Su-17 (Su-20/Su-22)
Su-22UM-3K Polskich Sił Powietrznych,
Royal International Air Tattoo 2010
,
Fairford
|
Dane podstawowe
|
Pa?stwo
|
ZSRR
|
Producent
|
Komsomolskie Zjednoczenie Przemysłu Lotniczego
|
Konstruktor
|
Suchoj
|
Typ
|
samolot my?liwsko-bombowy
|
Konstrukcja
|
metalowa,
połskorupowa
|
Załoga
|
1 pilot
|
Historia
|
Data oblotu
|
2 sierpnia 1966 (S-22I), 1968 (S-32), 1 lipca 1969 (Su-17)
|
Lata produkcji
|
1969?1990
|
Liczba egz.
|
2867
|
Dane techniczne
|
Nap?d
|
1 silnik
turboodrzutowy
Lulka AL-21F3
|
Ci?g
|
76,49 kN (109,8 kN z dopalaniem)
|
Wymiary
|
Rozpi?to??
|
10,025 m (skrzydła zło?one), 13,68 m (skrzydła rozło?one)
|
Długo??
|
19,026 m
|
Długo?? kadłuba
|
15,572 m
|
Wysoko??
|
5,129 m
|
Powierzchnia no?na
|
od 34,15 m² (skrzydła zło?one) do 38,49 m² (skrzydła rozło?one)
|
Masa
|
Własna
|
10 640 kg
|
Startowa
|
16 400 kg (normalna), 19 500 kg (maksymalna)
|
Uzbrojenia
|
1000 kg (normalna), 4250 kg (maksymalna)
|
Zapas paliwa
|
6270 kg
|
Osi?gi
|
Pr?dko?? maks.
|
2230 km/h (Su-20), 1850 km/h (Su-22), 1350 km/h (Su-22 nad ziemi?), 1250 km/h (Su-22 nad ziemi? z podwieszeniami)
|
Pr?dko?? przelotowa
|
950 km/h
|
Pr?dko?? minimalna
|
265 km/h
|
Pr?dko?? wznoszenia
|
230 m/s
|
Pułap
|
17000 m (Su-20), 15200 m (Su-22)
|
Zasi?g
|
praktyczny z 1000 kg bomb na małej wysoko?ci: 1400 km, maksymalny: 2550 km (Su-22)
|
Rozbieg
|
600 m
|
Dobieg
|
950 m
|
Dane operacyjne
|
Uzbrojenie
|
8
w?złow uzbrojenia
(4 podskrzydłowe i 4 podkadłubowe) o no?no?ci 500 kg ka?dy. W Su-22 dodatkowo dwa podskrzydłowe w?zły dla rakiet
R-60
(w sumie 10).
Uzbrojenie strzeleckie:
:
2 x działko
NR-30
z zapasem po 80 nabojow
Podwieszane zasobniki strzeleckie UPK-23-250 i SPPU-22-01
Pociski kierowane powietrze-ziemia:
Ch-29Ł
, Ch-29T,
Ch-25
MŁ, Ch-25Ł, Ch25MP, Ch-25MR (wymagaj? belki podwieszenia Delta)
Niekierowane pociski rakietowe:
Wszystkie kalibry od 57 do 370 mm
Uzbrojenie bombowe:
Bomby lotnicze o masie do 500 kg,
bomby kasetowe
RBK-250 i RBK-500 i KMGU
|
U?ytkownicy
|
U?ytkownicy Su-17
[1]
|
Rzuty
|
|
|
Su-17
(oraz jego wersje eksportowe
Su-20
i
Su-22
;
kod NATO
?
Fitter
) ? samolot
my?liwsko-bombowy
[2]
[3]
, ?redniopłat o
zmiennej geometrii skrzydeł
? k?t skosu regulowany skokowo w zakresie od +28° do +68°
[4]
, konstrukcja metalowa połskorupowa, podwozie chowane w locie z kołkiem przednim, kabina hermetyzowana z fotelem katapultowym. Zaprojektowany w
biurze konstrukcyjnym Pawła Suchoja
, produkowany w
ZSRR
. Wszedł do słu?by w 1970 roku. Obecnie u?ywany jest przez 5 pa?stw:
Polsk?
,
Angol?
,
Syri?
,
Wietnam
i
Jemen
.
