Zaj?cowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zaj?cowate
Leporidae
G. Fischer , 1817 [1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny ? zaj?c czarnoszyi ( L. nigricollis )
Systematyka
Domena

eukarionty

Krolestwo

zwierz?ta

Typ

strunowce

Podtyp

kr?gowce

Gromada

ssaki

Podgromada

?yworodne

Infragromada

ło?yskowce

Rz?d

zaj?czaki

Rodzina

zaj?cowate

Typ nomenklatoryczny

Lepus Linnaeus , 1758

Rodzaje

33 rodzaje (w tym 23 wymarłe) ? zobacz opis w tek?cie

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Krolak florydzki ( Sylvilagus floridianus )

Zaj?cowate [22] [23] , zaj?ce (Leporidae) ? rodzina ssakow z rz?du zaj?czakow (Lagomorpha) obejmuj?ca około 60 gatunkow.

Wyst?powanie [ edytuj | edytuj kod ]

Zaj?cowate zamieszkuj? w stanie naturalnym wszystkie kontynenty poza Australi? i Antarktyd? [24] [25] [26] . Na kontynent australijski i Now? Zelandi? [27] zostały wprowadzone przez człowieka .

Tryb ?ycia [ edytuj | edytuj kod ]

Zwierz?ta kolonijne, ?redniej wielko?ci.

Zaj?cowate zwykle poruszaj? si? skokami, osi?gaj? pr?dko?? do 70 km/h . Do polowa? na szybko biegaj?ce zaj?ce wykorzystywano np. charty .

Cz?sto zamieszkuj? nory, czasem załomy skalne, nie gromadz? zapasow na zim? i nie hibernuj? . Gatunki borealne zmieniaj? na zim? barw? na biał?.

Budowa ciała [ edytuj | edytuj kod ]

Cech? charakterystyczn? zaj?czakow jest to, i? tylne ko?czyny s? znacznie dłu?sze od przednich. Posiadaj? długie, szpiczaste uszy, krotki, puszysty ogon. W gornej szcz?ce maj? 2 pary siekaczy, z ktorych pierwsza stale ro?nie i wymaga ?cierania.

Systematyka [ edytuj | edytuj kod ]

Do rodziny zaj?cowatych zalicza si? nast?puj?ce wyst?puj?ce wspołcze?nie rodzaje [28] [29] [24] [22] :

Opisano rownie? rodzaje wymarłe [30] :

Fikcyjne zaj?cowate [ edytuj | edytuj kod ]

Postacie z tradycji ludowych:

Postacie z bajek:

