Штыров Вячеслав Анатольевич
Иккис  Саха Сирин президенэ
In office January 22, 2002 – May 31, 2010
Vice President	Михайлова Евгения Исаевна
Кини иннинэ	Николаев Михаил Ефимович
Кини кэнниттэн	Борисов Егор Афанасьевич
Т?р??б?тэ	Ыам ыйын 23 1953 ( 1953-05-23 ) (age 71) Хандыга , Томпо улуу?а
Политика партията	Единай Россия
Ойо?о	Лидия Ивановна Штырова
О?олоро	Юлия уонна Татьяна
Alma mater	Дальневосточнай Политехническай Институт
Идэтэ	Инженер строитель
Уэбсайта	Саха сирин государственнай органнарын официальнай уеб сайта

Вячеслав Анатольевич Штыров Саха ?р?сп??б?л?кэтинн иккис Бэрэсидьиэнэ ( 2002 сыл тохсунньу 27 к?н?ттэн 2010 сыл ыам ыйын 31 к?н?гэр диэри).

Оло?о [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

1953 сыл ыам ыйын 23 к?н?гэр Томпо улуу?ун Хаандыга нэ?илиэгэр т?р??б?т. А?ата ? Штыров Анатолий Тихонович - ВМФ разведкатын начальнигын бастакы заместитела, контр-адмирал, кэнники маринист суруйааччы.

1975 сыллахха Дальневосточнай политехническай институту инженер-тутааччы идэтин б?тэрбит. Экономика наукатын кандидаата.

??рэ?и б?тэрбитин кэнниттэн ССРС Минэнерго "Гокстрой" тутуу управлениетыгар ?лэ?э ыытыллыбыт. Ол кэмтэн Штыров ?лэтин биографията Саха сирин кытта сибээстээх.

1975 сылтан 1986 сылга дылы мастерынан, прорабынан, 3 № дээх тутуу учаастагын на тойонунан, главнай инженер заместителынан, "Гокстрой" начальнигын заместителынан ?лэлээбит.

1986 сыллаахха "Алмазэнергострой" тойоноун заместителынан анаммыт, ону тэ?э "Вилюйгэсстрой" главнай инженер бастакы заместителынан анаммыт.

1986?1988 сылларга ? ССКП Саха сирин обкомун тутуу отделын тойонун заместитела. 1988 сылтан 1991 сылга дылы ? ЦК КПСС общественнай наукаларын академиятын аспираана. Кандидатскай дисертацияны к?м?скээбит.

1991 сыллаахха Саха Сирин тутуу уонна инвестиция миниистра. Бу сылга Саха ССР президенын быыбарыгар Николаев Михаил Ефимович вице-президен бы?ыытынан кыттан 1991 сыл ахсынньы 20 к?н?гэр Саха сирин вице-президена буолбута.

1992 сылтан 1994 сыл ахсынньытыгар дылы Саха сирин вице-президенын уонна Правительство Председателын бы?ыытынан ?дэлээбит.

1996 сылтан 2002 сылга дылы ? " АЛРОСА " президена .

1997 сыл ахсынньытыттан 2002 сыл тохсунньутугар дылы Анабаар улуу?уттан Ил Т?мэ??э депутат.

1998 сыл Кулун тутар 13 к?н?гэр ≪АЛРОСА≫ Кэтиин сэбиэтин бы?аарыытынан ≪АЛРОСА≫ хампааньа правлениятын председателынан талыллыбыт.

2000 сыл алтынньыттан Россия Правительствотын предпринимательство сэбиэтин чилиэнэ. Алмаас уонна бриллиан комплесын боппуруостарын комиссиятын чилиэнэ.

Саха ?р?сп??б?л?кэтин бэрэсидьиэнин 2002 сыллаа?ы талыыларыгар тохсунньу 13 туругунан 59.2% куолаhы ылан кыайбыта, иккис буолбут кандидат Федот Тумусов 34,6% ылбыта. ^[1] 2002 сыл тохсунньу 27 к?н?гэр президент ?лэтин са?алаабыт.

2006 сыл Ахсынньы 7 к?н?гэр РФ Президенын Путин бы?аарыытынан Саха Сирин президенын ?сс? 5 сылга у?аппыт.

2007 сыл ыам ыйын 22 к?н?гэр "Биир ньыгыл Россия" партия?а киирбит. ^[2] .