Na pocz?tku lat 60 XX w. w biurze konstruktorskim Suchoja podj?to prace nad popraw? wła?ciwo?ci startu i l?dowania, oraz ud?wigu uzbrojenia samolotu my?liwsko-bombowego
Su-7
. Wst?pne prace zaowocowały wyposa?eniem Su-7 w startowe
silniki rakietowe
i
spadochron hamuj?cy
, jednak nie przyniosło to wystarczaj?cych rezultatow. W roku 1963 rozpocz?ły si? prace nad samolotem eksperymentalnym
S-22I
(inaczej Su-7IG). S-22I zachował wszystkie elementy konstrukcyjne Su-7 oprocz skrzydła, ktore otrzymało ruchome ko?cowki. Takie rozwi?zanie umo?liwiło pozostawienie niezmienionej konstrukcji podwozia, a tak?e zapewniło niewielkie przemieszczenie ?rodka parcia aerodynamicznego. S-22I został oblatany 2 sierpnia 1966. Pocz?tkowo skrzydło mo?na było ustawia? jedynie w dwoch skrajnych poło?eniach, po?niej zastosowano układ hydrauliczno-mechaniczny GMP22, ktory umo?liwiał ustawienie skrzydła w dowolnym poło?eniu mi?dzy 30° a 63°. Pomimo wzrostu masy skrzydła i mniejszego zapasu paliwa, ni? w wyj?ciowym Su-7, zasi?g samolotu zwi?kszył si?, dzi?ki lepszym własno?ciom aerodynamicznym.
W 1968 roku zbudowano kolejny prototyp,
S-32
. W samolocie tym dodano owiewk? ł?cz?c? kabin? ze statecznikiem pionowym, zastosowano otwieran? do gory osłon? kabiny pilota, zamiast odsuwanej do tyłu, przebudowano niektore instalacje oraz zamontowano na ka?dym skrzydle dwie belki do podwieszania uzbrojenia. Samolot wyposa?ony był w silnik Lulka AL-7F-1-250 o ci?gu 94,1 kN.
Pierwszy seryjny egzemplarz S-32 wystartował 1 lipca 1969, a w 1970 roku rozpocz?to produkcj? samolotu pod nazw?
Su-17
. W porownaniu z prototypem, wariant seryjny został doposa?ony w autopilota, uzbrojenie strzeleckie, a tak?e zyskał mo?liwo?? przenoszenia kierowanego pocisku rakietowego
Ch-23
. Wyposa?enie samolotu stanowił radiodalmierz SRD-5, celownik ASP-5, system l?dowania przyrz?dowego RSBN-2S i stacja ostrzegawcza Syrena. Generalnie wi?kszo?? wyposa?enia pochodziła z Su-7. Wyprodukowano jedynie kilkadziesi?t egzemplarzy tej wersji.
W 1972 roku rozpocz?ła si? produkcja wariantu
Su-17M
. Zyskał on nowy silnik Lulka AL-21F3 o ci?gu 109,8 kN z dopalaniem. Silnik ten był tak?e mniejszy i l?ejszy od poprzednika (Tuma?ski R-29), oraz cechował si? mniejszym jednostkowym zu?yciem paliwa. Ponadto zastosowano cztery podkadłubowe punkty podwiesze? w miejscu dotychczasowych dwoch. Mniejszy silnik umo?liwił zwi?kszenie pojemno?ci wewn?trznych zbiornikow paliwa, dzi?ki czemu zasi?g samolotu wzrosł o 60?80% w stosunku do Su-17. Z kadłuba samolotu znikn?ły tak?e charakterystyczne dla Su-7 pr?gi. Wyposa?enie samolotu uzupełniono o system radionawigacji RSBN-5S. W latach 1973?1974 na Su-17M testowano nowe modele uzbrojenia rakietowego: Ch-25, Ch-29 i
Ch-28
, ktore z czasem weszły do uzbrojenia kolejnych wersji tego samolotu. W toku u?ytkowania przystosowano Su-17M do przenoszenia zasobnikow rozpoznawczych, a w 1974 umo?liwiono przenoszenie zasobnika z laserow? stacj? pod?wietlania celow
Pro?ektor
, ktora słu?yła do naprowadzania pociskow Ch-25 i Ch-29. Opracowano tak?e wersj? eksportow?, oznaczon? Su-20, ktora od pierwowzoru ro?niła si? uproszczonym wyposa?eniem i brakiem niektorych typow uzbrojenia. Wariant ten wszedł na uzbrojenie m.in. Polski, Algierii, Egiptu, Syrii i Iraku. Su-17M i Su-20 były produkowane w
КнААПО
w latach 1972?1975.
