Uniwersytet w Greifswaldzie
Alma Mater Gryphiswaldensis
University of Greifswald
|
|
Data zało?enia
|
17 pa?dziernika 1456
|
Pa?stwo
|
Niemcy
|
Kraj zwi?zkowy
|
Meklemburgia-Pomorze Przednie
|
Adres
|
Domstraße 11
17487 Greifswald, Niemcy
|
Liczba studentow
|
12 300 (2009/10)
[1]
|
Rektor
|
Katharina Riedel
|
Członkostwo
|
HRK, DAAD, DFG, EUA, CBUR,
Socrates-Erasmus
|
Poło?enie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego
![Mapa konturowa Meklemburgii-Pomorza Przedniego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Uniwersytet w Greifswaldzie”](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Mecklenburg-Vorpommern_location_map_2011.svg/238px-Mecklenburg-Vorpommern_location_map_2011.svg.png) Uniwersytet w Greifswaldzie
|
Poło?enie na mapie Niemiec
![Mapa konturowa Niemiec, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Uniwersytet w Greifswaldzie”](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Germany_location_map.svg/238px-Germany_location_map.svg.png) Uniwersytet w Greifswaldzie
|
54°05′40,70″N
13°22′28,65″E
/
54,094639
13,374625
|
|
Strona internetowa
|
Uniwersytet w Greifswaldzie
(
Universitat Greifswald
,
Alma Mater Gryphiswaldensis
,
Universitas Gryphiswaldensis
lub
Academia Gryphica
) ? jeden z najstarszych uniwersytetow w Niemczech i Europie, zało?ony w
Greifswaldzie
le??cym w okresie zało?enia na terenie
ksi?stwa pomorskiego
w
?wi?tym Cesarstwie Rzymskim
, a obecnie na terenie
landu
Meklemburgia-Pomorze Przednie
, w
Niemczech
.
Został zało?ony w 1456 r. jako drugi uniwersytet w basenie
Morza Bałtyckiego
. Ze wzgl?du na zmiany przynale?no?ci pa?stwowej Greifswaldu, uczelnia była w niektorych okresach najstarszym uniwersytetem
Szwecji
oraz
Krolestwa Prus
[2]
.
Obok
uniwersytetu w Rostocku
jest jednym z dwoch w landzie Meklemburgia-Pomorze Przednie.
Uczelnia została otwarta 17 pa?dziernika 1456 przez
ksi?cia pomorskiego
Warcisława IX
jako
Academia Gryphica
, dzi?ki zaanga?owaniu owczesnego burmistrza Greifswaldu ? Heinricha Rubenowa
[3]
[4]
.
Przywileje uzyskała od
cesarza
,
papie?a
i Warcisława IX. Uroczysto?? otwarcia miała miejsce w
ko?ciele greifswaldzkim pod wezwaniem ?w. Mikołaja
, a udział w niej wzi?ł biskup
Henning Iwen
. Zdecydowano o otwarciu czterech klasycznych wydziałow:
teologii
,
filozofii
,
medycyny
i
prawa
.
Dzi?ki korzystnemu poło?eniu geograficznemu miasta i du?emu wpływowi
Hanzy
, uczelnia rozwin?ła intensywne kontakty ze
Skandynawi?
. Od 1456 do
reformacji
(1526 ? w tym roku reformacja miała miejsce w Greifswaldzie) studiowało tu 476 Skandynawow, a 22 wykładało. Uczelnia miała te? sze?ciu
rektorow
z połnocy kontynentu.
Reformacja w regionie miała bardzo burzliwy przebieg i uniwersytet został zamkni?ty. W 1539 ksi???
Filip I
ponownie otworzył uczelni?, jednak tym razem nadał jej charakter
protestancki
i po
sekularyzacji
dobr ko?cielnych ofiarował jej maj?tek
klasztoru Eldena
i
klasztoru dominika?skiego
(inne j?zyki)
. Zmienił si? te? sposob wyboru wykładowcow i zostali oni mocno powi?zani z dworem ksi???cym.
Nast?pca ? ksi???
Ernest Ludwik
zainicjował budow? budynkow collegium, na ktorego fundamentach stoi dzisiaj reprezentacyjny, głowny budynek uniwersytetu. Natomiast ksi???
Filip Juliusz
ufundował uniwersytetowi
ceremonialn? tog? rektorsk?
