Za ostale upotrebe, v. Romanija (razvrstavanje) .

Romanija
Pogled na Romaniju
Nadmorska visina :	1 652 [1]
Mesto:	BIH
Venac :	Dinaridi
Koordinate :	43°51′N 18°40′E  /  43.850°N 18.667°E  / 43.850; 18.667
Topo. mapa :	Romanija class=notpageimage| Pozicija Romanije na karti Bosne i Hercegovine

Romanija je planina u isto?noj Bosni , oko 10 km isto?no od Sarajeva .

Romanija se prostire jugozapadno od Sokoca , sjeveroisto?no od Pala i isto?no od Sarajeva . Na jugu grani?i sa planinom Jahorina , a na istoku sa Glasincem .

Najvi?i vrh planine je Veliki Lupoglav sa nadmorskom visinom od 1 652 m. ^[1] Na ju?noj strani, iznad Pala, nalazi se Novakova pe?ina ^[1] , ?iji je naziv vezan za hajduka Starinu Novaka. Na zapadnoj strani, iznad Mokrog , su Crvene stijene . ^[1]

Crvene stijene
IUCN kategorija III ( spomenik prirode )
Lokacija	Bosna i Hercegovina
Najbli?i grad	Pale , Glasinac
Povr?ina	0,151 km² (0 mi² )
Osnivanje	2023. [2]
Upravitelj	JP ?umarstva "?ume Republike Srpske", ?umsko gazdinstvo Jahorina Pale i ?umsko gazdinstvo Romanija Sokolac

Crvene stijene su najmarkantniji oblik reljefa na Romaniji, kao reprezentativan primjer prete?no vertikalnih stjenovitih litica visokih vi?e od 100 metara. Terenskim istra?ivanjima registrovano je 300 taksona vaskularnih biljaka, od kojih je 10 endemi?no za Balkansko poluostrvo. Od pojedina?nih stabala, isti?e se breza ispod sipara, koja je neobi?ne građe, kore i stani?ta, te crni bor , izuzetnog polo?aja na litici, habitusa i stani?ta. ^[3]

Progla?ene su za za?ti?eno podru?je , slijede?ih karakteristika: ^[4]

• za?ti?eno je podru?je od februara 2023. godine. ^[2]
• IUCN kategorija za?ti?enog podru?ja : III - Spomenik prirode
• re?im za?tite III stepena na cijeloj povr?ini
• povr?ina: 15,1 ha
• upravlja?: ?umsko gazdinstvo Jahorina Pale i ?umsko gazdinstvo Romanija Sokolac
• mjesto: Pale , Sokolac

Via Ferrata Sokolov Put na Romaniji je osigurani planinarski put odnosno staza po Crvenim stijenama, uređene ?eli?nim pomagalima , namjenjena svima, pogotovo onima bez prethodnog alpinisti?kog iskustva. Ime je dobila po stani?tu sokolova na stijenama. ^[5] Du?ina ove ferate iznosi 350  m i sa dva vise?a mosta predstavlja jedinstvenu atrakciju u Bosni i Hercegovini. ^[6]

U bukvalnom prevodu Romanija zna?i Zemlja Rimljana . ^[1] To ime je vjerojatno nastalo u ranom srednjem vijeku dolaskom Slavena i Avara po?etkom 7. vijeka na ove prostore. Oni su poru?ili rimske gradove i sve tragove Romejskog carstva , a romanizirano stanovni?tvo iz tih naselja povuklo se na Romaniju, i nastavilo slobodno ?ivjeti sa svojim stadima. Njih su ostali stanovnici vremenom nazvali Vlasi , a planinu po njima Romanija, jer su oni sebe zvali Romanji . ^[7]

U Drugom svjetskom ratu Planina Romanija bila je centar partizanskog otpora, protiv usta?ko - njema?ko - talijanskih snaga.

U vreme raspada Jugoslavije , septembra 1991. godine, progla?ena je Srpska Autonomna Oblast Romanija ( SAO Romanija ). U novembru 1991. ova oblast je spojena sa novoformiranom obla??u SAO Bira? i nazvana je SAO Romanija-Bira?. Oblast je postala deo Srpske Republike Bosne i Hercegovine 1992. godine.

U najnovijem Ratu u Bosni Romanija je bila jedno od najve?ih upori?ta bosanskih Srba i njihove vojske , a Pale su sve do 1996 bile i glavni grad Republike Srpske i ?vrsto upori?te Radovana Karad?i?a .

• 
  SAO Romanija u septembru 1991.
• 
  SAO Romanija u novembru 1991.

Romanija na Wikimedijinoj ostavi

• Romanija ? zemlja Rimljana