2010 сыл ыам ыйын 31 к?н?гэр Россия президена Д.А. Медведев бэйэтэ ба?атынан уурайар сайабылыанньатыгар илии баттаабыт. ^[3]

Суолтата уонна кириитикэ [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

"С?бэрэнитиэт параадын" кэмэ ааспытын кэннэ федеральнай киин ?р?сп??б?л?кэлэр былаастарын уларытыыга ?лэни са?алаабыта. "Туруору былаас" (вертикаль власти) б???рг??р кэмнэрэ са?аламмыта. Онон, Михаил Николаевы туоратыы ?лэтэ барбыта. Ол эрээри Саха ?р?сп??б?л?кэтигэр туораттан кэлбит ки?ини олордор кутталы ??скэтиэн с?б?, онон бу кэм?э Николаевка тэ?нэ?иэн с?пт??х олохтоох ки?ини к?рд??б?ттэрэ. Штыров бииринэн олохтоох, Саха сиригэр т?р??б?т ки?и, икки?инэн АЛРОСА тойоно буола сылдьыбыт буолан кини кандидатурата олохтоох элиталарга да, норуокка да улахан утарыыны к?рс?? суохтаа?а. Маны та?ынан, ол са?ана ?р?сп??б?л?кэ?э ис бэлиитикэни барытын кэриэтэ к?р?р-истэр вице-бэрэсидьиэн солото баара, онно саханы олордон "Саха сирин саха салайыахтаах" диэн санаалаах дьону алы гыныахха с?б?.

Бэрэсидьиэн дуо?уна?ыгар талыллан баран Штыров сыыйа с?бэрэнитиэт сити?иилэрин кыччатан барбыта, холобур, ?р?сп??б?л?кэ сокуоннарын уларытыыга, "федерация сокуоннарыгар с?п т?бэ?иннэриигэ" улахан ?лэ ыытыллыбыта.

Б?д?? хампаанньаны салайбыт буолан, со?отох АЛРОСА хампаанньа т?л?б?рдэриттэн эрэ тутулуктанар кутталлаа?ын ?йд??н, Саха сирин экэниэмикэтин диверсификациялыыр суолга туруммута: таас чо?у, ниэби, гаа?ы хостуур салаалары сайыннарарга дьулуспута.

Илин э?ээргэ гаас ута?а тахсыбыта. Тыа сирин ?й??р миэрэлэр сал?аммыттара, ол курдук кэтэх дьонтон ??т? тутуу са?аламмыта.

Саха сирин активтарын кэлии дьо??о атыылаа?ын, ол и?игэр к?м?с хостуур сирдэргэ лиссиэнсийэ биэрии, кини са?ана к????рб?тэ.

Бэйиэт Ухханы кытта у?ун унньуктаах суута Штыров ?т?? аатын (репутациятын) улаханнык айгыраппыта.

Дьиэ кэргэнэ [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

Ойо?о - Лидия Ивановна, икки о?олооох - Юлия уонна Татьяна

На?араадалара уонна ытык ааттара [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• ≪Дойду иннигэр ?т??т?н и?ин≫ IV степеннаах ( ахсынньы 4 2007 ) ? Республика сайдыытын уонна у?ун ту?алаах ?лэтин и?ин ^{[4] [5]}
• Бочуот Уордьана ( 2000 сыл муус устар 26 к?н?гэр) ? Дойду иннигэр ?т??т?н и?ин, норуоттар икки ардыларыгар до?ордо?ууну чи?эппитин и?ин ^[6]
• ≪Хотугу Сулус≫ уордьан ( 1998 сыл Ахсынньы 19 ) ^[7]
• Сергий Радонежскай I и II степеннах ордена ( РПЦ )
• РФ Правительствотын премията ( 20 февраля 2006 ) ? Саха Сирин алмаа?ын хостоо?ун традиционнайа суох, ?рдук эффективностаах ньыматын чинчийитин и?ин ^[8]
• Дойду тутуутун и?ин М. К. Аммосов аатынан Саха Сирин дойду премията
• Арассыыйа Федерациятын ?т??лээх тутааччыта ( 3 декабря 2001 ) ? Тутуу уобала?ыгар ?т??т?н уонна у?ун ?т?? суобастаах ?лэтин и?ин ^[9]
• Саха Сирин норуот ха?аайыстыбатын ?т??лээх ?лэ?итэ
• Саха Сирин бочуоттаах гражданина
• Дьокуускай куорат Ытык олохтоо?о ^[10] (2006)
• РФ III та?ымнаах "Дойду и?ин ?т??т?н и?ин" уордьана (( 2010 сыл бэс ыйа 16 к?н?гэр) ^[11]
• Горнай улуу?ун Ытык олохтоо?о ^[12]

Бы?аарыылар [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

Сигэлэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• Саха Республикатын дьаhалтатын официал сайта