Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wanda Szuman
Pełne imi? i nazwisko
|
Wanda Jadwiga Jozefa Szuman
|
Data i miejsce urodzenia
|
3 kwietnia 1890
Toru?
|
Data i miejsce ?mierci
|
1 grudnia 1994
Toru?
|
Zawod, zaj?cie
|
pedagog
,
psycholog
, działaczka społeczna
|
Rodzice
|
Leon Szuman, Eugenia Szuman (z domu Gumpert)
|
Krewni i powinowaci
|
Henryk Antoni Szuman
(brat)
,
Stefan Szuman
(brat)
|
Odznaczenia
|
|
Wanda Szuman
(ur.
3 kwietnia
1890
w
Toruniu
[1]
, zm.
1 grudnia
1994
tam?e
[2]
) ? polska działaczka społeczna, pedagog, pionierka
pedagogiki specjalnej
,
Honorowa Obywatelka
Miasta Torunia
.
Była cork? lekarza i działacza społecznego
Leona
i Eugenii z Gumpertow
[1]
(zm. 1895)
[3]
, siostr? m.in.
Stefana
, wieloletniego profesora pedagogicznej Uniwersytetu Jagiello?skiego
[2]
oraz Henrykiem, ksi?dzem, rozstrzelanym przez Niemcow w
Fordonie
2 pa?dziernika 1939 roku
[4]
. Uczyła si? w szkołach ?rednich w Toruniu,
Krakowie
i
Lwowie
[1]
. W 1911 roku uko?czyła seminarium nauczycielskie
[1]
. Przed
I wojn? ?wiatow?
zaanga?owała si? w prac? pedagogiczn?
[1]
. Uczestniczyła m.in. w
tajnym nauczaniu
na Pomorzu
[5]
. Od 1916 roku działała w Komitecie Niesienia Pomocy Ofiarom Wojny w
Krolestwie Polskim
[6]
.
W okresie mi?dzywojennym zajmowała si? działalno?ci? naukow?
[5]
. W latach 1921?1923 studiowała w Pa?stwowym Instytucie Pedagogicznym w Warszawie
[7]
. W latach 1933?1936 była konsultantk? Wojewodzkiego Komitetu Opieki nad Dzieckiem w Poznaniu. W tym samym czasie do 1939 roku kierowała Katolickim Seminarium dla Wychowawczy? Przedszkoli w
Poznaniu
[7]
.
W czasie
II wojny ?wiatowej
ponownie uczestniczyła w tajnym nauczaniu, działała jednocze?nie w Polskim Komitecie Opieku?czym, zajmuj?c si? pomoc? dla rodzin wi??niow oraz dla osob wysiedlonych po
powstaniu warszawskim
[8]
. Po wojnie kontynuowała prac? pedagogiczn? w Toruniu, w Liceum dla Wychowawczy? Przedszkoli (do 1949 roku) oraz w Pogotowiu Opieku?czym (w latach 1949?1952)
[7]
. Na emerytur? przeszła w 1952, nie porzucaj?c jednak pracy naukowej
[7]
. Badała mow? dzieci w ?łobkach i w rodzinach zast?pczych, zdolno?ci do rysunku dzieci niewidomych
[7]
.
W 1960 roku utworzyła w Toruniu Oddział do Walki z Kalectwem
[2]
.
W lutym 1992 Rada Miasta Torunia nadała jej tytuł ?Honorowego Obywatela Miasta Torunia”
[2]
.
Mieszkała
przy ul. Szumana 2
. Zmarła 1 grudnia 1994 roku. Została pochowana na
cmentarzu ?w. Jerzego w Toruniu
[2]
.
Imi? Wandy Szuman nosi kilka toru?skich placowek pedagogicznych - Szkoła Podstawowa nr 16
[15]
, Przedszkole Miejskie nr 1 (od 2000 roku)
[16]
, VII Liceum Ogolnokształc?ce
[17]
, a tak?e organizacje społeczne (Katolickie Stowarzyszenie Osob Niepełnosprawnych Diecezji Toru?skiej oraz Stowarzyszenie Rodzicow i Przyjacioł Dzieci Niewidomych i Słabowidz?cych)
[10]
. 1 grudnia 2000 roku w dawnym domu Rodziny Szumanow przy ul. Szumana 2 w Toruniu odsłoni?to tablic? pami?tkow?
[10]
.
- ↑
a
b
c
d
e
Zakrzewski 1998 ↓
, s. 234.
- ↑
a
b
c
d
e
Zakrzewski 1998 ↓
, s. 236.
- ↑
Le?niewska 2009 ↓
, s. 20.
- ↑
Le?niewska 2009 ↓
, s. 20?21.
- ↑
a
b
Łoza 1939 ↓
, s. 306.
- ↑
Le?niewska 2009 ↓
, s. 21.
- ↑
a
b
c
d
e
Zakrzewski 1998 ↓
, s. 235.
- ↑
Le?niewska 2009 ↓
, s. 23.
- ↑
Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921?1924
. Warszawa:
Prezydium Rady Ministrow
, 1926, s. 30.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
i
Wanda Szuman ? pedagog specjalny. Szkice do portretu
. pedagogika.umk.pl. [dost?p 2024-03-12]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2008-02-10)].
- ↑
M.P. z 1937 r. nr 117, poz. 177
?za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑
a
b
c
d
e
f
g
h
Le?niewska 2009 ↓
, s. 25.
- ↑
Golon 2002 ↓
, s. 180.
- ↑
Golon 2002 ↓
, s. 178.
- ↑
Szkoła Podstawowa nr 16 im. Wandy Szuman w Toruniu
. sp16torun.edupage.org. [dost?p 2024-03-12].
- ↑
O przedszkolu
. pm1torun.blizej.info. [dost?p 2024-03-12].
- ↑
Nasza patronka
. 7lo.torun.pl. [dost?p 2024-03-12].