T-80

T-80
	; T-80B Wojskowo-Historyczne Muzeum Artylerii, Wojsk In?ynieryjnych i Ł?czno?ci
	Dane podstawowe
Pa?stwo	ZSRR
Producent	Fabryka Kirowa / Omski Zakład Budowy Maszyn Transportowych / Fabryka im. Małyszewa
Typ pojazdu	czołg podstawowy
Trakcja	g?sienicowa
Załoga	3 osoby
	Historia
Prototypy	1967?1975
Produkcja	od 1976
Egzemplarze	5404 (stan na rok 2005)
	Dane techniczne
Silnik	turbina gazowa GTD-1000 o mocy 1000 KM lub ; GTD-1250 o mocy 1250 KM (warianty U, BWM)
Poj. zb. paliwa	1100 l ; 1840 l z dodatkowymi zbiornikami
Pancerz	500 mm ; wie?a: ; 550 mm lub 780 mm (warianty U)
Długo??	9,9 m ; 9,654 m (warianty U) ; kadłuba: 7,4 m ; 7 m (warianty U)
Szeroko??	3,4 m ; 3,603 m (warianty U)
Wysoko??	2,2 m
Prze?wit	38 cm ; 44,6 cm (warianty U)
Masa	42,5 t ; 46 t (warianty U)
Moc jedn.	23,5 KM/t ; 27,2 KM/t (warianty U)
	Osi?gi
Pr?dko??	70 km/h ; w terenie: 48 km/h
Zasi?g pojazdu	T-80BWM 500 km , ; 335 km (bez dodatkowych zbiornikow paliwa) / 440 km (z dodatkowymi zbiornikami paliwa)
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	armata gładkolufowa 2A46M kal. 125 mm 7,62 mm km PKT ; 12,7 mm wkm NSWT
	U?ytkownicy
	ZSRR , Rosja , Algieria , Białoru? , ; Cypr , Kazachstan , Korea Południowa , ; Pakistan , Ukraina
	Multimedia w Wikimedia Commons

T-80 ? radziecki/rosyjski czołg podstawowy trzeciej generacji.

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Projekt powstał w biurze konstrukcyjnym Zakładow Kirowskich w Leningradzie . Był drugim, po szwedzkim Stridsvagn 103 , na ?wiecie seryjnie produkowanym czołgiem wyposa?onym w turbin? gazow? . Pierwszy egzemplarz zjechał z linii monta?owej w 1976 roku. T-80 produkowany jest nadal w zakładach w Omsku w Rosji . Czołg jest konstrukcj? opart? na czołgu T-64 (bez u?ycia jako projektu bazowego czołgu T-72).

Konstrukcja pojazdu [ edytuj | edytuj kod ]

Od momentu powstania T-80 był wielokrotnie modernizowany. Wyro?ni? mo?emy wersje: T-80 (model podstawowy), T-80B, T-80BW, T-80U, T-80U1, T-80UD. Obecnie powstaj? kolejne wersje tego typu czołgu. Czołg T-80 w odro?nieniu od innych typow czołgow nap?dzany jest za pomoc? turbiny gazowej . Jedynie jego wersja T-80UD ma silnik wysokopr??ny . Turbina ma układ trzywałowy z dwiema mechanicznymi turbospr??arkami i swobodn? turbin?.

W przedziale nap?dowym czołgu silnik ustawiony jest w układzie ?power-pack”, tzn. wszystkie zespoły ro?nych układow poł?czone s? monoblokowo jako cało??. Ułatwia to demonta? podczas awarii silnika, co ma niebagatelne znaczenie w warunkach bojowych.

