Суэц ханаала ( Arabic : ???? ??????, Qan? al-Suways , French : Le Canal de Suez ) Египет дойдутугар баар ханаал. Синай тумул арыытыттан ар?аа ?тт?гэр сытар. Ханаал у?уна 163 километр, уонна ордук кыара?ас сиригэр 300 миэтирэ кэтит. Средиземнай бай?алга баар Саид португар ( B?r Sa'?d ) са?аланар уонна Кы?ыл бай?алга баар Суэц ( al-Suways ) диэн сиргэ дылы барар. Франция хампаанньата 1859 сыллаахха тутуутун са?алаабыта уонна 10 сыл буолан баран б?тэрбитэ.

Туттуута [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

Ханаал н???? Европаттан Азия?а дылы хараабыллар бараллар, Африка континенын эргиччи барбат курдук. Египеттан Индия океаныгар дылы барар курдук тутуллубута.

Историята [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

1859 сыллаахха Universal Suez Ship Canal Company Суэц ханаалын тутуутун са?алаабыта уонна 10 сылынан б?тэрбитэ. Бастакы хараабыл 1867 сыл Олуннньу 17 к?н?гэр ааспыта. Арыллыытын церемониятыгар анаан Джузеппе Верди Аида оператын айбыта.

Ханаал баар буолан табаардары аан дойдуга тар?атар с?п буолбута. Ону тэ?э Европа дойдулара Илин Африка дойдуларыгар барар табыллар буолбута, ол и?ин сотору буолан баран Европа дойдулара былаастарын олохтообуттара.

Суэц ханаалын сити?иилээ?ин и?ин Франция хампаанньата Панаама ханаалын тутарга санаммыта да, б?тэрбэтэ?э. Панаама ханаалын кэнники толорбуттара.

1967 сыллаах алта к?ннээх сэрии буолар бириэмэтигэр ханаал 1975 сыл бэс ыйын 5 к?н?гэр дылы сабылла сылдьыбыта. Ол и?ин ХНТ эйэ харабылын к???э туруоруллубута, онно сэрии буолбатын диэн.

15 ты? хараабыл кэри?э сыл аайы ханаал н???? аа?аллар, ол аата аан дойду хараабылларыттан 14%. Биир хараабыл аа?арыгар 16 чаас наада .