Ovaj ?lanak dio je serije ?lanaka na temu Administrativna podjela Francuske

Glavni ?lanak

Regioni (uklj. prekomorske regione )

Departmani (uklj. prekomorske departmane )

Okruzi

Kantoni

Međuop?inski nivo Gradovi Aglomerizacijske zajednice Op?inske zajednice Udruge novih aglomerizacija

Op?ine Op?ine Op?inski okruzi

Ostale u prekomorskoj Francuskoj Prekomorske zajednice Zajednica sui generis Prekomorska zemlja Prekomorski teritoriji Otok Clipperton

Francuski departmani (jednina: departement , mno?ina: departements ) su upravne jedinice u Francuskoj . Ova zemlja ima ukupno 100 departmana od kojih su ?etiri u prekomorskom dijelu Francuske. Departmani se dijele na 342 okruga . ^[1]

Departman kao upravna jedinica [ uredi | uredi kod ]

Departman je upravna jedinica od 8. godine (1799. do 1800.) ?to je i ostao. Njime presjeda prefekt ( prefet ) departmana kojeg imenuje vlada, te mu poma?u podprefekti ( sous-prefets ) iz svake podprefekture. Brojne dr?avne slu?be su organizirane na departmanskom nivou, kao DDE (prijevoz, urbanizam i sl.) ili DDASS (zdravstvo, javno zdravlje i sl.).

Departman kao lokalna zajednica [ uredi | uredi kod ]

Departman je lokalna zajednica kojom upravlja skup?tina ili generalno vije?e ( conseil general ) koja se izabire na ?est godina.

Departmani su okupljeni u regije , a podjeljeni u okruge , koji se dijele na kantone i na op?ine .

Povijest [ uredi | uredi kod ]

Departmane je 4. sije?nja 1790 . godine, stvorio Assemblee constituante , kako bi se zamijenile stare francuske provincije , te izbrisale dru?tvene razlike. Imena departmanima su dana ve?inom po rijekama, planinama itd. Neka okvirna ve?ina departmana je određena tako da do glavnog mjesta departmana ima manje od jednog dana jahanja iz bilo kojeg dijela tog podru?ja.

Broj departmana je do 1810 . godine, narastao sa 83 do 130, pripojenjem nizozemskih provincija (tada departmana) za vrijeme Prvog Carstva . Nakon Napoleonovog poraza (1814.?1815.), broj departmana je ponovno vra?en na 86. Pripojenjem Nice i Savoje , 1860 . godine, su dodana jo? tri departmana. Departman Alpes-Maritimes je stvoren od Nicijske grofovije i dijela departmana Var . Tada su uvedeni brojevi po abecednom redu za tih 89 departmana.

Tri departmana u Elzasu i Lotaringiji , koji su 1871 . ustupljeni Njema?koj ( Haut-Rhin , Bas-Rhin , i Moselle ) su vra?eni Francuskoj 1919. godine. Kada su Elzas i Lotaringija oduzeti Francuskoj, manji dio departmana Haut-Rhin je ostao u Francuskoj. Ovo podru?je, znano kao Territoire de Belfort , 1919. nije vra?eno u mati?ni departman, nego je 1922 . godine, postalo zasebni, 90-ti departman Francuske.

Reorganizacija pari?ke regije, 1964 . godine i podjela Korzike , 1976 . godine, stvorili su jo? ?est departmana:

• od departmana Seine su stvoreni departmani Pariz , Hauts-de-Seine , Seine-Saint-Denis i Val-de-Marne
• od departmana Seine-et-Oise su stvoreni Essonne , Yvelines i Val-d'Oise
• Korzika je podjeljena na departmane Corse-du-Sud i Haute-Corse .

Zajedno se ?etiri prekomorska departmana (stvoreni 1946 .), to ?ini ukupan broj od 100 departmana.