Kadłub spawany jest z płyt pancernych. Przednia gorna płyta jest pochylona o k?t 68 stopni i ma struktur? warstwow?: ? 80 mm stali, 105 mm tekstolitu szklanego (STEF), 20 mm stali (pierwsze wersje T-80; struktura zbli?ona do pancerza wczesnych T-64 i T-72) ? 40 mm stali o podwy?szonej twardo?ci, 60 mm stali, 105 mm STEF, 40 mm stali (T-80B; osłona T-80BW dodatkowo wzmocniona pancerzem reaktywnym Kontakt-1 ) W przypadku po?niejszych wersji T-80 stopie? komplikacji przedniej płyty pancerza kadłuba wzrastał, zmieniała si? liczba warstw i rodzaj zastosowanych materiałow. Ochrona T-80U (i wi?kszo?ci T-80UD) wzmocniona jest integralnym pancerzem Kontakt-5 .
Wie?a czołgu wykonywana jest w technologii odlewania z integralnymi komorami mieszcz?cymi dwa rz?dy polimerowych komorek, wsparte stalow? płyt?. Nowa wie?a wraz z pancerzem Kontakt-5 ma zapewnia? 780 mm ekwiwalentu RHA przeciwko pociskom kinetycznym oraz 1,320 mm ekwiwalentu RHA przeciwko HEAT na podstawie rosyjskich szacunkow ^[2]. Wie?e po?nych serii T-80UD oraz ukrai?skich T-84 s? spawane z płyt walcowanych (prawdopodobnie grubo?? pancerza wzrosła). Ochrona jest wzmocniona pancerzem reaktywnym Kontakt-1 (T-80BW, wczesne T-80UD) lub Kontakt-5 (T-80U, T-80UD).

Uzbrojenie głowne czołgu stanowi 125 mm armata gładkolufowa 2A46 (kilka wersji). Armata umocowana jest w wie?y na czopach. Składa si? z: lufy wzmocnionej płaszczem, kołyski i zamka. Armata poł?czona jest gwintowo z nasad? zamkow? . W nasadzie zamkowej zamocowany jest zamek klinowy . Armata jest ładowana automatycznie przez zmechanizowany układ zasilania. Załog? czołgu stanowi? 3 osoby (dowodca, działonowy i mechanik-kierowca).

Czołg mo?e by? wyposa?ony w system ochrony (system zakłoceniowy przeciwpancernych pociskow rakietowych) Sztora .

SZ FR posiadaj? 1400 egzemplarzy w słu?bie i ponad 3100 w rezerwie. Oprocz Rosji T-80 znajduje si? na stanie posiadania armii Białorusi (90 sztuk), Chin (50 sztuk), Cypru (41 sztuk), Korei Południowej (80 sztuk), Pakistanu , Syrii i Ukrainy (po 320 sztuk).

Najnowszym wariantem czołgu jest T-80BWM, z turbin? gazow? GTD-1250TF, z armat? zdoln? strzela? ppk Kobr? i Refleksem-M , z systemem kierowania ogniem Sosna-U i innymi unowocze?nieniami. B?dzie on podstawowym czołgiem zwi?zkow taktycznych przeznaczonych do obrony rosyjskich terenow arktycznych (m.in. przyległych do Połnocnej Drogi Morskiej ). Do standardu BWM ma by? zmodernizowanych nawet 3000 pojazdow ^[3].

Warianty [ edytuj | edytuj kod ]

