Xunantunich

Xunantunich ? stanowisko archeologiczne cywilizacji Majow poło?one ok. 130 km na zachod od miasta Belize . W po?nym okresie klasycznym było wa?nym o?rodkiem obrz?dowym.

Nazwa ?Xunantunich” w j?zyku majow oznacza ?Kamienn? kobiet?” i jest kombinacj? słow z j?zyka mopan i yucatec . Oryginalna nazwa miejsca nie jest znana.

Przeprowadzone wykopaliska archeologiczne dowiodły, ?e stanowisko było zasiedlane ju? w okresie preklasycznym (1100?900 r. p.n.e.), ale nie jest pewne czy wowczas odgrywało ono znacz?c? rol?. Ok. 600?670 r. rozszerzyło swoj obszar i obejmowało kilka kilometrow kwadratowych. W ?cisłym centrum znajdowały si? place, groble, boiska do rytualnej gry ullamaliztli oraz piramidy . Wi?kszo?? budowli powstała mi?dzy 670?750 r. n.e. a najwi?ksz? z nich była El Castillo. Wznosz?ca si? na wysoko?? ok. 40 m struktura była jedn? z najwy?szych, po?rod tych, ktore znajduj? si? na terytorium obecnego Belize ^[1] (wielko?ci? ust?powała jedynie ?wi?tyni w Caracol ). Ok. 750 roku o?rodek został opuszczony z bli?ej nieznanych przyczyn ^[2].

W połowie lat 90. XIX wieku Thomas Gann przeprowadził wykopaliska archeologiczne i sporz?dził pierwsze szczegołowe opisy stanowiska. W 1938 roku angielski archeolog J. Eric S. Thompson kontynuował badania i na podstawie odnalezionej w regionie ceramiki okre?lił jej chronologi? ^[3].

W latach 1959-60 do Xunantunich przybyła ekspedycja naukowa z Cambridge, ktora zbadała tzw. struktury A-11 i A-15. Na podstawie bada? osadow powierzchniowych stwierdzono, ?e budowle uległy zniszczeniu w wyniku nagłej katastrofy.

W 2016 roku zespoł archeologow pod przewodnictwem Jaime Awe’a odkrył przy jednym z budynkow nienaruszon? komor? grobow?. W jej wn?trzu znajdowały si? szcz?tki m??czyzny w wieku około 20-30 lat oraz liczne ceramiczne naczynia, obsydianowe no?e, perły, zwierz?ce ko?ci oraz ro?ne kamienne artefakty ^[4].

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ Xunantunich . nichbelize.org. [dost?p 2016-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-17)]. ( ang. ) .
↑ Jason Yaeger. Untangling the Ties That Bind: The City, the Countryside, and the Nature of Maya Urbanism at Xunantunich, Belize . ?The Social Construction of Ancient Cities”, s. 121-55, 2003. Waszyngton: Smithsonian Institution.
↑ Joyce Kelly: An Archaeological Guide to Northern Central America: Belize, Guatemala, Honduras, and El Salvador . University of Oklahoma Press, 1996, s. 70. ISBN 978-0-80-612861-0 . ( ang. ) .
↑ Maya Tomb Discovered in Belize . archaeology.org. [dost?p 2016-09-28]. ( ang. ) .

[nichbelize-1] Xunantunich . nichbelize.org. [dost?p 2016-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-17)]. ( ang. ) .

[yaeger-2] Jason Yaeger. Untangling the Ties That Bind: The City, the Countryside, and the Nature of Maya Urbanism at Xunantunich, Belize . ?The Social Construction of Ancient Cities”, s. 121-55, 2003. Waszyngton: Smithsonian Institution.

[kelly-3] Joyce Kelly: An Archaeological Guide to Northern Central America: Belize, Guatemala, Honduras, and El Salvador . University of Oklahoma Press, 1996, s. 70. ISBN 978-0-80-612861-0 . ( ang. ) .

[archaeology-4] Maya Tomb Discovered in Belize . archaeology.org. [dost?p 2016-09-28]. ( ang. ) .

[1]

[2]

[3]

[4]