Brojevne oznake [ uredi | uredi kod ]

Izvorno su francuski departmani numerirani (od 01 do 83), ?isto radi po?tanskih razloga, 1790. godine. Ovaj sustav je funkcionirao za vrijeme Revolucije i Carstva , ali je kasnije napu?ten. Sustav numeriranje je ponovno vra?en u 20. stolje?u, zajedno sa pet novih departmana ( Alpes-Maritimes , Loire , Savoie , Haute-Savoie i Tarn-et-Garonne ) kojima su dodjeljeni brojevi, te je to ?inilo ukupno 89 departmana od (01) Aina do (89) Yonne. Dodatkom territoire de Belforta , broj se popeo na 90.

Reorganizacijom Ile-de-Francea , 1964. godine, pari?ki departman je dobio broj 75, koji je prije koristio departman Seine. Departman Yvelines je dobio stari broj Seine-et-Oisea (78), dok su Essonne, Hauts-de-Seine, Seine-Saint-Denis, Val-de-Marne i Val-d'Oise, dobili brojeve od 91 do 95.

Korzika (broj 20) je razdijeljena 1976 . na Corse-du-Sud (2A) i Haute-Corse (2B).

Prekomorski departmani su dobili brojeve od 971 do 974 (?ime nije iskori?ten broj 96).

Ovi brojevi se ?esto koriste u svakodnevnom ?ivotu na podru?ju Francuske. Brojevi se mogu na?i na registracijskim oznakama vozila, po?tanskim brojevima (u slu?aju Korizike se za oba departmana koristi broj 20) ili u brojevima zdravstvenog osiguranja.

Francuski teritoriji koji nemaju status departmana, također imaju dodijeljene brojeve: 975 i 976 za Sveti Petar i Mikelon i Mayotte (prekomorske zajednice koje imaju status sli?an departmanu), 986, 987 i 988 za Wallis i Futunu , Francusku Polineziju i Novu Kaledoniju .

Iako izvan podru?ja Francuske, Monako koristi u po?tanske svrhe broj 98. Andora odbija koristiti broj koji joj je ponudila francuska po?ta.

Karta i popis departmana [ uredi | uredi kod ]

Francuske regije i departmani [ uredi | uredi kod ]

