한국   대만   중국   일본 
Stanisław Chodecki (zm. 1529) ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Stanisław Chodecki (zm. 1529)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Chodecki
Herb
herbu herb Ogo?czyk
Rodzina

Chodeccy herbu Ogo?czyk

Data urodzenia

XV w. przed 1474

Data ?mierci

20 kwietnia 1529

Ojciec

Stanisław Chodecki (zm. 1474)

Matka

Barbara z Pilczy

Rodze?stwo

Mikołaj, Jan, Piotr, Andrzej Chodecki , Spytek, Otto Chodecki , Rafał, Burnetta, Anna, Jadwiga, Barbara

Stanisław Chodecki z Chodcza herbu Ogo?czyk [1] (ur. przed 1474, zm. 20 kwietnia 1529 ) ? hetman polny koronny w latach 1492?1499 i 1501?1505 [2] , marszałek wielki koronny w latach 1505?1529, kasztelan lwowski w latach 1495?1505, starosta kamieniecki w latach 1495?1510, starosta generalny ruski w latach 1501?1529 [3] , starosta trembowelski w latach 1502?1506, starosta lubaczowski w latach 1503?1529, starosta halicki w latach 1488?1502.

Został dowodc? wojsk ziemskich na Rusi w 1492 i na Podolu w 1494. Był dowodc? obrony potocznej [4] w latach 1492?1499, 1501?1505 [5] . Był ?wiadkiem wydania przywileju piotrkowskiego w 1496 roku [6] .

Brał udział w wyprawie mołdawskiej krola Jana Olbrachta . W 1498 bronił linii Sanu przed Tatarami. 13 kwietnia 1501 mianowany został starost? lwowskim i starost? generalnym Rusi.

6 maja 1499 roku podpisał w Krakowie akt odnawiaj?cy uni? polsko-litewsk? [7] . Podpisał konstytucj? Nihil novi na sejmie w Radomiu w 1505 roku [8] .

W 1506 został marszałkiem wielkim koronnym, organizuj?c obrady sejmu elekcyjnego. Podpisał dyplom elekcji Zygmunta I Starego na krola Polski i wielkiego ksi?cia litewskiego [9] na sejmie w Piotrkowie 8 grudnia 1506 roku [10] . W 1509 bronił Kamie?ca Podolskiego i Halicza przed wojskami mołdawskimi. W 1510 roku brał udział w rokowaniach w Kamie?cu Podolskim, zako?czonych podpisaniem traktatu pokojowego z przedstawicielami hospodara mołdawskiego Bogdana III [11] . W 1512 odniosł ?wietne zwyci?stwo nad Tatarami w bitwie pod Wi?niowcem . Od czasu zjazdu wiede?skiego 1515 stał si? stronnikiem Habsburgow. W 1518 kierował uroczyst? koronacj? krolowej Bony . W tym roku poniosł druzgoc?c? kl?sk? w bitwie pod Sokalem . W czasie wojny pruskiej w 1520 przyprowadził do Wielkopolski posiłki ruskie. Był sygnatariuszem aktu traktatu krakowskiego w 1525 roku [12] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Urz?dnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy”. Oprac. Krzysztof Chłapowski, Stefan Ciara , Łukasz K?dziela, Tomasz Nowakowski, Edward Opali?ski , Gra?yna Rutkowska, Teresa Zieli?ska . Kornik 1992, s. 161.
  2. Poczet hetmanow Rzeczypospolitej. Hetmani koronni pod redakcj? Mirosława Nagielskiego, Warszawa 2005, s. 391.
  3. Urz?dnicy wojewodztwa ruskiego XIV-XVIII wieku. (Ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy. Oprac. Kazimierz Przybo?. 1987, s. 151.
  4. Zdzisław Spieralski i inni, Zarys dziejow wojskowo?ci. s. 300.
  5. Urz?dnicy podolscy XIV-XVIII wieku. Spisy”. Oprac. Eugeniusz Janas, Witold Kłaczewski, Janusz Kurtyka , Anna Sochacka. Kornik 1998, s. 195.
  6. Jan Wincenty Bandtkie, Ius Polonicum: codicibus veteribus manuscriptum et editionibus quibusque collatis, Warszawa 1831, s. 359.
  7. Akta unji Polski z Litw?, 1385-1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Krakow 1932, s. 121.
  8. Volumina Legum, t. I. Petersburg 1859, s. 140.
  9. Ludwik Finkel, Elekcya Zygmunta I. Sprawy dynastyi Jagiello?skiej i Unii Polsko-Litewskiej, Krakow 1910, s. 215.
  10. Corpus iuris Polonici. Sectionis 1, Privilegia, statuta, constitutiones, edicta, decreta, mandata regnum Polniae spectantia comprehendentis. Vol. 3, Annos 1506-1522 continentis, Krakow 1906, s. 10, 12.
  11. Zdzisław Spieralski, Awantury mołdawskie, Warszawa, 1967, s. 71.
  12. Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel , t. 4, Wilno 1764, s. 231.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Andrzej Grabski, Zdzisław Spieralski i inni, Zarys dziejow wojskowo?ci polskiej do roku 1864 T. 1. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. Warszawa 1966.

Literatura dodatkowa [ edytuj | edytuj kod ]