugosllave ne mergim dhe fillimisht perdoren nje numer flamujsh te ndryshem derisa me ne fund njeri u miratua boterisht. Flamuri i ri ishte trengjyreshi blu-bardhe-i kuq jugosllav me nje yll te kuq qe zinte qendren e fushes se bardhe dhe me permasat e ndryshuara ne 1:2 ne vend te 2:3. Partizanet u njohen nga
Aleatet
ne fund te nentorit 1943 (
Konferenca e Teheranit
) dhe emri i shtetit jugosllav u ndryshua ne
Jugosllavia Federale Demokratike
. Flamuri i vjeter vazhdoi te perdorej nga qeveria ne ekzil (deri ne bashkimin e tij me qeverine partizane,
NKOJ
me 1944), nga perfaqesuesit e saj diplomatike dhe nga aleatet perendimore deri ne vitin 1945 - ndersa ne Jugosllavi, versioni me ylli i kuq ishte kryesisht ne perdorim.
Pas luftes, ne vitin 1945, flamuri i yllit te kuq u be zyrtarisht boterisht. U dha forma e tij perfundimtare duke zgjeruar yllin dhe duke shtuar nje kufi te ngushte te verdhe. Flamuri zakonisht shoqerohej ne ndertesat zyrtare nga flamuri i republikes federale dhe flamuri i
Lidhjes se Komunisteve te Jugosllavise
. Per shkak te kesaj, shume ndertesa ne ish-Jugosllavi ende mbajne nje mbajtes flamuri me tre shtylla. Nje version me i vogel i flamurit sherbeu si flamuri civil ndersa nje version i banderoles se zgjatur u pa te valevitej para parlamentit jugosllav.