Breda
Panorama centra grada
Zastava Grb
Koordinate : 51°34′N 4°48′E  /  51.567°N 4.800°E  / 51.567; 4.800
Dr?ava	Nizozemska
Provincija	Sjeverni Brabant
Vlast
-  Gradona?elnik	Paul Depla
Povr?ina
-  Ukupna	129.15 km²
Visina	8 m
Stanovni?tvo ( 2007 )
- Urbano podru?je	170.349
- Podru?je utjecaja	311.659
Vremenska zona	UTC+1 ( UTC+2 )
Po?tanski broj	4800
Pozivni broj	076
Slu?bene stranice www:breda.nl
Karta
Breda class=notpageimage| Breda na karti Nizozemske

Breda je grad od 170.349 stanovnika i op?ina (gemeente) u nizozemskoj provinciji Sjevernom Brabantu . Na ?irem podru?ju grada ?ivi 311.659 ljudi. ^[1]

Breda le?i na jugu Nizozemske , na u??u rijeka Mark i Aa. ^[1]

Za ranog srednjeg vijeka Breda je bila feudalni leno lokalnih grofova , vazala Svetog Rimskog Carstva . Prvi poznati gospodar grada bio je Godfried ( 1125 ? 1170 ), a njegova porodica vladala je gradom do 1327 . kada su grad prodali Grofoviji Brabant . ^[1] Breda je status grada dobila 1252 . godine, a od 1404 . je ?enidbom postao posjed dinastije Nassau ^[1] ?iji je najpoznatiji predstavnik bio Willem Oranski ( 1533 ? 1584 ). Grad je utvrđen za vladavine grofa Hendrika III ( 1531 ? 1536 ) koji je obnovio stari zamak , sagrađen od strane njegovog predhodnika Jana III 1350 . godine. Ta utvrda na rijeci Mark imala je izuzetnu strate?ku ulogu sve do 19. vijeka . ^[1]

U Bredi je 1566 . sklopljen Geuzen , prvi sporazum holandskih gradova protiv ?panjolske dominacije, ali su grad ubrzo nakon tog 1581 . okupirali ?panjolci . Ve? 1590 . ga je oslobodio grof Maurits Oranski , ali ta sloboda nije bila dugog vijeka jer su ga ?panjolci ponovno zauzeli 1625 . godine. Njihovu pobjedu ovjekovje?io je ?panjolski slikar Velazquez na slici Predaja Brede iz 1636 . godine. Holanđani su 1637 . ponovno oslobodili Bredu pod vodstvom Frederika Hendrika Oranskog . Tek nakon potpisivanja Westfalskog mira 1648 . grad je kona?no podpao pod Nizozemsku. ^[1]

U Bredi je jedno vrijeme boravio i prognani engleski kralj Charles II koji je upravo tu 1660 . izdiktirao svoje uvjete za povratak na engleski tron. U Bredi je 1667 . potpisan mirovni ugovor kojim je zavr?io drugi pomorski rat između Nizozemske i Engleske. Njime je potvrđeno pravo Englezima nad kolonijama New York i New Jersey , a Holanđanima nad njihovim kolonijama u Isto?noj Indiji i Holandskoj Gvajani . Engleski kralj William Oranski uspio je 1696 . dovr?iti svoj dvorac u gradu, u kom se danas nalazi Kraljevska vojna akademija. Za vrijeme francuske revolucije grad su okupirali Francuzi i dr?ali ga pod svojom vla??u sve do 1813 . godine. ^[1]

Najve?e znamenitosti Brede su srednjovjekovna goti?ka crkva Grote Kerk s tornjem visokim 97 metara, koja je danas protestanska crkva. Tu je i gradska vije?nica iz 1766 . i neobarokna crkva Sint Antonius iz 1869 . koja je katedralna crkva katoli?ke biskupije. ^[1] Pored tog grad ima i nekoliko vrlo vrijednih muzeja , kao ?to su MOTI (grafi?ki dizajn), Museum Oorlog & Vrede (Muzej rata i mira) i Bierreclame (Muzej pivskih etiketa, ambala?e i reklama). ^[1]

Breda je industrijski grad u kom se proizvode prehrambeni proizvodi, strojevi , ?ibice i celuloza . ^[1]

• Wrocław
• Diest
• Orange
• Dillenburg

Breda na Wikimedijinoj ostavi

• Slu?bene stranice grada ( nl )
• Breda na portalu Encyclopædia Britannica ( en )