Głown? bol?czk? Su-17M było ubogie wyposa?enie awioniczne i brak zaawansowanego uzbrojenia kierowanego klasy powietrze-ziemia. Niedostatki te miały by? usuni?te w wersji
Su-17M2
, ktorej produkcja rozpocz?ła si? w roku 1975. Wyposa?enie tej wersji wzbogacono o dalmierz laserowy Fon-1400, nowy celownik ASP-17, dopplerowski miernik pr?dko?ci i k?ta znoszenia DISS-7, bezwładno?ciowy system kursu i pionu IKW-8 i system radionawigacji bliskiego zasi?gu RSBN-6S
[3]
. Przod kadłuba został wydłu?ony o 200 mm. Wersja eksportowa Su-17M2 została oznaczona Su-22. Samoloty tej wersji były eksportowane do Iraku, Peru, Libii, Jemenu i Angoli. Samoloty eksporotwe zyskały tak?e mo?liwo?? przenoszenia kierowanych pociskow rakietowych
K-13
[3]
W 1976 roku rozpocz?ła si? produkcja samolotu szkolno-treningowego
Su-17UM
. Wersja ta, oprocz zdwojonej kabiny charakteryzowała si? opuszczonym dla poprawienia widoczno?ci przodem kadłuba, co nadawało samolotowi charakterystyczn? garbat? sylwetk?. Wyniki prob okazały si? na tyle dobre, ?e now? konstrukcj? kadłuba zastosowano rownie? w samolotach bojowych, pocz?wszy od wariantu Su-17M3.
Produkcja seryjna
Su-17M3
rozpocz?ła si? w 1976 roku. Samolot został wyposa?ony w nowy
fotel katapultowy K-36DM
, zapas paliwa zwi?kszył si? o 260 kg. Dzi?ki modyfikacji kadłuba, kabina pilota stała si? szersza i wygodniejsza.
Dalmierz laserowy
Fon
zamieniono na stacj? laserow?
Klon
, ktora pełni funkcj? dalmierza, ale rownie? pod?wietla cele dla rakiet i bomb naprowadzanych laserowo. W skład uzbrojenia Su-17M3 weszły wszystkie radzieckie taktyczne rakiety kierowane powietrze-ziemia. Su-17M3 został wyposa?ony w system nawigacyjny KN-23 ł?cz?cy w cało?? systemy RSBN-6S, DISS-7, IKW-8 i system sygnałow powietrznych SWS. KN-23 umo?liwia automatyczne prowadzenie samolotu po zaprogramowanej trasie i sprowadzenie samolotu do l?dowania do wysoko?ci 50 m nad lotnisko zaprogramowane, lub dowolne posiadaj?ce odpowiednie urz?dzenia. Produkowano tak?e wersj? eksportow?, oznaczon?
Su-22M
, oraz szkoln?, oznaczon?
Su-17UM3
.
W 1978 roku uko?czono prace nad kolejnym wariantem, oznaczonym
Su-17M4
(wersja eksportowa została oznaczona
Su-22M4
). Samolot został wyposa?ony w radiowy system dalekiej nawigacji
RSDN
-10, oraz system nawigacyjno-celowniczy PrNK-54 z komputerem Orbita-20-22 umo?liwiaj?cy automatyczne wyprowadzenie samolotu nad cel i zrzut bomb bez konieczno?ci kontaktu wzrokowego pilota z celem. W trakcie prac nad samolotem stwierdzono, ?e zanikła jego funkcja my?liwska, w zwi?zku z czym zrezygnowano z regulowanych wlotow powietrza i ograniczono pr?dko?? samolotu do 1,75 Ma. Samolot był produkowany w latach 1980?1990 i eksportowany m.in. do Polski,
Czechosłowacji
,
NRD
i
Afganistanu
W trakcie
radzieckiej interwencji w Afganistanie
Su-17 był wykorzystywany zarowno przez
Radzieckie Siły Powietrzne
, jak i przez rz?dowe wojska afga?skie.