T-80 (Obiekt 219-2; 1976 r.)
T-80B Bierioza (?Brzoza”; Obiekt 219R; 1978 r.) ? system kierowania ogniem 1A33 i kompleks rakietowego uzbrojenia 9K112-2 umo?liwiaj?cy wystrzeliwanie czołgowych ppk 9M112 Kobra , wzmocniony pancerz
T-80BK (Obiekt 660) ? wersja dowodzenia, dodatkowy sprz?t radiowy i nawigacyjny
T-80BW (Obiekt 219RW; 1985 r.) ? dodano pancerz reaktywny Kontakt-1
T-80BWM (Obiekt 219RWM) najnowsza wersja ^[4]^[5]^[6]^[7]^[3]
T-80BWK ? wersja dowodzenia
T-80U (Obiekt 219AS; 1986 r.) ? system kierowania ogniem 1A46 i nowy system uzbrojenia kierowanego 9K119 Refleks , mocniejszy silnik GTD-1250 o mocy 1250 KM (930 kW), pancerz reaktywny Kontakt-5
T-80UD (Obiekt 478B; 1985 r.) ? opracowana w charkowskim biurze konstrukcyjnym Morozowa KMDB (obecnie Ukraina ) wersja z silnikiem Diesla 6TD o mocy 1000 KM (750 kW); system kierowania ogniem jak w przypadku T-80U, wozy pierwszych serii z pancerzem reaktywnym Kontakt-1, po?niej Kontakt-5
T-80UK, T-80UDK ? wersje dowodzenia, drugie radio, system nawigacji, kamera termowizyjna Agava ^[8], elektroniczny układ obrony TSzU-1-7 Sztora
T-80UM ? rosyjska wersja rozwojowa, m.in. nowy termowizyjny celownik działonowego
T-80UM1 Bars (?Pantera ?nie?na”) ? rosyjski prototyp z systemem obrony aktywnej Arena
T-80UM2 ? rosyjski prototyp z systemem aktywnej obrony Drozd
T-80UE ? wersja eksportowa
T-84 (Obiekt 478DU2) ? ukrai?ska wersja rozwojowa czołgu T-80UD, nowa spawana wie?a, pancerz reaktywny No? , elektroniczny układ obrony Warta
T-84U ? wersja rozwojowa czołgu T-84
Obiekt 478 (1976 r.) ? opracowana w biurze konstrukcyjnym Morozowa CKMDB wersja rozwojowa T-80 z silnikiem Diesla; do?wiadczenia wykorzystano przy budowie T-80UD
T-80A (Obiekt 219A; 1982 r.) ? opracowana w leningradzkim biurze konstrukcyjnym Zakładow Kirowskich wersja rozwojowa T-80B o charakterystykach przyszłego T-80U, pancerz reaktywny Kontakt-1
Obiekt 640 ?Cziornyj Orioł” (?Czarny Orzeł”) ? rosyjski prototyp czołgu nowej generacji z wykorzystaniem wydłu?onego i zmodyfikowanego kadłuba T-80U; m.in. nowa wie?a z nisz? mieszcz?c? magazyn amunicyjny i mechanizm ładowania, pancerz reaktywny Kaktus

Dane taktyczno-techniczne [ edytuj | edytuj kod ]

masa ? 43-46 ton
załoga ? 3 osoby
długo?? ? 9,7 m
szeroko?? ? 3,46 m
wysoko?? ? 2,19 m
prze?wit ? 0,43 m ^{[
potrzebny przypis
]}
max. pr?dko?? ? 70 km/h (po drodze); 48 km/h (w terenie)
zasi?g ? 335 km (normalny); 600 km (z dodatkowymi zbiornikami) ^{[
potrzebny przypis
]}
silnik: turbina gazowa GTD-1250 o mocy 1250 KM , GTD-1000 o mocy 1000 KM, wysokopr??ny 6TD (1000-1500 KM)
uzbrojenie głowne:
- armata gładkolufowa 2A46M kal. 125 mm ro?nych wersji:
  - 2A46M (T-80)
  - 2A46M-1 (T-80B, T-80U)
  - 2A46M-4 (wersje rozwojowe T-80U)
  - KBA-3 (T-80UD, T-84, T-84U)
uzbrojenie dodatkowe:
- 1 szt. PKT ( 7,62x54 mm R ), 1 szt. NSWT ( 12,7x108 mm )

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ T-80BVM Main Battle Tank | Military-Today.com [online], military-today.com [dost?p 2018-09-15] ( ang. ) .
↑ Steven J. S.J. Zaloga Steven J. S.J. , T-80 Standard Tank: The Soviet Army's Last Armored Champion: 152 , Osprey Publishing, 16 kwietnia 2011, s. 19-22, 24, ISBN 978-1846032448 .
↑ ^a ^b Pierwsze arktyczne czołgi T-80BWM dotarły do Murma?ska ? Altair Agencja Lotnicza [online], altair.com.pl [dost?p 2018-09-15] ( ang. ) .
↑ T-80BWM na Arktyce. Trwa szkolenie Rosjan ? Defence24 [online], defence24.pl [dost?p 2018-08-25] .
↑ Модернизированный танк Т-80БВМ ? bmpd [online], bmpd.livejournal.com [dost?p 2018-08-25] ( ang. ) .
↑ Najnowsze rosyjskie czołgi: T-72B3, T-90M i T-80BWM | Militarium [online], militarium.net [dost?p 2018-08-25] ( pol. ) .
↑ Rosja: Publiczna prezentacja zmodernizowanych czołgow T-80BWM i T-90M [FOTO] [online], nowastrategia.org.pl [dost?p 2018-12-13] ( pol. ) .
↑ Steven J. S.J. Zaloga Steven J. S.J. , T-80 Standard Tank: The Soviet Army's Last Armored Champion: 152 , Osprey Publishing, 16 kwietnia 2011, s. 32-34, ISBN 978-1846032448 .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Tomasz Szulc. Czołg T-80 . ?Technika Wojskowa”. 3 (11), s. 2?8, 1992. ISSN 0867-5635 . ( pol. ) .

