Napoleonski ratovi
Bitka kod Austerlitza
Datum circa 1803?1815 Lokacija Evropa, Atlantski ocean, Rio de la Plata , Francuska Gvajana , Indijski Ocean, Sjeverna Amerika Ishod pobjeda Koalicije, Be?ki kongres kraj francuskog Prvog carstva , Bourbonska restauracija uspostava Koncerta Evrope razne dinastijske i teritorijalne promjene
Sukobljene strane
Ujedinjeno Kraljevstvo   Austrijsko Carstvo [a] [b] (1804-1805, 1809, 1813-1815)   Rusija [c] (1804-1807, 1812-1815)   Pruska [b] (1806-1807, 1812-1815)   ?panija [d] (1808-1815) Portugal (1804-1807, 1809-1815)   Sicilija [e]   Papinska Dr?ava   Osmansko Carstvo (do 1803)   Sardinija   ?vedska [f] (1804-1809, 1812-1815)   Nizozemska (1815) Brunswick Francuski rojalisti Hanover Nassau Crna Gora	Francuska Veliko Var?avsko Vojvodstvo [g]   Italija Holandija [h] Etrurija [i] ?vicarska Konfederacija Napulj [j] Rajnska Konfederacija : [k] [n]   ?panija [d] Danska-Norve?ka [l]   Otomansko Carstvo [m] (1805-1812)   Austrijsko Carstvo [a] [b] (1809-1813)   Rusija [c] (1807-1812)   Pruska [b] (1807-1812)   ?vedska [f] (1809-1812) Perzijska Monarhija (1804-1813)
Komandanti i vođe
William Pitt Duke of Wellington Horatio Nelson   † John Moore   † Franjo I Nadvojvoda Karlo Princ von Schwarzenberg Nadvojvoda Johann Aleksandar I Mihail Kutuzov Michael Andreas Barclay de Tolly Grof Bennigsen Pjotr Bagration   † Friedrich Wilhelm III Gebhard von Blucher vojvoda od Brunswicka   † Prince of Hohenlohe Ferdinand VII Miguel de Alava Princ Joao William Beresford Miguel Pereira Forjaz Willem, princ od Orangea Ferdinand IV Gustav IV Adolf Princ Karlo Johan [o] Friedrich Wilhem, vojvoda od Brunswick-Wolfenbuttela   † Louis XVIII Petar I Petrovi?-Njego?	Napoleon I Louis Alexandre Berthier Joachim Murat Louis Nicolas Davout Jean Lannes   † Andre Massena Michel Ney Jean-de-Dieu Soult Jean-Baptiste Bessieres   † i ostali mar?ali Louis Thomas Villaret de Joyeuse Joseph I [p] Louis I Princ Poniatowski   † Princ Eugene Jerome Napoleon Maximilian I Friedrich Augustus I Friedrich I Frederik VI Princ Christian August od Augustenburga Selim III Mahmud II Muhamed Ali pa?a Fateh Ali-?ah Abas Mirza
?rtve i gubici
od 3,350.000 do 6,500.000, v. Puna lista
Napomene ↑   Izraz "Austrijsko Carstvo" se po?eo upotrebljavati nakon ?to se Napoleon okrunio za cara Francuza 1804, pa je Franjo II, sveti rimski car kao odgovor uzeo titulu car Austrije ( Kaiser von Osterreich ). Sveto Rimsko Carstvo je ukinuto 1806, pa je "car Austrije" postala glavna Franjina titula. Iz tog razloga se "Austrijsko Carstvo" radi jednostavnosti ?esto koristi umjesto izraza "Sveto Rimsko Carstvo" u kontekstu napoleonski ratova, iako dva entiteta nisu jedinstvena. ↑  I Austrija i Prusija su nakratko bili Napoleonovi saveznici i poslali trupe za francusku