Wysoko poło?one lotniska, gor?cy klimat i du?e zapylenie powodowały ro?ne problemy eksploatacyjne. Rozbieg i dobieg samolotu był połtorakrotnie dłu?szy, ni? normalnie, l?dowania cz?sto ko?czyły si? przebiciem opon, lub zapłonem hamulcow. Cz?ste były awarie
awioniki
. Silnik natomiast okazał si? odporny zarowno na pył zasysany z powietrzem, jak i na zanieczyszczone pyłem paliwo. W 1985 roku poziom gotowo?ci bojowej floty Su-17 przewy?szał poziom gotowo?ci bojowej
Su-25
i helikopterow
[5]
. Samolot okazał si? słabo przystosowany do realiow wojny w Afganistanie, ze wzgl?du na wysokie pr?dko?ci podczas ataku, nisk? zwrotno?? i konieczno?? operowania poza zasi?giem artylerii przeciwlotniczej.
Pojawienie si? w r?kach
Mud?ahedinow
przeno?nych przeciwlotniczych zestawow rakietowych
zmusiło Su-17 do operowania na jeszcze wi?kszych wysoko?ciach. W toku działa? Su-17 zostały wyposa?one w automatyczne wyrzutnie pułapek termicznych. Ten fakt, oraz ulepszona taktyka u?ycia, sprawiły, ?e w 1985 roku został zestrzelony tylko jeden sowiecki Su-17.
Su-17 działały na wysoko?ci 3,5?4 km, u?ywaj?c głownie uzbrojenia bombowego, podczas gdy precyzyjne uderzenia były wykonywane przez Su-25.
Pierwsza wojna czecze?ska
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Su-17M3 i Su-17M4 wykorzystywane były w trakcie
pierwszej wojny czecze?skiej
do zada? rozpoznawczych i uderzeniowych
[6]
.
W latach 1982?1983
Angola
otrzymała 12 Su-22. Samoloty te zostały u?yte w walkach przeciwko
UNITA
. Jeden został prawdopodobnie zestrzelony w 1987 roku, kolejny został zestrzelony 6 listopada 1994 podczas ataku na
Huambo
[7]
[8]
.
Dwa
libijskie
Su-22M
Fitter-J
zostały zestrzelone przez dwa
F-14
US Navy
w wyniku incydentu w zatoce
Wielka Syrta
. Zdarzenie miało miejsce 19 sierpnia 1981. Jeden z Su-22M odpalił (prawdopodobnie przypadkowo) rakiet? K-13 w kierunku jednego z F-14 z odległo?ci ok. 300 m. Obydwa Su-22M zostały zestrzelone rakietami
AIM-9 Sidewinder
Do połowy marca 2011 Su-22 były rownie? wykorzystywane przez libijskich lojalistow w walkach z rebeliantami
[9]
Irackie Su-20 i Su-22 były wykorzystywane w trakcie
wojny iracko-ira?skiej
w latach 1980?1988. 23 zostały zestrzelone przez ira?skie F-14 a kolejne 18 przez
F-4
[10]
.
W trakcie
pierwszej wojny w Zatoce Perskiej
, dwa Su-20 zostały zestrzelone przez my?liwce
F-15
nale??ce do
USAF
. Znaczna cz??? irackich Su-20 i Su-22 została zniszczona na ziemi, b?d? ewakuowana do Iranu. Kolejne dwa zostały zestrzelone 15 i 22 marca 1991 podczas operacji
Provide Comfort
maj?cej na celu ochron? kurdyjskich uchod?cow
[11]
.
Siły Powietrzne Syrii
wykorzystuj? Su-22 w działaniach w ramach
wojny domowej
. Dziesi?? z nich zostało przekazanych przez Iran ju? w trakcie konfliktu
[12]
. 18 czerwca 2017 roku jeden syryjski Su-22 został str?cony przez ameryka?skiego
Super Horneta
[13]
.
Pierwsz? i jedyn? jednostk? Wojska Polskiego, ktora została wyposa?ona w Su 20, była
7 Brygada Lotnictwa Bombowo-Rozpoznawczego
w
Powidzu
. Wskutek zmian struktury wojsk lotniczych, brygada po?niej była przeformowana w pułk, a nast?pnie w eskadr?, jednak macierzyst? baz? Su-20 był zawsze Powidz. Pierwsze 6 egzemplarzy Su-20 trafiło do Polski w 1974 roku. 22 lipca tego? roku zostały zaprezentowane na defiladzie w Warszawie z okazji XXX lecia PRL. Reszta dotarła w 1976 roku. Polsce dostarczono ogołem 27 egzemplarzy, w tym kilka w wersji rozpoznawczej. 27. samolot otrzymano jako rekompensat? za samolot utracony. U?ywane były do lutego 1997 roku. Polskie lotnictwo było jedynym, poza krajem producenta, u?ytkownikiem samolotu w Układzie Warszawskim. Obecnie 13 samolotow pełni rol? eksponatow ustawionych na terenie jednostek wojskowych, w miejscach publicznych i krajowych muzeach
[14]
.
