Do?ivotni zatvor (kolokvijalno do?ivotna robija ) je naziv za zatvorsku kaznu temeljem koje je osuđenik prisiljen ostati u zatvoru do kraja svog ?ivota . U suvremenom svijetu se smatra drugom najstro?om krivi?nopravnom sankcijom iza smrtne kazne , odnosno najstro?om kaznom u onim zemljama koje su smrtnu kaznu ukinule. U zakonodavstva mnogih dr?ava je uvedena upravo kao "humana" zamjena za smrtnu kaznu, jer nakon nje teoretski pretpostavlja najefikasnije sredstvo specijalne prevencije , odnosno spre?avanja osuđene osobe da ponavlja krivi?na djela. S druge strane, mnoga su zakonodavstva uz kaznu do?ivotnog zatvora uvele opcije koje osuđenicima omogu?avaju pu?tanje na slobodu, naj?e??e u obliku uvjetnog otpusta .

U drugoj polovici 20. vijeka je do?ivotni zatvor u mnogim zemljama, sli?no kao i smrtna kazna, do?ao pod udar kriti?ara koji ga smatraju "nehumanom" i neefikasnom, s obzirom da se osuđenici na do?ivotni zatvor izricanjem te kazne smatraju trajno izba?enim iz dru?tva, odnosno gube bilo kakav interes za rehabilitaciju . Jo? u 19. vijeku su kaznu do?ivotnog zatvora iz svojih sistema izbacile ?panija i Portugal , a ta je praksa postala posebno ra?irena u latinoameri?kim zemljama. Do?ivotni zatvor su kasnije po?ele ukidati i mnoge evropske zemlje, gdje su umjesto toga uvedene maksimalne zatvorske kazne od 40, 30, 20, pa i 15 godina.

Zakonodavstva post-jugoslavenskih dr?ava također ne poznaju institut do?ivotnog zatvora, sli?no kao ?to je nije postojalo ni zakonodavstvo biv?e Jugoslavije , gdje je najstro?a kazna iza smrtne bila kazna zatvora od 20 godina. Nastojanja da se, nakon ukidanja smrtne kazne 1990-ih, uvede kazna do?ivotnog zatvora, su izazivala o?tre reakcije liberalne javnosti i aktivista za ljudska prava; kao zamjena su pojedine dr?ave u svoja kaznena zakonodavstva uvele maksimalne zatvorske kazne od 30 i 40 godina.

U zakonodavstvima razli?itih dr?ava [ uredi | uredi kod ]