Stefan Grabowski

Oksza
Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1767 Ostaszyn
Data i miejsce ?mierci	4 czerwca 1847 Warszawa
Ojciec	Tomasz Marcjan Grabowski
Matka	Dorota z Ottenhauzerow
Odznaczenia

Stefan Grabowski herbu Oksza (ur. 24 czerwca 1767 w Ostaszynie k. Nowogrodka , zm. 4 czerwca 1847 w Warszawie ), generał dywizji Armii Krolestwa Polskiego, tajny radca i polityk. Uzyskał pruski tytuł hrabiego w 1798 roku, hrabia w Krolestwie Kongresowym w 1820 roku ^[1] . Kalwinista.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Syn Tomasza Marcjana Grabowskiego , generał-majora wojsk litewskich i Doroty z Ottenhauzenow ^[2] . Brat stryjeczny Pawła Jerzego Grabowskiego , koniuszego Wielkiego Ksi?stwa Litewskiego , krewny Zygmunta Ksawerego i Pawła pułkownika , stryj Karola, oficera wojsk polskich.

Słu?ył w 7 regimencie litewskim. Brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 w stopniu pułkownika. Po zwyci?stwie targowiczan pozostał w słu?bie. W 1793 przyst?pił do sprzysi??enia insurekcyjnego na Litwie. W powstaniu ko?ciuszkowskim dowodził samodzielnym oddziałem w obronie Wilna, w bitwie pod Sołami , dowodził wypraw? dywersyjn? na tyłach rosyjskich pod Mi?skiem. Stoczył przegran? bitw? pod Lubaniem i kapitulował honorowo koło Słucka . Rosjanie nie dotrzymali umowy i został wzi?ty do niewoli i zesłany na Syberi? . W 1796 został uwolniony przez cara Pawła i powrocił do Wilna. W 1812 roku przyst?pił do Konfederacji Generalnej Krolestwa Polskiego wraz z obywatelami Brze?cia i powiatu brzeskolitewskiego ^[3] . W roku 1812 przewodnicz?cy Komitetu Wojskowego Litwy i dowodca 12 pułku piechoty armii Ksi?stwa Warszawskiego . Walczył po stronie Francji przeciwko Rosji bior?c udział w kampanii na Moskw?. Awansował na generała. W kampanii saskiej w 1813 został wzi?ty do niewoli rosyjskiej w bitwie pod Lipskiem . Gdy wrocił do kraju pozyskał wzgl?dy cesarza Aleksandra I . Od 1815 r. dowodca Brygady Piechoty w armii Krolestwa Polskiego, od 1816 dyrektor generalny Komisji Wojny. Dzi?ki poparciu Wielkiego Ksi?cia Konstantego od 1820 członek Rady Stanu i minister - Sekretarz stanu Krolestwa Polskiego od 1825 . Generał dywizji z 1826 . Uczestniczył w wojnie rosyjsko tureckiej.

Po wybuchu powstania w 1830 wyjechał do Petersburga . Po upadku powstania listopadowego jako minister sekretarz stanu wszedł w skład powołanego przez Rosjan Rz?du Tymczasowego Krolestwa Polskiego ^[4] . Od 1832 członek Rady Pa?stwa Imperium Rosyjskiego .

Odznaczony Orderem ?wi?tego Stanisława I klasy w 1820 i II klasy w 1818 ^[5] , a Orderem Orła Białego oraz Znakiem Honorowym za 25 lat słu?by w 1830 ^[6] . Posiadał te? rosyjskie Order ?w. Aleksandra Newskiego z brylantami, Order ?w. Włodzimierza I klasy i Order ?w. Anny I klasy.

Był członkiem 3 ni?szych wile?skich lo? wolnomularskich w 1781 roku ^[7] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Jadwiga i Eugeniusz Szulcowie, Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie , Warszawa 1989
• H. P. Kosk , Generalicja polska , t. 1, wyd: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszkow 1998.
• Stefan Kieniewicz : Grabowski Stefan (1767?1847) [w:] Polski Słownik Biograficzny , t. VIII/1959-1960, s. 512
• Marek Minakowski : Stefan Grabowski z Grabowki h. Oksza , sejm-wielki.pl