Na przełomie lat 80 XX w. i 90 XX w., Polska zakupiła 90 maszyn operacyjnych w wersji Su-22M4 oraz 20 maszyn szkolno-bojowych w wersji Su-22UM3K
[15]
. Pierwszy Su-22 (wersja M4, numer 3005) wyl?dował w Polsce 28 sierpnia 1984 roku
[16]
.
W latach 90 XX w. polskie Su-22 nie przechodziły istotniejszej modernizacji, jedynie doposa?ono je w nowe systemy nawigacyjne i zwi?kszaj?ce bezpiecze?stwo lotow (lampy antykolizyjne, odbiorniki systemow
TACAN
i VOR/ILS, odbiornik cywilnego systemu
GPS
Trimble, transponder
systemu identyfikacji swoj-obcy
Supra?l
)
[17]
.
Aktualnie jedynym miejscem stacjonowania Su-22 jest
21 Baza Lotnictwa Taktycznego
w ?widwinie. W 2012 roku
Ministerstwo Obrony Narodowej
ogłosiło, ?e zostan? one wycofane ze słu?by do 2014 roku. W czerwcu 2012 roku, MON przedstawiło swoje plany: zamiast samolotow załogowych, w miejsce Su-22 wprowadzone zostan?
UCAV
. Planowana ich liczba to 30 jednostek
[18]
.
Ponad połow? ze 110 Su-22 wycofano w latach 1999?2005. W 1999 roku stan tych maszyn wynosił 98 sztuk jedno- i dwumiejscowych. 19 sierpnia 2003 doszło do omyłkowego zestrzelenia samolotu (nr. boczny 9307) nad poligonem w Ustce przez zestaw
2K11 Krug
. W 2005 roku stan tych maszyn to ju? tylko 48 sztuk, a w 2012 roku ? 32. W lutym 2014 roku Minister Obrony Narodowej
Tomasz Siemoniak
obwie?cił, ?e samoloty Su-22 pozostan? na wyposa?eniu Sił Powietrznych dłu?ej, ni? wcze?niej planowano
[19]
. Podj?to decyzj? o modernizacji 18 samolotow (w tym sze?ciu dwumiejscowych) w
WZL-2
w
Bydgoszczy
, tak aby umo?liwi? i pełnienie słu?by przez kolejne dziesi?? lat
[16]
.
Decyzja o pozostawieniu ich w słu?bie spowodowana jest odło?eniem w czasie zakupu nowego samolotu szturmowego dla Sił Powietrznych
[20]
. Ostatecznie podj?to decyzj? o weryfikacji stanu technicznego i remoncie 12 jednomiejscowych Su-22M4 i 4-6 Su-22UM3K, co przedłu?y ich słu?b? o dalsze 10 lat
[17]
. Umow? na remont pierwszych sze?ciu w WZL-2 w Bydgoszczy zawarto 9 lutego 2015. Z przyczyn ekonomicznych nie zdecydowano si? na modernizacj? samolotow, oprocz instalacji dodatkowej radiostacji RS-6113-2 C2M produkcji Unimor Radmor z anten? płetwow? na grzbiecie oraz zmiany rosyjskich opisow przyrz?dow na standardowe w NATO anglosaskie
[17]
. Remontowane samoloty ponadto otrzymuj? nowe malowanie kamufla?owe w odcieniach szaro?ci
[17]
. Nieremontowane samoloty maj? by? wycofane do 2018 roku
[17]
. Obecnie samoloty Su-22 s? ju? przestarzałe, nie dysponuj?c ?rodkami bojowymi pozwalaj?cymi na precyzyjne ra?enie celow naziemnych, oraz nowoczesnymi systemami samoobrony
[17]
.
W 1966 roku powstało rozwini?cie samolotu
Su-7
B. Prototyp otrzymał oznaczenie
Su-7IB
. Od Su-7B ro?nił si? zmienn? geometri? skrzydeł.
- Su-17
? wersja produkcyjna przej?ciowa (1970-1973) od prototypu ro?niła si? przeprojektowanym przodem. Był to jednomiejscowy samolot szturmowo-bombowy. Nap?d stanowił silnik Saturn/Lulka AI-21F3 (6670/9420 daN) ? kilka pierwszych egzemplarzy posiadało silnik AI-7F1. Uzbrojenie przenoszono na o?miu pylonach pod kadłubem i stał? cz??ci? płata.