№	Departman	Prefektura
01	Ain	Bourg-en-Bresse
02	Aisne	Laon
03	Allier	Moulins
04	Alpes-de-Haute-Provence	Digne-les-Bains
05	Hautes-Alpes	Gap
06	Alpes-Maritimes	Nice
07	Ardeche	Privas
08	Ardennes	Charleville-Mezieres
09	Ariege	Foix
10	Aube	Troyes
11	Aude	Carcassonne
12	Aveyron	Rodez
13	Bouches-du-Rhone	Marseille
14	Calvados	Caen
15	Cantal	Aurillac
16	Charente	Angouleme
17	Charente-Maritime	La Rochelle
18	Cher	Bourges
19	Correze	Tulle
2A	Corse-du-Sud	Ajaccio
2B	Haute-Corse	Bastia
21	Cote-d'Or	Dijon
22	Cotes-d'Armor	Saint-Brieuc
23	Creuse	Gueret
24	Dordogne	Perigueux
25	Doubs	Besancon
26	Drome	Valence
27	Eure	Evreux
28	Eure-et-Loir	Chartres
29	Finistere	Quimper
30	Gard	Nimes
31	Haute-Garonne	Toulouse
32	Gers	Auch
33	Gironde	Bordeaux
34	Herault	Montpellier
35	Ille-et-Vilaine	Rennes
36	Indre	Chateauroux
37	Indre-et-Loire	Tours
38	Isere	Grenoble
39	Jura	Lons-le-Saunier
40	Landes	Mont-de-Marsan
41	Loir-et-Cher	Blois
42	Loire	Saint-Etienne
43	Haute-Loire	Le Puy-en-Velay
44	Loire-Atlantique	Nantes
45	Loiret	Orleans
46	Lot	Cahors
47	Lot-et-Garonne	Agen
48	Lozere	Mende
49	Maine-et-Loire	Angers
50	Manche	Saint-Lo
51	Marne	Chalons-en-Champagne
52	Haute-Marne	Chaumont
53	Mayenne	Laval
54	Meurthe-et-Moselle	Nancy
55	Meuse	Bar-le-Duc
56	Morbihan	Vannes
57	Moselle	Metz
58	Nievre	Nevers
59	Nord	Lille
60	Oise	Beauvais
61	Orne	Alencon
62	Pas-de-Calais	Arras
63	Puy-de-Dome	Clermont-Ferrand
64	Pyrenees-Atlantiques	Pau
65	Hautes-Pyrenees	Tarbes
66	Pyrenees-Orientales	Perpignan
67	Bas-Rhin	Strasbourg
68	Haut-Rhin	Colmar
69	Rhone	Lyon
70	Haute-Saone	Vesoul
71	Saone-et-Loire	Macon
72	Sarthe	Le Mans
73	Savoie	Chambery
74	Haute-Savoie	Annecy
75	Pariz broj je prije bio dodijeljen departmanu Seine	Pariz
76	Seine-Maritime	Rouen
77	Seine-et-Marne	Melun
78	Yvelines broj je prije bio dodijeljen departmanu Seine-et-Oise	Versailles
79	Deux-Sevres	Niort
80	Somme	Amiens
81	Tarn	Albi
82	Tarn-et-Garonne	Montauban
83	Var	Toulon
84	Vaucluse	Avignon
85	Vendee	La Roche-sur-Yon
86	Vienne	Poitiers
87	Haute-Vienne	Limoges
88	Vosges	Epinal
89	Yonne	Auxerre
90	Territoire de Belfort	Belfort
91	Essonne	Evry
92	Hauts-de-Seine	Nanterre
93	Seine-Saint-Denis	Bobigny
94	Val-de-Marne	Creteil
95	Val-d'Oise	Cergy / Pontoise ¹
96	Guadeloupe	Basse-Terre
97	Martinique	Fort-de-France
98	Guyane	Cayenne
99	La Reunion	Saint-Denis
100	Mayotte	Mamoudzou

Bilje?ke:

1. Prefektura Val-d'Oisea je osnovana u Pontoiseu kada je departman osnovan, ali je premje?tena u obli?nju op?inu Cergy ; trenutno oba grada ?ine novi grad Cergy-Pontoise .

Biv?i departmani [ uredi | uredi kod ]

Na podru?ju dana?nje Francuske [ uredi | uredi kod ]

Departman	Prefektura	Vrijeme postojanja
Rhone-et-Loire	Lyon	( 1790 ? 1793 )
Corse	Bastia	( 1790 ? 1793 )
Golo	Bastia	( 1793 ? 1811 )
Liamone	Ajaccio	( 1793 ? 1811 )
Mont-Blanc	Chambery	( 1792 ? 1815 )
Leman	?eneva	( 1798 ? 1814 )
Meurthe	Nancy	( 1790 ? 1871 )
Seine	Pariz	( 1790 ? 1967 )
Seine-et-Oise	Versailles	( 1790 ? 1967 )
Corse	Ajaccio	( 1811 ? 1975 )
Saint-Pierre-et-Miquelon	Saint-Pierre	( 1976 ? 1985 )

Promjene imena [ uredi | uredi kod ]

Nekoliko departmana su promijenili svoja imena, u ve?ini slu?ajeva kako bi se izbacili izrazi kao "basses" ili "inferieure" (ni?i, manji i sl.):

Staro ime	Novo ime	Datum promjene
Mayenne-et-Loire	Maine-et-Loire	1791
Bec-d'Ambes	Gironde	1795
Charente-Inferieure	Charente-Maritime	1941
Seine-Inferieure	Seine-Maritime	1955
Loire-Inferieure	Loire-Atlantique	1957
Basses-Pyrenees	Pyrenees-Atlantiques	1969
Basses-Alpes	Alpes-de-Haute-Provence	1970
Cotes-du-Nord	Cotes-d'Armor	1990