invaziju Rusije 1812. ↑  Rusija je postala saveznicom Francuske temeljem Tilsitskog mira 1807. Savez se raspao 1810, ?to je dovelo do francuske invazije 1812. Za to vrijeme je Rusija vodila ratove protiv ?vedske (1808?1809) i Osmanskog Carstva (1806?1812), i nominalno protiv Britanije (1807?1812). ↑  ?panija je bila saveznica Francuske do iznenadne francuske invazije 1808, nakon ?ega se borila protiv Francuske u ?panskom ratu za nezavisnost . ↑  Sicilija je ostala u personalnoj uniji sa Napuljem sve dok Napulj nije postao francuska klijentska republika poslije bitke kod Campo Tenesea 1806. ↑  ?vedska je nominalno objavila rat protiv Ujedinjenog Kraljevstva poslije poraza od Rusije u Finskom ratu (1808?1809). ↑  Napoleon je uspostavio Veliko Var?avsko Vojvodstvo , kojim je upravljala Kraljevina Saksonija 1807. Poljske legije su ve? prije toga slu?ile u francuskim vojskama. ↑  Francusko Carstvo je anektiralo Kraljevinu Holandiju 1810. Nizozemske trupe su se borile protiv Napoleona tokom Sto dana 1815. ↑  Francusko Carstvo je anektiralo Kraljevinu Etruriju 1807. ↑   Kraljevina Napulj , nakratko u savezu sa Austrijom 1814, postala je saveznik Francuske i borila se protiv Austrije tokom Napolitanskog rata 1815. ↑  ?esnaest francuskih saveznika među njema?kim dr?avama (uklju?uju?i Bavarsku i Wurttemberg) uspostavilo je Rajnsku Konfederaciju u julu 1806. poslije bitke kod Austerlitza (decembar 1805). Poslije bitke kod Jene (oktobar 1806), razne druge njema?ke dr?ave, koje su se prije borile na strani anti-francuskh saveznika, kao ?to su Saksonija i Vestfalija, priklju?ile su se Francuzima i Konfederaciji. Saksonija je ponovno promijenila strane 1813. za vrijeme bitke kod Leipziga , potakav?i mnoge druge dr?ave-?lanice da u?ine isto i objave rat Francuskoj. ↑  Danska-Norve?ka je ostala neutralna sve do bitke kod Copenhagena . Danska je bila prisiljena predati Norve?ku ?vedskoj temeljem sporazuma u Kielu 1814. Nakon kratkog ?vedskog vojnog pohoda , Norve?ka je u?la u personalnu uniju sa ?vedskom. ↑  Osmansko Carstvo se borilo protiv Napoleona u Egiptu i Siriju tokom francuskih revolucionarnih ratova . Za vrijeme napoleonske ere od 1803. do 1815, Carstvo je sudjelovalo u dva rata protiv Saveznika: protiv Britanije u anglo-turskom ratu (1807-1809) i Rusije u rusko-turskom ratu (1806-1812) . ↑  Ove ?etiri dr?ave su bile glavne ?lanice Konfederacije, koja se sastojala od ukupno 43 kraljevine, kne?evine i vojvodstava. ↑  Bio je francuski carski komandant, odnosno mar?al Jean-Baptiste Bernadotte, 1804?1810. ↑  Joseph Bonaparte je vladao kao Joseph I od Napulja i Sicilije od 30. marta 1806. do 6. juna 1808, te ?panije od 8. juna 1808 do 11. decembra 1813. Također je slu?io kao francuski vojni komandant prije i poslije te dvije vladavine.

