Peji rino rinoda kuverengwa nekushandurudzwa kubva ku
Chingezi
.
Uvako hwe Umambo hwe Zimbabwe, Rusvingo
Uvaki
(kureva
architecture,
Chiratini
: architectura;
Chigiriki Chekare
:
?ρχιτ?κτων (arkhitekt?n) 'muvaki';
kubva pana
?ρχι- (arkhi-) 'she',
uye
τ?κτων (tekt?n) 'musiki')
kana
Uwaki
, unganzi zve Useza wokuvaka, i
nzira
uye
uwushumo
we
kuskecha
,
kupinimidza
,
kuronga
,
kutarura (kudhizaina)
, uye
kujenganisa
zvivakwa kana zvimwe
zvitangara
[1]
. Mabasa eUvaki, pachiumbiko chepamutumbi wezvivakwa, anowanzo
ketwa
sechiratidzwo chetsika uye sebasa rouseza.
Vugariro/undyandyari
echinhoroondo anowanzo zivivikwa nekurara kwe
huitwa
hwe uvaki hwavo.
Uvaki hwakatanga sechivakwa chekumaruwa, chemutauro wemutauro chakakura kubva pakuedza uye kukanganisa kusvika pakudzokorora kwakabudirira. Zvivakwa zvekare zvemumaguta zvaive zvakabatikana nekuvaka zvivakwa zvechitendero uye zvivakwa zvinomiririra simba rezvematongerwo enyika revatongi kusvika mavakirwo e
Vugiriki
ne
Rhoma
achinja pfungwa kune hunhu hwevanhu. Zvivakwa zve
Indiya
ne
Chayina
zvakapesvedzerwa mafomu kwese kwe
Ezhiya
uye
Mabhudha
mavakirwo zvakanyanya akatora akasiyana emuno. Muchokwadi, Munguva yeEuropean Middle Ages, pan-European masitaera eRomanesque neGothic cathedrals uye abbeys zvakabuda apo Renaissance yaifarira maClassical mafomu anoitwa nevagadziri vanozivikanwa nemazita. Gare-gare, mabasa evagadziri nemainjiniya akaparadzaniswa. Zvivako zvemazuva ano zvakatanga mushure meHondo Yenyika Yekutanga sesangano reavant-garde raitsvaga kugadzira chimiro chitsva chakakodzera kurongeka kwehondo mushure mehondo yezvehupfumi yakanangana nekuzadzisa zvinodiwa zvepakati nepakati nekushanda makirasi. Simbiso yakaiswa paunyanzvi hwazvino uno, zvinhu, uye mafomu akareruka ejyometri, achigadzira nzira yezvivakwa zvepamusoro-soro. Vazhinji vagadziri vezvivakwa vakaodzwa mwoyo nemazuva ano izvo zvavakaona seahistorical uye anti-aesthetic, uye postmodern uye yemazuva ano zvivakwa zvakagadziridzwa.
Kwemakore, munda wezvivakwa zvekuvaka wakakura kuti ubatanidze zvese kubva pakugadzira ngarava kusvika pakushongedza kwemukati,
- ushayandyandyara -
uncivilised
- hushayabundutso, ushayachichidzo
- ↑
"Archive copy"
. Archived from
the original
on 2016-11-03
. Retrieved 2022-09-06
.