Francuski Al?ir [ uredi | uredi kod ]

Prije 1957 . [ uredi | uredi kod ]

№	Departman	Prefektura	Vrijeme trajanja
91	Alger	Al?ir	( 1848 ? 1957 )
92	Oran	Oran	( 1848 ? 1957 )
93	Constantine	Constantine	( 1848 ? 1957 )
?	Bone	Annaba	( 1955 ? 1957 )

1957 ? 1962 [ uredi | uredi kod ]

№	Departman	Prefektura	Vrijeme trajanja
8A	Oasis	Ouargla	( 1957 ? 1962 )
8B	Saoura	Bechar	( 1957 ? 1962 )
9A	Alger	Al?ir	( 1957 ? 1962 )
9B	Batna	Batna	( 1957 ? 1962 )
9C	Bone	Annaba	( 1955 ? 1962 )
9D	Constantine	Constantine	( 1957 ? 1962 )
9E	Medea	Medea	( 1957 ? 1962 )
9F	Mostaganem	Mostaganem	( 1957 ? 1962 )
9G	Oran	Oran	( 1957 ? 1962 )
9H	Orleansville	Chlef	( 1957 ? 1962 )
9J	Setif	Setif	( 1957 ? 1962 )
9K	Tiaret	Tiaret	( 1957 ? 1962 )
9L	Tizi-Ouzou	Tizi Ouzou	( 1957 ? 1962 )
9M	Tlemcen	Tlemcen	( 1957 ? 1962 )
9N	Aumale	Sour el Ghozlane	( 1958 ? 1959 )
9P	Bougie	Bejaia	( 1958 ? 1962 )
9R	Saida	Saida	( 1958 ? 1962 )

U biv?im francuskim kolonijama [ uredi | uredi kod ]

Departman	Dana?nji polo?aj	Vrijeme trajanja
Departement du Sud	Dominikanska Republika / Haiti	( 1795 ? 1800 )
Departement de l'Inganne	Dominikanska Republika / Haiti	( 1795 ? 1800 )
Departement du Nord	Dominikanska Republika / Haiti	( 1795 ? 1800 )
Departement de l'Ouest	Dominikanska Republika / Haiti	( 1795 ? 1800 )
Departement de Samana	Dominikanska Republika / Haiti	( 1795 ? 1800 )
Sainte-Lucie	Sveta Lucija , Tobago	( 1795 ? 1800 )
Ile de France	Mauricijus , Rodrigues , Sej?eli	( 1795 ? 1800 )
Indes-Orientales	Pondichery , Karikal , Yanaon , Mahe i Chandernagor	( 1795 ? 1800 )

Napoleonsko Carstvo [ uredi | uredi kod ]

Postoji ve?i broj biv?ih departmana u podru?jima koje je Francuska osvojila tijekom Revolucije i Prvog Carstva , koja danas nisu dio Francuske:

Departman	Prefektura ( francusko ime)	Prefektura ( hrvatsko ime)	Vrijeme trajanja
Mont-Terrible	Porrentruy	Porrentruy	( 1793 ? 1800 )
Corcyre	Corfou	Krf	( 1797 ? 1799 )
Ithaque	Argostoli	Argostoli	( 1797 ? 1798 )
Mer-Egee	Zante	Zakintos	( 1797 ? 1798 )
Dyle	Bruxelles	Bruxelles	( 1795 ? 1814 )
Escaut	Gand	Gent	( 1795 ? 1814 )
Forets	Luxembourg	Luksemburg	( 1795 ? 1814 )
Jemmape	Mons	Mons	( 1795 ? 1814 )
Lys	Bruges	Brugge	( 1795 ? 1814 )
Meuse-Inferieure	Maestricht	Maastricht	( 1795 ? 1814 )
Deux-Nethes	Anvers	Antwerpen	( 1795 ? 1814 )
Ourthe	Liege	Liege	( 1795 ? 1814 )
Sambre-et-Meuse	Namur	Namur	( 1795 ? 1814 )
Mont-Tonnerre	Mayence	Mainz	( 1801 ? 1814 )
Rhin-et-Moselle	Coblence	Koblenz	( 1801 ? 1814 )
Roer	Aix-la-Chapelle	Aachen	( 1801 ? 1814 )
Sarre	Treves	Trier	( 1801 ? 1814 )
Doire	Ivree	Ivrea	( 1802 ? 1814 )
Marengo	Alexandrie	Alessandria	( 1802 ? 1814 )
Po	Turin	Torino	( 1802 ? 1814 )
Sesia	Verceil	Vercelli	( 1802 ? 1814 )
Stura	Coni	Cuneo	( 1802 ? 1814 )
Tanaro	Asti	Asti	( 1802 ? 1805 )
Apennins	Chiavari	Chiavari	( 1805 ? 1814 )
Genes	Genes	Genova	( 1805 ? 1814 )
Montenotte	Savone	Savona	( 1805 ? 1814 )
Arno	Florence	Firenca	( 1808 ? 1814 )
Mediterranee	Livourne	Livorno	( 1808 ? 1814 )
Ombrone	Sienne	Siena	( 1808 ? 1814 )
Taro	Parme	Parma	( 1808 ? 1814 )
Rome	Rome	Rim	( 1809 ? 1814 )
Trasimene	Spolete	Spoleto	( 1809 ? 1814 )
Bouches-du-Rhin	Bois-le-Duc	's-Hertogenbosch	( 1810 ? 1814 )
Bouches-de-l'Escaut	Middelbourg	Middelburg	( 1810 ? 1814 )
Simplon	Sion	Sion	( 1810 ? 1814 )
Bouches-de-la-Meuse	La Haye	Haag	( 1811 ? 1814 )
Bouches-de-l'Yssel	Zwolle	Zwolle	( 1811 ? 1814 )
Ems-Occidental	Groningue	Groningen	( 1811 ? 1814 )
Ems-Oriental	Aurich	Aurich	( 1811 ? 1814 )
Frise	Leuwarden	Leeuwarden	( 1811 ? 1814 )
Yssel-Superieur	Arnhem	Arnhem	( 1811 ? 1814 )
Zuyderzee	Amsterdam	Amsterdam	( 1811 ? 1814 )
Bouches-de-l'Elbe	Hambourg	Hamburg	( 1811 ? 1814 )
Bouches-du-Weser	Breme	Bremen	( 1811 ? 1814 )
Ems-Superieur	Osnabruck	Osnabruck	( 1811 ? 1814 )
Lippe	Munster	Munster	( 1811 ? 1814 )
Bouches-de-l'Ebre	Lerida	Lleida	( 1812 ? 1813 )
Montserrat	Barcelone	Barcelona	( 1812 ? 1813 )
Segre	Puigcerda	Puigcerda	( 1812 ? 1813 )
Ter	Gerone	Girona	( 1812 ? 1813 )
Bouches-de-l'Ebre-Montserrat	Barcelone	Barcelona	( 1813 ? 1814 )
Segre-Ter	Gerone	Girona	( 1813 ? 1814 )

Vidi jo? [ uredi | uredi kod ]

• Spisak departmana Francuske po gustini naseljenosti
• Spisak departmana Francuske po povr?ini
• Spisak departmana Francuske po broju stanovnika

Reference [ uredi | uredi kod ]

Literatura [ uredi | uredi kod ]

Spolja?nje veze [ uredi | uredi kod ]

• Igra o francuskim departmanima Arhivirano 2006-11-07 na Wayback Machine-u