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Pisownia oryginalna.
  2. ↑ Definiacja taksonu nie opiera si? na nazwie rodzajowej.
  3. ↑ Typ nomenklatoryczny: † Archaeolagus Dice, 1917 .
  4. ↑ Typ nomenklatoryczny: Oryctolagus Lilljeborg, 1874 .
  5. ↑ Typ nomenklatoryczny: Pentalagus Lyon, 1904 .
  6. ↑ Typ nomenklatoryczny: † Alilepus Dice, 1931 .
  7. ↑ Bez rangi.
  8. ↑ Typ nomenklatoryczny: † Notolagus R.W. Wilson, 1938 .
  9. ↑ Typ nomenklatoryczny: Bunolagus O. Thomas, 1929 .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ a b J.G. Fisher von Waldheim. De systemate Mammalium . ?Memoires de la Societe imperiale des naturalistes de Moscou”. 5, s. 372, 1817. ( łac. ) .  
  2. ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita . Cz. 3. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. viii , 88 . ( łac. ) .
  3. ↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organises . Palerme: Aux depens de l’auteur, 1815, s. 57. ( fr. ) .
  4. ↑ J.E. Gray. On the Natural Arrangment of Vertebrose Animals . ?The London Medical Repository”. 15, s. 304, 1821. ( ang. ) .  
  5. ↑ J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe . ?Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 341, 1825. ( ang. ) .  
  6. ↑ R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Regne Animal: Mammiferes . Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 98. ( fr. ) .
  7. ↑ P. Gervais: Zoologie et paleontologie francaises (animaux vertebres) ou nouvelles recherches sur les animaux vivants et fossiles de la France . T. 1: Contenant l’enumeration methodique et descriptive des especes ainsi que les principes de leur distribution geographique et paleontologique. Paris: Arthus Bertrand, 1852, s. 18. ( fr. ) .
  8. ↑ J.F. von Brandt. Beitrage zur nahern Kenntniss der Saugethiere Russland’s. 5. Abhandlung: Unlersuchungen uber die craniologischen Entwickelungsstufen und die davon herzuleiteten Yerwandtschaften und Classificationen der Nager der Jetztzeit, mit besonderer Beziehung auf die Gattung Castor. 2. Theil: Craniologische Charakteristik der einzeluen Nagergruppen . ?Memoires de l’Academie imperiale des sciences de St.-Petersbourg”. 6 e serie. Seconde partie. Sciences naturelles. 7 (2), s. 320, 1855. ( niem. ) .  
  9. ↑ E. Haeckel: Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzuge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begrundet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie . Cz. 2. Berlin: G. Reimer, 1866, s. clx. ( niem. ) .
  10. ↑ E.L. Trouessart. Catalogue des mammiferes vivants et fossiles. Ordre des rongeurs . ?Bulletin de la Societe d’Etudes Scientifiques d’Angers”. 10 (1), s. 200, 1881. ( fr. ) .  
  11. ↑ F.E. Schulze. Mammalia Europaea . ?Helios - Abhandlungen und Mitteilungen aus dem Gesamtgebiete der Naturwissenschaften”. 14, s. 82, 1897. ( niem. ) .  
  12. ↑ A.N.Ch. Acloque: Faune de France: contenant la description des especes indigenes disposees en tableaux analytiques; et illustree de figures representant les types caracteristiques des genres . Paris: Librairie J.-B. Bailliere et Fils, 19 rue Hautefeuille, pres du boulevard Saint-Germain, 1900, s. 52. ( fr. ) .
  13. ↑ L.R. Dice. The phylogeny of the Leporidae, with description of a new genus . ? Journal of Mammalogy ”. 10 (4), s. 343, 1929. DOI : 10.2307/1374124 . ( ang. ) .  
  14. ↑ Gureev 1964 ↓ , s. 115.
  15. ↑ Gureev 1964 ↓ , s. 122.
  16. ↑ Gureev 1964 ↓ , s. 128.
  17. ↑ Gureev 1964 ↓ , s. 156.
  18. ↑ Gureev 1964 ↓ , s. 177.
  19. ↑ А.О. Аверьянов. О положении рода Lepus в системе семейства Leporidae (Mammalia, Lagomorpha) . ?Зоологический Журнал”. 73 (10), s. 106, 1994. ( ros. ) .  
  20. ↑ a b Averianov 1999 ↓ , s. 45.
  21. ↑ Averianov 1999 ↓ , s. 46.
  22. ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Wa?na, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasi?ski & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssakow ?wiata . Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 56?61. ISBN  978-83-88147-15-9 . ( pol.  ?  ang. ) .
  23. ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki . Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 426, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN  83-214-0637-8 .
  24. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World . Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 280?292. ISBN  978-84-16728-34-3 . ( ang. ) .
  25. ↑ S. Schai-Braun & K. Hacklander: Family Leporidae (Hares and Rabbits). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World . Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 62?148. ISBN  978-84-941892-3-4 . ( ang. ) .
  26. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Leporidae . [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dost?p 2020-03-01].
  27. ↑ Story: Rabbits ? The spread of rabbits in New Zealand . Te Ara ? The Encyclopedia of New Zealand. [dost?p 2012-11-13]. ( ang. ) .
  28. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy . [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dost?p 2023-09-27]. ( ang. ) .
  29. ↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World . Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 184?191. ISBN  978-84-16728-66-4 . ( ang. ) .
