Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Suche dni
(dni kwartalne;
łac.
Quatuor Tempora
) ? w tradycji
Ko?cioła łaci?skiego
kwartalne
dni
postu
obejmuj?ce ?rod?, pi?tek i sobot?
[1]
, obchodzone na pocz?tku ka?dej z czterech
por roku
, tj.:
Historia i pierwotny sens obchodow
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Suche Dni nale?? do najstarszych elementow kalendarza liturgicznego obrz?dku rzymskiego: obchodzono je prawdopodobnie ju? w wieku III, a na pewno w wieku IV
[3]
. Do roku 1095 były cz??ciowo ?wi?tami ruchomymi; obecny układ (wyszczegolniony powy?ej) wprowadził
Grzegorz VII
[4]
.
Trzy serie Suchych Dni zast?piły trzy ?wi?ta rolnicze
religii rzymskiej
: Suche Dni letnie zast?piły ?wi?to ?niw (
feriae messis
), jesienne ? ?wi?to winobrania (
feriae vindemiales
), a zimowe ? ?wi?to zasiewow (
feriae sementinae
). Czwart? (wiosenn?) seri? dodano po?niej
[5]
.
Obchod Suchych Dni był obowi?zkowy do roku 1970, kiedy to wprowadzono nowy kalendarz rzymski. Do momentu wej?cia w ?ycie konstytucji apostolskiej
Pænitemini
[6]
w 1966 roku obowi?zywał w te dni post ?cisły. Liturgia tych dni w tradycyjnym obrz?dku rzymskim jest szczegolnie uroczysta: przez cały rok we mszy s? prawie zawsze tylko dwa czytania, natomiast w ?rody Suchych Dni ? trzy, a w soboty Suchych Dni ? siedem
[2]
.
Suche Dni w nowym obrz?dku rzymskim
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W 2002 roku (trzecie wydanie typiczne
Mszału Rzymskiego
) ponownie wprowadzono mo?liwo?? obchodzenia Suchych Dni rownie? w nowym obrz?dku rzymskim (zreformowanym po
Soborze Watyka?skim II
), lecz w formie zmienionej i nieobowi?zkowej. Ich termin i form? mo?e okre?li? lokalny ordynariusz
[7]
. Obchody te winny słu?y? odnowie duchowej
wiernych
poprzez obchody
liturgiczne
,
praktyki pokutne
i
akcje duszpasterskie
.
Tradycyjnie Suche Dni, rownie? w nowym obrz?dku rzymskim, nierzadko zachowuj? pewien zwi?zek z tematyk? czterech por roku
[8]
, natomiast w
Polsce
zaproponowano nast?puj?ce sformułowania intencji modlitewnych:
- na Suche Dni zimowe:
Dni modlitw o ?ycie chrze?cija?skie rodzin
;
- na Suche Dni wiosenne:
Dni modlitw o ducha pokuty
;
- na Suche Dni letnie:
Dni modlitw o powołania do słu?by w Ko?ciele
;
- na Suche Dni jesienne:
Dni modlitw za dzieci, młodzie? i wychowawcow.
[9]
Od łaci?skiej nazwy Suchych Dni
Quatuor Tempora
pochodzi nazwa
japo?skiej
potrawy
tempura
, nie zawieraj?cej mi?sa, wi?c mo?liwej do spo?ycia w dni postne
[10]
.
- ↑
Gerald O'Collins SJ, Edward G. Farrugia SJ:
LEKSYKON poj?? teologicznych i ko?cielnych
. Krakow: Wydawnictwo WAM, 2002.
brak strony w ksi??ce
- ↑
a
b
Missale Romanum ex decreto Ss. Concilii Tridentini Restitutum Summorum Pontificum cura recognitum. Editio typica
, Typis Polyglottis Vaticanis, 1962
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
Polycarpus
P.
Rado
Polycarpus
P.
,
Enchiridion liturgicum: complectens theologiae sacramentalis et dogmata et leges iuxta novum Codicem rubricarum
, Romae?Friburgi Brisgoviae?Barcinone: Herder, 1961
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
Antoine
A.
Chavasse
Antoine
A.
,
Le sermon III de saint Leon et la date de celebration des Quatre-Temps de septembre
, ?Revue des Sciences religieuses”, 44 (1/2), 1970, s. 77?84
.
- ↑
Germain
G.
Morin
Germain
G.
,
L'Origine des Quatre-Temps
, ?Revue benedictine”, 14, 1897, s. 337?346
.
- ↑
Paweł
P.
VI
Paweł
P.
,
Konstytucja apostolska Pænitemini
, 17 lutego 1966
.
- ↑
Missale Romanum (editio typica tertia)
, Libreria Editrice Vaticana, 2002
.
brak strony (ksi??ka)
- ↑
Ember Days
[online], www.holytrinitygerman.org
[dost?p 2024-05-20]
.
- ↑
k
,
Kwartalne dni modlitw za rodziny
[online], Duszpasterstwo Rodzin Diecezji Płockiej, 11 grudnia 2016
[dost?p 2024-05-20]
(
pol.
)
.
- ↑
The surprising Catholic origins of Japanese tempura
[online], Aleteia ? Catholic Spirituality, Lifestyle, World News, and Culture, 23 maja 2022
[dost?p 2024-05-20]
(
ang.
)
.
- Rupert
R.
Berger
Rupert
R.
,
Mały słownik liturgiczny
,
Juliusz
J.
Zychowicz
(tłum.),
Michał
M.
Tschuschke
(red.), Pozna?: ?W Drodze”, 1990,
ISBN
83-7033-080-0
,
OCLC
830055251
.
brak strony (ksi??ka)
Chrze?cija?stwo
zachodnie
| |
---|
Chrze?cija?stwo
wschodnie
| przedpo?cie
|
|
---|
wielki post
|
|
---|
Wielki Tydzie?
|
|
---|
Wielka Noc
|
- rezurekcja
- Liturgia ?w. Bazylego Wielkiego
- Agape Vespers
- Khristos Anesti! Alithos Anesti!
- trikirion paschalny
- troparion paschalny
- Pentecostarion
- Posiadacze mirry
|
---|
Biały Tydzie?
|
|
---|
okres wielkanocny
|
- Radonica, Zaduszki, Prowody
(+10)
- ?wi?tych Niewiast Mirro (+14)
- Niedziela o Paralityku (+21)
- Meso-Pentecost (+24)
- Niedziela o Samarytance (Photini) (+28)
- Niedziela o ?lepcu (+35)
- Apodosis (+38)
- Wniebowst?pienie Pa?skie (+39)
- ?wi?tych Ojcow I soboru powszechnego (+42)
- Powszechna Sobota Dusz przed ?wi?tem Pi??dziesi?tnicy (+48)
- Pentecost - ?wi?to Trojcy ?wi?tej (+49)
- II Dzie? ?wi?t Trojcy ?wi?tej (+50)
- III Dzie? ?wi?t Trojcy ?wi?tej (+51)
- Wszystkich ?wi?tych (+56)
|
---|
|
---|
Postacie
folklorystyczne
|
|
---|
Zwyczaje
polskie
| karnawał
(zapusty, mi?sopust)
|
|
---|
post
|
|
---|
wielkanoc
|
|
---|
zielone ?wi?ta
|
|
---|
|
---|
Zwyczaje
mi?dzynarodowe
|
- osterbrunnen
- palenie Judasza
|
---|
Atrybuty
|
|
---|