- Su-17M
? wersja docelowa (1973-1975) z silnikiem AL-21F3 (7650/10990 daN). Zwi?kszony zapas paliwa, zbiorniki dodatkowe 2x 1150 dm³, 2x 800 dm³, kpr H-23 (z Delta-NG) i R-3S/R-13M. Od Su-17 ro?niły j? dodatkowe grzebienie na grzbiecie skrzydła.
- Su-17R
? rozpoznawcza wersja Su-17M
- Su-17M2
i
Su-17M2D
? zmodyfikowany Su-17M o przedłu?onym przodzie kadłuba. Była to pierwsza wersja z laserowym dalmierzem w sto?ku.
- Su-17UM
? szkolno-treningowa wersja dwumiejscowa.
- Su-17UM3
? szkolno-treningowa wersja dwumiejscowa Su-17M3 o zmienionych sterach wysoko?ci i wymontowanym jednym z dwoch stałych działek kal. 30 mm
- Su-17M3
? kolejna wersja z obni?onym przodem kadłuba i nowocze?niejsz? awionik?.
- Su-17M4
? jednomiejscowa wersja ze zintegrowanym systemem nawigacyjno-celowniczym i nieregulowanym wlotem powietrza.
- Su-20
? wersja eksportowa Su-17M/M2 U?ywana kiedy? m.in. przez Wojsko Polskie, obecnie wycofana ze słu?by.
- Su-20U
? eksportowa wersja Su-17UM
- Su-20R
? eksportowa wersja Su-17R
- Su-22M
? eksportowa wersja Su-17M3
- Su-22UM2K
? dwumiejscowa wersja szkolno-bojowa b?d?ca modyfikacj? Su-17M2, bez urz?dze? radiolokacyjnych w sto?ku i lewego działka
- Su-22UM3K
? eksportowa wersja Su-17UM3
- Su-22M3
? wersja Su-17M3 o zwi?kszonej pojemno?ci zbiornikow paliwa (do 6270 l)
- Su-22M4
? eksportowa wersja
Su-17M4
- Su-22M5
? rozwa?ana modyfikacja w kooperacji francusko-rosyjskiej
Su-22M4
|
Wyszczegolnienie
|
Jednostka
miary
|
Parametry
|
Dane ogolne
|
Długo?? samolotu w linii lotu:
|
|
|
? bez wysi?gnika
|
m
|
17,341
|
? z wysi?gnikiem
|
m
|
19,026
|
Wysoko?? samolotu
|
m
|
5,129
|
Rozstaw koł
|
m
|
3,830
|
Baza podwozia
|
m
|
5,247
|
Wymiary ogumienia koł
|
mm
|
880x230
|
Wymiary ogumienia koła
|
mm
|
660x200
|
K?t postojowy samolotu
|
°
|
1°90′
|
Skrzydło
|
Powierzchnia skrzydła przy k?cie skosu λ=63°
|
m²
|
34,150
|
Rozpi?to?? skrzydła przy k?cie skosu λ=63° i z uwzgl?dnieniem k?ta wzniosu V=-3°
|
m
|
10,025
|
Powierzchnia skrzydła przy k?cie skosu λ=30°
|
m²
|
38,490
|
Rozpi?to?? skrzydła przy k?cie skosu λ=30° i z uwzgl?dnieniem k?ta wzniosu V=-3°
|
m
|
13,680
|
?rednia ci?ciwa aerodynamiczna
|
m
|
4,157
|
Ci?ciwa nasady (w osi symetrii)
|
m
|
5,856
|
Ci?ciwa ko?cowa (przy k?cie skosu λ=63°)
|
m
|
1,302
|
K?t wzniosu skrzydła V
|
°
|
-3°00′
|
K?t zaklinowania skrzydła
|
°
|
+1°00′
|
Zwichrzenie geometryczne
|
°
|
0°00′
|
Wydłu?enie:
|
|
|
? przy λ=63°
|
|
2,69
|
? przy λ=30°
|
|
4,88
|
Zbie?no??:
|
|
|
? przy λ=63°
|
|
4,5
|
? przy λ=30°
|
|
8,95
|
Powierzchnia slotow
|
m²
|
1,8
|
K?t wysuni?cia slotow
|
°
|
10°00′
|
Lotki
|
Powierzchnia
|
m²
|
1,810
|
K?t wychylenia:
|
|
|
? przy λ=63°
|
°
|
+21°
|
-15°
|
? przy λ=30°
|
°
|
+22°
|
-22°
|
Powierzchnia kompensacji obu lotek
|
m²
|
0,522
|
Klapy
|
Rodzaj klap:
|
|
|
? na nieruchomych cz??ciach skrzydła
|
|
wysuwane
|
? na ruchomych cz??ciach skrzydła
|
|
wychylane
|
Powierzchnia klap:
|
|
|
? na nieruchomych cz??ciach skrzydła
|
m²
|
1,910
|
? na ruchomych cz??ciach skrzydła
|
m²
|
1,998
|
K?t wychylenia
|
°
|
25°00′
|
Kadłub
|
?rednica maksymalna
|
m
|
1,550
|
Długo??
