? Аммосов, Максим Кирович (22.12.1897?28.07.1938) ? сэбиэскэй государственнай уонна партийнай ?лэ?ит, Сибииргэ Сэбиэскэй былаа?ы олохтуур и?ин охсу?уу кыттыылаа?а. М. К. Аммосов П. А. Ойуунускайдыын и И. Н. Бараховтыын , 1922 сыл муус устарыгар Саха АССР тэрийсибит ки?инэн буолар. 1937 с. ЦК ВКП(б) Киин кэмитиэтин ыйыытынан М. К. Аммосов Киргизия киин куоратыгар Фрунзе?а , Киргизия обкомун VIII пленума буола турда?ына, тиийэр. Кулун тутар 22 к?н?гэр обком бастакы сэкиритээринэн талыллар. Бу к?ннэргэ V Су?ал б?т?н киргиистэр Сэбиэттэрин сийиэ?э т?м?ктэнэр. Бу сийиэскэ Максим Кирович салалтатынан Киргизскай ССР Конституцията ылыллар. Онон Аммосов Киргизия судаарыстыбалаах буолуутугар с?д? улахан суолталаах ки?инэн аа?ыллар. 1937 сыл от ыйыгар Киргизия хомуньуус баартыйатын I сийиэ?игэр М. К. Аммосов I Киин Кэмитиэт бастакы сэкиритээринэн талыллыбыта.

М. К. Аммосов аатын Саха государственнай университета с?гэр (1990 сылтан).

Оло?ун олуктара [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

Ахсынньы 22 к?н?гэр 1897 с. Нам улуу?ун Хатырык нэ?илиэгэр Анастасия Леонтьевна уонна Кир Васильевич Аммосовтар дьиэ кэргэннэригэр т?р??б?т. Дьоно быстар дьада?ы буолан т??рт саа?ыттан таайыгар (убайыгар, аба?атыгар?) Д. М. Аммосовка иитиллибит. Дьокуускайдаа?ы куорат училищетын , Дьокуускайдаа?ы учуутал семинариятын , Москватаа?ы Кы?ыл профессура Институтун б?тэрбитэ.

Аммосов М. К. ?лэлээбит сирдэрэ: [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• 1918 с. от ыйа ? атырдьах ыйа ? Оробуочайдар дьокутааттарын Сэбиэтин чилиэнэ уонна сэкирэтээрэ, ??рэх хамы?аара;
• атырдьах ыйа 1918 с. ? кулун тутар 1920 с. ? Сибииргэ сыылка?а сылдьыбыт. Томскайга , Иркутскайга, Челябинскайга подпольнай ?лэ?э сылдьыбыт;
• кулун тутар 1920 с. ? олунньу 1921 с. ? Саха Сиригэр сэбиэскэй былаас олохтонуутугар Сибревком боломуочунайа, Саха Сирин оргбюротун бэрэссэдээтэлэ;
• олунньу 1921 с. ? алтынньы 1921 с. ? Саха Сирин губревком ын бэрэссэдээтэлэ;
• алтынньы 1921 с. ? бэс ыйа 1922 с. ? РКП(б) губбюро тун Саха сиэксийэтин сэбиэдиссэйэ, автономия ту?унан туруорса Москва?а командировка?а ыытыллыбыт;
• бэс ыйа 1922 с. ? кулун тутар 1923 с. ? Саха уобала?ын бюротун секретара, ОК РКП(б) секретара;
• кулун тутар 1923 с. ? алтынньы 1923 с. ? Саха АССР атыыга уонна промышленноска народнай комиссара;
• алтынньы 1923 г. ? от ыйа 1925 с. ? Москва?а ВЦИК -ка Саха АССР бэрэстэбиитэлэ;
• от ыйа 1925 с. ? атырдьах ыйа 1928 с. ? Саха АССР народнай комиссардарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ;
• атырдьах ыйа 1928 с. ? бала?ан ыйа 1930 с. ? ЦК ВКП(б) эппиэттээх инструктора;
• бала?ан ыйа 1930 с. ? олунньу 1932 с. ? Институт Красной профессуры истээччитэ;
• олунньу 1932 с. ? олунньу 1934 с. ? Ар?аа-Казахстан обкомун бастакы сэкирэтээрэ;
• олунньу 1934 с. ? олунньу 1937 с. ? Караганда уонна Хотугу-Казахстаан обкомнарын сэкирэтээрэ;
• кулун тутар 1937 с. ? бэс ыйа 1937 с. ? Фрунзе горкомун бастакы сэкирэтээрэ;
• ыам ыйа 1937 с. ? сэтинньи 1937 с. ? Киргизия Киин Кэмитиэтин бастакы сэкирэтээрэ.

М. К. Аммосов 1937 с. репрессияламмыта. Сэтинньи 1937 сыл 16 к?н?гэр Фрунзе куоракка сымыйа буруйдаа?ын т?м?гэр хаайыллыбыта. 1938 сыл от ыйын 28 к?н?гэр Москва куоракка ытыллыбыта.

Кулун тутар 28 к?н?гэр 1956 с. реабилитацияламмыта.

СР Национальнай архыыбын Филиала Ф.2970, Оп.36, Д.З 19, 324, 327.

?сс? маны к?р [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• Саха АССР ?рд?к? Сэбиэтин бэрэссэдээтэллэрэ

Сигэлэр [ уларыт | биики-тиэки?и уларытыы ]

• Официальный web-сервер органов государственной власти РС(Я)
• Максим Аммосов и НЭП в Якутии Архыыптаммыт 2016, Кулун тутар 4 к?н?гэр.
• БСЭ
• Киргизия. Правители
• К 80-летию научно-исследовательской экспедиции Российской Академии Наук по Якутии 1925 года
• Илин. № 1?2 (9?10) 1997:Максим Аммосов. Кыргызстан. Трагические дни Архыыптаммыт 2016, Кулун тутар 6 к?н?гэр.

Бу ки?и ту?унан сиппэтэх ыстатыйа . К?нн?р?н уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэ?э к?м?л????хх?н с?п.

   

Бу ыстатыйа талыллыбыт ыстатыйалар ахсааннарыгар киирэр.