Henry V od Engleske
Portret Henrya V
Kralj Engleske
Vladavina	20. mart 1413 . - 31. august 1422 .
Krunidba	9. april 1413 . Westminsterska opatija
Prethodnik	Henry IV
Nasljednik	Henry VI
Supruga	Catherine od Valoisa
Djeca	Henry VI
Dinastija	Lancaster
Otac	Henry IV
Majka	Mary od Bohuna
Rođenje	16. septembar 1387 . Monmouth , Wales
Smrt	31. august 1422 . Vincennes Francuska

Henry V od Engleske ( Monmouth , Wales , 16. septembar 1387 . - Vincennes London , 31. august 1422 .), bio je sin Henrya IV iz Dinastije Lancaster i kralj Engleske , od 20. marta 1413 . do 31. august 1422 .. ^[1]

Kao pobjednik u Bitci kod Agincourta 1415 u Stogodi?njem ratu sa Francuskom uzdigao je Englesku u jednu od najsna?nijih monarhija Evrope . ^[1]

Biografija [ uredi | uredi kod ]

Henry je rođen kao sin prvjenac u braku Henrya, grofa od Derbya (kasnijeg kralja Henrya IV ) i Mary de Bohun. Kad mu je otac protjeran iz zemlje 1398 ., prigrlio ga je Richard II na svoj dvor i unato? sukoba sa njegovim ocem podizao prili?no pravi?no, jer ga je i proglasio vitezom 1399 . ^[1]

Ipak izgleda da je presudnu ulogu u njegovom odgoju imao njegov ujak Henry Beaufort, biskup Winchestera , jer je unato? kratkom ?kolovanju (vrlo rano je preuzeo du?nosti), on bio dobro obrazovan prema standardima onog vremena. Odrastao je okru?en muzikom i knjigama , pa je tako postao prvi engleski kralj koji znao sa lako?om ?itati i pisati na narodnom jeziku. Nakon ?to mu je otac 15. oktobra 1399 ., okrunjen za kralja , progla?en je Grofom od Chestera , Grofom od Cornwalla i Princom od Walesa , a ubrzo nakon toga i Grofom od Akvitanije i Lancastera. ^[1]

Od oktobra 1400 . samostalno vlada Walesom , tako da je ve? 1403 . morao preuzeti i komandu u pravom ratu protiv vel?kih pobunjenika. Borbe sa pobunjenicima trajale su do 1408 . Nakon toga se po?eo interesirati za politiku pa je zatra?io mjesto u dvorskom savjetu, u kom je bio opozicija svom tad ve? bolesnom ocu i njegovom bolesnom ocu i Thomasu Arundelu nadbiskupu Canterburyja . ^[1] Zbog tog ga je otac izbacio iz savjeta.

Henry je naslijedio na tronu svog oca 21. marta 1413 . Prve godine njegove vladavine protekle su mu u konsolidiranju svog vladarskog polo?aja i gu?enju buna, od kojih je prva bila ona koju su poveli Lolardi u januaru 1414 . zatim je u julu 1415 .uspje?no sprije?io zavjeru Richarda od Conisburgha i Henrya Scropa u korist Edmunda Mortimera, grofa od Marcha, pobiv?i urotnike. ^[1]

Svi ti incidenti nisu ga previ?e dugo omeli od njegove ambiciozne politike prema Francuskoj . On se nikako nije mirio sa Mirovnim ugovorom iz Calaisa 1360 . iako se pozvao na njega i zatra?io Charlesa VI da mu vrati Akvitaniju , u svojim zahtjevima je bio toliko drzak pa je zatra?io i Normandiju , Tourainu i Maine-et-Loire (biv?a an?uvinska lena ) krajeve koji nikad nisu pripadali Engleskoj. ^[1]

Kad je Charles VI to odbio krenuo je u invaziju Francuske . Nakon velike pobjede u Bitci kod Agincourta 1415 . - 1417 . pro?irio je vojnu kampanju i osvojio velik dio Normandije , a 1419 . zauzeo Rouen i sa vojskom do?ao pred zidine Pariza . Nakon vi?emjese?nih pregovora vođenih po?etkom 1420 . postignuto je primirje u Troyesu , nakon kojeg se Henry o?enio k?er francuskog kralja Charlesa VI Catherine od Valoisa i tako postao nasljednik francuske krune. Henry je na osnovu tog sporazuma postao prvi engleski kralj koji je ujedinio francusku i englesku krunu.

Svega dvije godine kasnije Henry je umro 31. augusta 1422 ., nakon opsade francuskog Meauxa gdje je izgleda obolio od dizenterije .

Sa Catherine od Valoisa imao je samo jednog sina Henrya VI koji ga je naslijedio sa svega devet mjeseci tako da je umjesto njega vladala Catherine kao regent .

Izvori [ uredi | uredi kod ]

Vanjske veze [ uredi | uredi kod ]

Henry V od Engleske na Wikimedijinoj ostavi

• Henry V na portalu Encyclopædia Britannica ( en )