|
m
|
15,572
|
Hamulce aerodynamiczne
|
Powierzchnia czterech hamulcow aerodynamicznych
|
m²
|
1,32
|
K?t wychylenia
|
°
|
50°00′
|
Statecznik poziomy
|
Powierzchnia (opływowa)
|
m²
|
5,58
|
Powierzchnia wzgl?dna (opływowa)
|
%
|
16,1
|
Rozpi?to??
|
m
|
4,646
|
K?t skosu na 1/4 ci?ciwy
|
°
|
55°00′
|
Wydłu?enie
|
|
1,91
|
Zbie?no??
|
|
3,6
|
K?t wzniosu V
|
°
|
0°00′
|
Profil
|
|
CAGI S-11s-6
|
Wspołczynnik momentu statycznego
|
|
0,237
|
K?t wychylenia …
|
°
|
+11°90′
|
-26°30′
|
K?t zaklinowania
|
°
|
-5°00′
|
Statecznik pionowy i ster kierunku
|
Powierzchnia (opływowa)
|
m²
|
5,535
|
Powierzchnia wzgl?dna (opływowa)
|
%
|
15,9
|
K?t skosu na 1/4 ci?ciwy
|
°
|
55°00′
|
Profil
|
|
CAGI S-11s-7
|
Wspołczynnik momentu statycznego
|
|
0,086
|
Powierzchnia steru kierunku
|
m²
|
0,924
|
K?t wychylenia steru kierunku
|
°
|
+25°00′
|
-25°00′
|
Powierzchnia kompensacyjna steru kierunku
|
m²
|
0,396
|
Samoloty Su-20 s? eksponowane w nast?puj?cych muzeach:
Samoloty Su-22 s? eksponowane w nast?puj?cych muzeach:
- Muzeum Sił Powietrznych
w
D?blinie
? Su-22UM3K nr taktyczny 201 ? ?szkolny”
- Lubuskie Muzeum Wojskowe
w
Drzonowie
? Su-22M4 nr taktyczny 8511, nr seryjny 28511
- Muzeum Lotnictwa Polskiego
w
Krakowie
- Su-22M4 nr taktyczny 3005, nr seryjny 23005 ? pierwszy samolot Su-22M4 przyj?ty do słu?by w WP
- Su-22M4 nr taktyczny 3305, nr seryjny 30305
- Su-22UM3K nr taktyczny 304, nr seryjny 68304 ? pierwszy samolot Su-22UM3K przyj?ty do słu?by w WP
- Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
- Park plenerowy przed siedzib? głown?
- Su-22M4 nr taktyczny 8512, nr seryjny 2812
- Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej
- Su-22UM3K nr taktyczny 506, nr seryjny 17532368506
- Su-22M4 nr taktyczny 4606, nr seryjny 2406 (na zapleczu, rozło?ony)
- Muzeum Broni i Militariow
w
Witoszowie Dolnym
? Su-22M4, nr taktyczny 8207, nr seryjny 28207
- Muzeum Or??a Polskiego w Kołobrzegu ekspozycja plenerowa przy E. Gierczak 5 ? SU-22M4 nr taktyczny 7308
- Pilskie Muzeum Wojskowe
w Pile ? Su-22M4 nr taktyczny 3620, nr seryjny 23620
- Kampus Piotrowo, Politechnika Pozna?ska w Poznaniu ? Su-22M4, nr boczny 4604 (pochodzi z 1984 r., słu?ył najpierw w 6 Pułku Lotnictwa My?liwsko ? Bombowego w Pile, po?niej w 8 Eskadrze Lotnictwa Taktycznego w Mirosławcu)
- Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2
w
Bydgoszczy
,
ulica Szubi?ska
107 ? Su-22M4 nr taktyczny 2028 (od połowy lipca 2020)
[21]
- Lotnisko Krosno w wojewodztwie podkarpackim ? Su-22M4 nr taktyczny 7003, nr seryjny 27003
- ↑
Kolor niebieski ? aktualni u?ytkownicy, czerwony ? byli.