.
Głowny budynek (strona tylna)
Głowny budynek (od Domstrasse)
W 1604 na Uniwersytecie Greifswaldzkim została uruchomiona pierwsza scentralizowana uniwersytecka biblioteka w Niemczech.
W 1634 ksi???
Bogusław XIV
w ramach zaległych uposa?e? profesorow, zapisał uniwersytetowi grunty
Eldeny
(14 tys. ha), przez co uczelnia nale?ała do najwi?kszych posiadaczy maj?tkow ziemskich spo?rod uniwersytetow.
Od czasu
pokoju westfalskiego
z 1648
Pomorze Przednie
wraz z uniwersytetem nale?ały do
Szwecji
, tylko przej?ciowo, w latach 1715?1720 przechodz?c pod
du?skie
panowanie. W szczegolno?ci pod koniec XVIII w. uczelnia odgrywała rol? pomostu kulturowego pomi?dzy Szwecj? i Niemcami. Ponad 1500 Szwedow studiowało tu lub pracowało jako naukowcy. Jednym z nich był
Thomas Thorild
(1795?1808). W latach 1747?1750 powstał budynek głowny uniwersytetu przy Domstrasse, ktoremu profesor matematyki,
Andreas Mayer
, nadał styl połnocnoniemieckiego po?nego
baroku
. W budynku mie?ci si? pi?kna aula, ktora dawniej odgrywała rol? biblioteki.
W okresie przynale?no?ci Greifswaldu do Szwecji postulowano przeniesienie uczelni do
Szczecina
, jednak nie zdecydowano si? na to
[5]
.
Dyplom uko?czenia studiow na uniwersytecie w Greifswaldzie z 1837 r. ze zbiorow
Archiwum Pa?stwowego w Poznaniu
Od 1815 uniwersytet w Greifswaldzie nale?ał do
Prus
, staj?c si? najstarsz? prusk? szkoł? wy?sz?. W drugiej połowie XIX w. rozwin?ł si? do nowoczesnego
universitas litterarum
. Oprocz wydziału medycznego, ktory posiadał własn?
klinik?
, rozwin?ły si? rownie? wydziały: prawa, teologiczny, klasyczny i filologiczny.
W 1901 r. pracuj?cy na uniwersytecie w Greifswaldzie niemiecki biolog
Paul Uhlenhuth
odkrył reakcj? pozwalaj?c? na rozro?nianie krwi poszczegolnych gatunkow, w tym krwi ludzkiej od zwierz?cej, na zasadzie
precypitacji
; odkrycie to zostało po raz pierwszy wykorzystane do udowodnienia winy seryjnego zabojcy dzieci
Ludwiga Tessnowa
przed s?dem w Greifswaldzie i było potem powszechnie u?ywane w kryminalistyce przy badaniu ?ladow krwi.
W 1933 r. uniwersytet otrzymał imi?
Ernsta Moritza Arndta
, byłego profesora z Greifswaldu. Nazwa uczelni nawet dzisiaj wzbudza sporo kontrowersji i dlatego wielokrotnie dyskutowano nad zmian? patrona. Arndta do celow propagandowych wykorzystywali
hitlerowcy
.
Pod koniec
II wojny ?wiatowej
szkoł? zamkni?to i otwarto ponownie 15 lutego 1946. Na rozkaz
sowieckiej
administracji zamkni?to jednak kolejny raz wydział ekonomiczny.
Instytut Fizyki
W czasach
NRD
dochodziło do innych zmian w strukturze uniwersytetu. Wydział medyczny dostosowano do potrzeb
Armii Czerwonej
, a prawny całkowicie zamkni?to. Pozostawiono wydziały: filozoficzny, teologiczny, medyczny i matematyczno-przyrodniczy, a wydział rolniczy został poł?czony z zało?on? w 1835
Akademi? Rolnicz? Greifswald?Eldena
(
niem.
Landwirtschaftliche Akademie Greifswald-Eldena
). W latach 1946?1955 istniał wydział pedagogiczny. W 1962 zamkni?to istniej?cy od ko?ca wojny wydział robotniczo-chłopski im.
Martina Andersena Nexø
(
Arbeiter- und Bauern-Fakultat Martin Andersen Nexø
).
Rok 1990 był przełomowym w historii uczelni. Nadano jej now? struktur? i przywrocono autonomi?, wolno?? nauki i programu nauczania.