Napoleonovi ili Napoleonski ratovi je naziv za seriju globalnih konflikata za vreme vladavine Napoleona Bonaparte Francuskom ( 1804 ? 1815 ) odnosno ratova koje je francusko Prvog carstvo vodilo protiv saveza drugih evropskih dr?ava na ?elu sa Velikom Britanijom . Predstavljali su nastavak Francuskih revolucionarnih ratova , odnosno ratova koje je revolucionarna Francuska , a koji su privremeno bili prekinuti mirom u Amiensu između Britanije i Francuske 1802. godine. Na samom po?etku ih je karakterizirala francuska vojna dominacija na kopnu, koja je Napoleonu omogu?ila da u nizu spektakularnih pohoda i bitaka do 1809. godine stavi pod neposrednu ili posrednu kontrolu gotovo cijeli evropski kontinent; Britanija je, sa druge strane, o?uvala svoju prevlast na moru ?to joj je omogu?ilo da samostalno nastavi borbu protiv Francuske sve do 1812. kada je katastrofalni neuspjeh Napoleonove invazije Rusije doveo do postepenog kolapsa Napoleonovog carstva, koje je 1815. zamijenila Bourbonska restauracija u Francuskoj.

Napoleonski ratovi su za vrijeme svog trajanja zabilje?ili brze i dramati?ne politi?ke promjene u gotovo svim dijelovima evropskog kontinentima, od kojih je najva?nija bila kona?no ukidanje Svetog Rimskog Carstva , a kao dugoro?ne politi?ke posljedice je imala i zna?ajan poticaj nacionalisti?kim pokretima u gotovo svim evropskim zemljama, pogotovo u Njema?koj i Italiji . Napoleonski ratovi su također, pogotovo zbog Napoleonovog nastojanja da Britaniju porazi Kontinentalnom blokadom i prekidom trgova?kih veza sa drugim dijelovima svijeta, dali poticaj za postepeno uvođenje industrijske revolucije na Kontinentu, kao i ja?anje kapitalizma koga je potakao i Napoleonov zakonik Code civil . Eliminacija Francuske kao najve?e evropske sile, te uspostava diplomatskog sistema Koncerta Evrope temeljenog na na?elu ravnote?e sila je omogu?io Britaniji da nakon zavr?etka Napoleonskih ratova dominira svijetom u periodu kasnije nazvanom Pax Britannica .

S obzirom na svoje razmjere, du?inu i karakter, kao i posljedice, Napoleonski ratovi - koji se ?esto zajedno sa francuskim revolucionanim ratovima smje?taju u jednu cjelinu - se od strane suvremenih histori?ara smatraju sukobom analognim svjetskim ratovima u 20. vijeku.

Ne postoji konsenzus o tome kad su se Francuski revolucionarni ratovi zavr?ili a kada su Napoleonski ratovi po?eli. Mogu?i datumi uklju?uju:

• 9.11. 1799 . ? Napoleon po?inje vladavinu nad Francuskom
• 18.5. 1803 . ? Britanija i Francuska prekidaju mir u Evropi
• 2.12. 1804 . ? Napoleon krunisan za cara

Napoleonski ratovi su se zavr?ili Napoleonovim kona?nim porazom u Bici kod Vaterloa 18.6. 1815 . i drugi Pariskim sporazumom potpisanim 20.11. 1815 .

Napoleonski ratovi se tradicionalno grupiraju u manje cjeline kao ?to su:

• Rat Tre?e koalicije (1803 - 1806), koji je Francuska vodila protiv Velike Britanije, Austrije i Rusije, a koji je zavr?en francuskom pobjedom;
• Rat ?etvrte koalicije (1806 - 1807), koji je Francuska vodila protiv Velike Britanije, Rusije i Pruske, a koji je zavr?en francuskom pobjedom i Tilsitskim mirom ;
• ?panski rat za nezavisnost ili Poluoto?ki rat (1808 - 1813) koji je Francuska vodila protiv Velike Britanije, Portugala i ?panskih pobunjenika, a koji je zavr?en francuskim porazom;
• Rat Pete koalicije (1809), koji je Francuska vodila protiv Velike Britanije i Austrije, a koji je zavr?en francuskom pobjedom.
• Francuska invazija Rusije (1812) koja se kasnije pretvorila u Rat ?este koalicije (1813 - 1814), koji je zavr?en francuskim porazom i Napoleonovim padom
• Rat tzv. Sedme koalicije, koji su saveznici ?este koalicije vodili protiv Napoleona u periodu Sto dana (1815), i koji je zavr?en kona?nim Napoleonovim porazom

Napoleonski ratovi na Wikimedijinoj ostavi