한국   대만   중국   일본 
Tisichentzia - Wikipedia Jump to content

Tisichentzia

Dae Wikipedia, s'entziclopedia libera.
Custu articulu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna . Abbaida sas ateras bariedades graficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu


Tisichentzia

Radiografia anteroposteriore de su toratze unu patziente cun diagnosi de tisichentzia bilaterale avantzada. S'esamene isvelat sa presentzia de inflitrados purmonares (triangulos biancos), e "formatziones tuvudas" presentes in sa regione apicale dereta.
Ispetzialidade
Infetivologia
Classificatzione e risursas esternas
ICD-10 A15-A19 [1]
Sintomos Tussiu cronicu, calentura, tussiu cun mucu chentriadu de sambene, perdida de pesu
Causa Mycobacterium tuberculosis
Sinonimos e Variantes
tuberculosi, tisichesa, tisia, disia, arrennosigu, disicumene, male finicu
Custu template:  castia   ?   cuntierras   ?   modifica


Sa tisichentzia o fintzas tuberculosi (in sigla TBC , dae Tuberculosis ), est una maladia infetiva causada dae varios tzipu de micobaterios , in piessignu de su Mycobacterium tuberculosis , fintzas naradu Batzillu de Koch . [1]

Cunsiderada gia dae sa metade de su de 20 seculos una maladia grae, invalidante e a sa longa mortale candu non prontu diagnosticada e curada, devennida oe in is paisos otzidentales prus fatzile de diagnosticare e curare, sa tisichentzia atacat pro s'in prus is purmones ( tisichentzia purmonare ), ma podet corfire fintzas unas ateras partes de su corpus ( tisichentzia extraprumonare ). Si trasmitet pro bia aerea pro mediu de istiddieddos de salia emitidas cun su tusse sicu. [2] Sa majoria de is infetziones chi corfint is esseres umanos resurtat essere asintomaticas, est a narrere si tenet un'infetzione latente. Su de deghe unu de is infetziones latentes a segus progredit in maladia ativa, chi, chi non tratada, ochit prus de su 50% de is persones infetadas.

Is sintomos classicos sunt unu tussiu cronicu cun ispudu rigadu de sambene , calentura a raru arta, sudoramentu a de note e perdida de pesu. S'infetzione de unos ateros organos provocat un'ampra variedade de sintomos. Sa diagnosi si basat subra s'esamene radiologicu (comunemente una radiografia de su toratze ), una proa cutanea a sa tubercolina , esamenes de su sambene e s'esamene microscopicu e coltura microbiologica de is fluidos corporeos. Su tratamentu est difitzile e rechedet s'assuntzione de antibioticos multiplos pro longu tempus. Sa resistentzia a is antibioticos est unu problema chi creschet in su tratamentu de sa maladia. Sa preventzione si basat subra programmas de screening e de vatzinatzione cun su batzillu de Calmette-Guerin .

Si cunsiderat chi su tres unu de sa populatzione mundiale siat istadu infetadu cun M. tuberculosis , [3] [4] e infetziones noas acontessent a unu ritmu de agiomai unu a su segundu. [3] In su 2007 bi fiant unos 13,7 milliones de casos cronicos ativos [5] e in su 2010 8,8 milliones de noos casos e 1,45 milliones de mortes, mescamente in sos paisos in bia de isvilupu . [6] Su numeru assolutu de casos de tisichentzia est in abasciamentu dae su 2006 e su numeru de is casos noos dae su 2002. [6] Annotamala, is populatziones de sos paisos in bia de isvilupu cuntraent sa tisichentzia prus a discansu, ca tenent a s'ispissu unu sistema immunitariu prus cumpromitidu pro neghe de is artos tassos de AIDS . [7] Sa partzidura de sa tisichentzia no est uniforme in totu su mundu, unu 80% de sa populatzione residente in medas paisos asiaticos e africanos resurtat positiva in is proas de sa tubercolina, mentras isceti su 5-10% de sa populatzione de is Istados Unidos nd'est malaida. [1]

Notas [ modifica | modifica su codighe de origine ]

  1. 1.0 1.1 Kumar V, Abbas AK, Fausto N, Mitchell RN, Robbins Basic Pathology , 8th, Saunders Elsevier, 2007, pp. 516?522, ISBN   978-1-4160-2973-1 .
  2. Konstantinos A, Testing for tuberculosis , nº 1, 2010, pp. 12?18.
  3. 3.0 3.1 Tuberculosis Fact sheet N°104 , World Health Organization . URL consultadu su 26 triulas 2011 .
  4. Jasmer RM, Nahid P, Hopewell PC, Clinical practice. Latent tuberculosis infection ( PDF ), nº 23, 2002, pp. 1860?6, DOI : 10.1056/NEJMcp021045 , PMID   12466511 . , which cites Dolin PJ, Raviglione MC, Kochi A, Global tuberculosis incidence and mortality during 1990-2000 , nº 2, 1994, pp. 213?20, PMC   2486541 , PMID   8205640 .
  5. World Health Organization , Global tuberculosis control: epidemiology, strategy, financing , 2009, pp. 6?33, ISBN   978-92-4-156380-2 .
  6. 6.0 6.1 The sixteenth global report on tuberculosis ( PDF ), in who.int , 2011.
  7. SD Lawn, Zumla, A SOS, Tuberculosis , nº 9785, 2 triulas 2011, pp. 57?72, DOI : 10.1016/S0140-6736(10)62173-3 , PMID   21420161 .

Ateros progetos [ modifica | modifica su codighe de origine ]