Uniwersytet posiada dzi? pi?? wydziałow: teologiczny, prawa i nauk o pa?stwie, medycyny, filozoficzny i matematyczno-przyrodniczy. Prace badawcze koncentruj? si? głownie na medycynie i fizyce plazmowej.
Rok 2006 to jubileusz 550-lecia uniwersytetu, ale te? okres dyskusji nad dalszym kształtem uczelni. Problemy finansowe zmuszaj? do podj?cia zmian i redukcji cz??ci wykładanych przedmiotow.
- Teologiczny
- Filozoficzny
- Medyczny
- Prawa i nauk o pa?stwie
- Matematyczno-przyrodniczy
Wspołpraca z instytucjami
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- Alfried-Krupp
-Wissenschaftskolleg Greifswald
- Max-Planck
-Institut fur Plasmaphysik
- Institut fur Niedertemperatur-Plasmaphysik
- Kernfusions-Forschungsreaktor Wendelstein 7-X
- Friedrich-Loeffler-Institut (Bundesforschungsinstitut fur Tiergesundheit), Insel Riems
- Siemens
AG, Bereich Offentliche Netze
- Technologiezentrum Vorpommern
- Biotechnikum Greifswald
- Technologiepark
- Forschungsinstitut fur Diabetes, Karlsburg (koło Greifswaldu
)
- Caspar-David-Friedrich
-Institut fur Bildende Kunst
- Caspar-David-Friedrich Gesellschaft
- Institut fur Kirchenmusik und Musikwissenschaft
- Institut fur
Politwissenschaft
und
Kommunikationswissenschaft
Wspołpraca z uniwersytetami
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Z pa?stw Unii Europejskiej
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- Uniwersytet Aarhus
, Dania
- Uniwersytet w Aberdeen
, Szkocja
- Uniwersytet Masaryka
w
Brnie
, Czechy
- Holbæk Seminarium
, Dania
- Uniwersytet w Joensuu
, Finlandia
- Uniwersytet Kłajpedzki
, Litwa
- Uniwersytet Wile?ski
, Litwa
- Uniwersytet w Lund
, Szwecja
- Uniwersytet w Padwie
, Włochy
- Uniwersytet Szczeci?ski
, Polska
- Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
, Polska
- Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
, Polska
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
w
Poznaniu
, Polska
- Uniwersytet Łotwy
w Rydze, Łotwa
- Uniwersytet w Tartu
, Estonia
Na Uniwersytecie studiowali m.in.
Jan Bugenhagen
,
Jan Fryderyk
,
Hugo Lemcke
,
Jonathan Paul
[6]
.
W Greifswaldzie studiowali
medycyn?
m.in.:
Rektorem uniwersytetu był
Ernest Bogusław von Croy
.
Z Uniwersytetem zwi?zani byli (jako profesorowie) rownie?:
Uniwersytet Ernsta-Moritza-Arndta miał w historii dwoch laureatow
Nagrody Nobla
:
W 1912 powstało w Greifswaldzie, z inicjatywy
Otto Jaekela
(greifswaldzkiego paleontologa), niemieckie Towarzystwo Paleontologiczne (
Palaontologische Gesellschaft
).
- ↑
Ernst-Moritz-Arndt-Universitat Greifswald ? Zahlen & Fakten
. uni-greifswald.de. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2015-07-08)].
.
- ↑
Klaus
K.
Pretor
Klaus
K.
,
Universitat Greifswald ? Hauptgebaude
[online], Der Greifswalder, 2007
[dost?p 2021-01-27]
(
niem.
)
.
- ↑
Karl
K.
Hoeber
Karl
K.
,
University of Greifswald
, [w:]
Catholic Encyclopedia
, 1913
(
ang.
)
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
University Chronicle
[online], Universitat Greifswald
[dost?p 2021-01-27]
(
ang.
?
niem.
)
.
- ↑
Encyklopedia Szczecina
. Szczecin: Szczeci?skie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 1126.
ISBN
978-83-942725-0-0
.
- ↑
D. D. Bundy,
Paul, Jonathan Anton Alexander
, [w:]
The New International Dictionary of Pentecostal and Charismatic Movements
, red. Stanley M. Burgess, wyd. 2, Grand Rapids Mich. 2002, s. 958.