  30. ↑ J.S.   Zijlstra , Leporidae Fischer, 1814 , Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI :  10.5281/zenodo.7654755 [dost?p 2023-09-27] ( ang. ) .
  31. ↑ ?. ?en & D. Geraads. Lagomorpha (Mammalia) from the Pliocene-Pleistocene locality of Ahl al Oughlam, Morocco . ?Palaeobiodiversity and Palaeoenvironments”. 103, s. 649, 2023. DOI : 10.1007/s12549-022-00569-5 . ( ang. ) .  
  32. ↑ L.R. Dice. Alilepus, a new name to replace Allolagus Dice, preoccupied, and notes on several species of fossil hares . ?Journal of Mammalogy”. 12 (2), s. 159, 1931. DOI : 10.2307/1373916 . ( ang. ) .  
  33. ↑ J.S. Downey. Late Pliocene lagomorphs of the San Pedro Valley, Arizona . ?United States Geological Survey Professional Paper”. 600, s. D171, 1968. ( ang. ) .  
  34. ↑ Dice 1917 ↓ , s. 180.
  35. ↑ Dice 1917 ↓ , s. 181.
  36. ↑ J.A. White. The archaeolaginae (Mammalia, Lagomorpha) of North America, excluding Archaeolagus and Panolax . ?Journal of Vertebrate Paleontology”. 7 (4), s. 440, 1988. DOI : 10.1080/02724634.1988.10011674 . ( ang. ) .  
  37. ↑ M.R. Dawson. Later Tertiary Leporidae of North America . ?University of Kansas Paleontological Contributions”. 6, s. 32, 1958. ( ang. ) .  
  38. ↑ C.W. Hibbard. Nekrolagus, new name for Pediolagus Hibbard, not Marelli . ?The American midland naturalist”. 21 (1), s. spis tre?ci, 1939. ( ang. ) .  
  39. ↑ R.E. Wilson. A new genus of lagomorph from the pliocenE of Mexico . ?Bulletin of the Southern California Academy of Sciences”. 36 (3), s. 98, 1938. ( ang. ) .  
  40. ↑ J. Quintana, M. Kohler & S. Moya-Sola. Nuralagus rex, gen. et sp. nov., an endemic insular giant rabbit from the Neogene of Minorca (Balearic Islands, Spain) . ?Journal of Vertebrate Paleontology”. 31 (2), s. 232, 2011. DOI : 10.1080/02724634.2011.550367 . ( ang. ) .  
  41. ↑ Ch. de. Muizon. Revision des lagomorphes des couches a Baluchitherium (Oligocene superieure) de San-tao-ho (Ordos, Chine) . ?Bulletin du Museum national d’histoire naturelle”. Sciences de la terre. 65 (488), s. 266, 1977. ( fr. ) .  
  42. ↑ E.D. Cope: Notes on Eocene and Pliocene lacustrine formations of New Mexico including descriptions of certain new species of vertebrates. W: Annual Report of the Chief of Engineers to the Secretary of War for the Year 1874 . Washington: Government Printing Office, 1874, s. 605. ( ang. ) .
  43. ↑ W.E. Miller & O. Carranza-Castaneda. New lagomorphs from the Pliocene of central Mexico . ?Journal of Vertebrate Paleontology”. 2 (1), s. 99, 1982. DOI : 10.1080/02724634.1982.10011920 . ( ang. ) .  
  44. ↑ J.A. White. Late Cenozoic Leporidae (Mammalia, Lagomorpha) from the Anza-Borrego Desert, southern California . ?Special Publication of the Carnegie Museum of Natural History”. 9, s. 47, 1984. ( ang. ) .  
  45. ↑ Gureev 1964 ↓ , s. 129.
  46. ↑ R. Patnaik. Late Pliocene micromammals from Tatrot Formation (Upper Siwaliks) exposed near village Saketi, Himachal Pradesh, India . ?Palaeontographica”. Abteilung A. 261 (1?3), s. 74, 2001. DOI : 10.1127/pala/261/2001/55 . ( ang. ) .  
  47. ↑ C.W. Hibbard. Four new rabbits from the Upper Pliocene of Kansas . ?The American midland naturalist”. 21 (2), s. 506, 1939. ( ang. ) .  
  48. ↑ J.A. White. North American Leporinae (Mammalia: Lagomorpha) from late Miocene (Clarendonian) to latest Pliocene (Blancan) . ?11”. 1, s. 79, 1991. DOI : 10.1080/02724634.1991.10011376 . ( ang. ) .  
  49. ↑ C. Angelone, S. ?ermak, B. Moncunill-Sole, J. Quintana, C. Tuveri, M. Arca & T. Kotsakis. Systematics and paleobiogeography of Sardolagus obscurus n. gen. n. sp. (Leporidae, Lagomorpha) from the early Pleistocene of Sardinia . ?Journal of Paleontology”. 92 (3), s. 508, 2018. DOI : 10.1017/jpa.2017.144 . ( ang. ) .  
  50. ↑ W.O. Dietrich. Altestquartare Saugetiere aus der sudlichen Serengeti, Deutsch-Ostafrika . ?Palaeontographica”. Abteilung A. 94 (3?6), s. 43?133, 1942. ( niem. ) .  
  51. ↑ А.О. Аверьянов. О систематическом положении кролика "Caprolagus" brachypus Young, 1927 (Lagomorpha, Leporidae) из виллафранка Китая . ?Труды Зоологического института РАН”. 270, s. 148?157, 1996. ( ros. ) .  
  52. ↑ C. R?dulescu & P. Samson. Contribution a la connaissance du complexe faunistique de M?lu?teni ? Bere?ti (Pleistocene inferieur), Roumanie I. Ord. Lagomorpha, Fam. Leporidae . ?Neues Jahrbuch fur Geologie und Palaontologie”. 1967 (9), s. 547, 1967. ( fr. ) .  
  53. ↑ Ch.-k. Li. Two new lagomorphs from the Miocene of Lantian, Shensi . ?Professional Paper on Stratigraphy and Palaeontologie”. 7, s. 146, 1978.  

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • L.R. Dice. Systematic position of several American Tertiary lagomorphs . ?University of California Publications, Bulletin of the Department of Geology”. 10 (2), s. 179?183, 1917. ( ang. ) .  
  • А.А. Гуреев: Фауна СССР: Млекопитающие . T. 3. Cz. 10: Зайцеобразные (Lagomorpha). Москва; Ленинград: Издательство Академии Наук СССР, 1964, s. 1?276. ( ros. ) .
  • А.О. Averianov. Phylogeny and classification of Leporidae (Mammalia, Lagomorpha) . ?Vestnik zoologii”. 33 (1?2), s. 41?48, 1999. ( ang. ) .  
  • D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Leporidae . [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dost?p 2020-03-01].
Rodziny zaj?czakow
?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zaj?cowate&oldid=71369492 ”