- ↑
Su-22 na oficjalnej stronie producenta.
- ↑
a
b
c
Su-17 na oficjalnej stronie producenta.
. sukhoi.org. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2014-02-07)].
- ↑
Andrzej Glass:
Samoloty '85
, Wydawnictwo Czasopism i Ksi??ek Technicznych NOT-SIGMA, Warszawa 1986, s. 56,
ISBN
83-85001-06-9
(dane dla Su-20).
- ↑
Markovskiy, Viktor. ?Жаркое Небо Афганистана” (Rosyjski).
Техника ? Молодежи,
2000.
- ↑
Goebel, Greg.
?The Sukhoi Su-7 & Su-17 ‘Fitter’”.
AirVectors,
1 October 2011. Dost?p: 18 listopada 2012.
- ↑
?Rok 1994”.
. ejection-history.org.uk. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2016-07-09)].
ejection-history.org.
Dost?p: 18 listopada 2012.
- ↑
?ASN Wikibase Occurrence # 58437”.
aviation-safety.net,
20 marca 2011. Dost?p: 18 listopada 2012.
- ↑
?Simpson under fire as rebels forced back in Libya”.
BBC News,
7 March 2011. Dost?p: 9 marca 2011.
- ↑
Cooper and Bishop, 2004, s. 85?88.
- ↑
?Strefa zakazu lotow w Iraku”
. iraqinquiry.org.uk. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2012-08-09)].
via iraqinquiry.org. Dost?p: 13 czerwca 2013.
- ↑
Maciej Hyp?:
Iran przekazał Syrii Su-22
. konflikty.pl, 6 kwietnia 2015. [dost?p 2016-06-23].
- ↑
Łukasz Golowanow:
Super Hornet zestrzelił syryjskiego Su-22
. konflikty.pl, 19 czerwca 2017. [dost?p 2016-06-23].
- ↑
Su-20 i Su-22 w Polsce
. militarnepodroze.net. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2017-05-01)].
.
- ↑
Rafał
R.
Lipka
Rafał
R.
,
Polskie lotnictwo bojowe ? utrzymywanie iluzji?
[online], defence24.pl
[dost?p 2014-08-13]
[zarchiwizowane z
adresu
2014-08-02]
(
pol.
)
.
- ↑
a
b
Rich Cooper.
Survival of the Fitters
. ?Combat Aircrtaft”. February 2017. s. 66.
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
f
Łukasz Pacholski,
Kolejnych dziesi?? lat Su-22
w: ?Wojsko i Technika” 1/2015 (wrzesie?). s. 130?132.
- ↑
Arie
A.
Egozi
Arie
A.
,
Will the real UAV revolution begin in Poland?
[online], israeldefense.com, 27 sierpnia 2012
[dost?p 2012-10-30]
[zarchiwizowane z
adresu
2012-10-07]
(
ang.
)
.
- ↑
?ycie Su-22 mo?e zosta? przedłu?one nawet do 2025
[online], Contrails.pl, 13 lutego 2014
[dost?p 2014-02-15]
[zarchiwizowane z
adresu
2014-02-21]
(
pol.
)
.
- ↑
Szef MON zapowiedział modernizacj? uderzeniowych odrzutowcow Su-22
[online], rp.pl, 12 lutego 2014 [zarchiwizowane z
adresu
2014-03-03]
.
- ↑
Su-22 w barwach Bydgoszczy. Doskonale wida? go z ul. Szubi?skiej
.
- Samolot Su-22M4, Ksi??ka 1, Charakterystyki lotno-techniczne
, sygn. Lot. 2674/87, Dowodztwo Wojsk Lotniczych, Pozna? 1990.
- J. Gruszczy?ski, E.F. Rybak,
Samoloty wojskowe Rosji
, ALTAIR, Warszawa 1996, Wydanie I.
- P. Butowski,
Lotnictwo wojskowe Rosji Tom 1
, Wydawnictwo Lampart, 1995.
Ci?g oznacze? samolotow produkowanych przez biuro konstrukcyjne
Suchoj
Samoloty i ?migłowce polskiego lotnictwa wojskowego po 1945 roku