[1] T-80BVM Main Battle Tank | Military-Today.com [online], military-today.com [dost?p 2018-09-15] ( ang. ) .

[2] Steven J. S.J. Zaloga Steven J. S.J. , T-80 Standard Tank: The Soviet Army's Last Armored Champion: 152 , Osprey Publishing, 16 kwietnia 2011, s. 19-22, 24, ISBN 978-1846032448 .

[autonazwa1-3] Pierwsze arktyczne czołgi T-80BWM dotarły do Murma?ska ? Altair Agencja Lotnicza [online], altair.com.pl [dost?p 2018-09-15] ( ang. ) .

[4] T-80BWM na Arktyce. Trwa szkolenie Rosjan ? Defence24 [online], defence24.pl [dost?p 2018-08-25] .

[5] Модернизированный танк Т-80БВМ ? bmpd [online], bmpd.livejournal.com [dost?p 2018-08-25] ( ang. ) .

[6] Najnowsze rosyjskie czołgi: T-72B3, T-90M i T-80BWM | Militarium [online], militarium.net [dost?p 2018-08-25] ( pol. ) .

[7] Rosja: Publiczna prezentacja zmodernizowanych czołgow T-80BWM i T-90M [FOTO] [online], nowastrategia.org.pl [dost?p 2018-12-13] ( pol. ) .

[8] Steven J. S.J. Zaloga Steven J. S.J. , T-80 Standard Tank: The Soviet Army's Last Armored Champion: 152 , Osprey Publishing, 16 kwietnia 2011, s. 32-34, ISBN 978-1846032448 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Czołgi	PT-76 IS-3 IS-4 IT-1 T-10 T-34-85 T-44 T-54 T-55 T-62 T-64 T-72 T-80 T-90 T-14
Działa samobie?ne i mo?dzierze	SU-122-54 ASU-57 ASU-85 2S1 2S3 2S4 2S5 2S7 2S9 2S19 2S23 2S25 2S31 2S34 2S35 2S39 2S40 2S41 2S42 2S43
Pojazdy przeciwlotnicze	ZSU-23-4 Szyłka ZSU-57-2 2K11 Krug 2K12 Kub 2K22 Tunguska 9K31 Strieła-1 9K33 Osa 9K35 Strieła-10 9K37 Buk 9K330 Tor Pancyr 2S38
Samobie?ne wyrzutnie rakietowe	2K5 Korszun BM-14 BM-21 Grad BM-24 BM-27 Uragan BM-30 Smiercz BMD-20 9A52-4 Tornado TOS-1 TOS-2
Transportery opancerzone	BTR-152 BTR-40 BTR-50 BTR-60 BTR-70 BTR-80 BTR-82 BTR-90 Bumierang BTR-D Witia? BPM-97 BTR-22
Bojowe wozy piechoty	BMP-1 BMP-2 BMP-3 BMD-1 BMD-2 BMD-3 BMD-4 BMPT Kurganiec-25 T-15
Pojazdy rozpoznawcze	BRDM-1 BRDM-2 BRM-1 BRM-3K PRP-3 PRP-4 PRP-5
Samochody ci??arowe	GAZ-51 GAZ-63 GAZ-66 ZiS-5 ZiS-151 ZiŁ-157 ZiŁ-131 Ural-375 Ural-4320 KrAZ-214 KrAZ-255 KrAZ-260 ZiŁ-135
Inne pojazdy	ATS-59 BAW MT-LB PTS UR-77 Meteorit GAZ-46 MAW GAZ-67 GAZ-69 UAZ 469 UAZ Hunter GAZ Tigr GAZ 3927 GAZ-3937 MAZ-535 MAZ-537 GMZ-3 MTU-12 MTU-20 PMR-3
Poci?gi pancerne	BP-1
Konstrukcje do?wiadczalne i prototypowe	1K17 IS-7 BTR-T Czarny Orzeł Obiekt 477
Pojazdy bezzałogowe	Uran-6 Uran-9