Skala dorycka ko?cielna

Skala dorycka ko?cielna ? siedmiostopniowa skala muzyczna wypracowana w ?redniowieczu w celach sakralnych. Brzmienie skali doryckiej ma charakter dostojny i powa?ny, a zarazem bardzo zrownowa?ony, przez co nadaje si? do wykorzystania w utworach o dowolnej tematyce. Skala ta składa si? z interwałow kwinty d-a i kwarty a-d1, wypełnionych krokami sekundowymi, ktore razem tworz? interwał oktawy. Pierwszy stopie? skali (a tak?e tzw. osmy stopie?, czyli powtorzenie pierwszego oktaw? wy?ej) nosi nazw? tonu ko?cowego (finalis). Oprocz tego skala posiada rownie? tony wspołko?cowe (confinalis) na stopniu pi?tym (confinalis principalis) i trzecim (confinalis minus principalis). Melodie w skali doryckiej najcz??ciej ko?cz? si? na d?wi?ku finalis, rzadziej na confinalis principalis lub minus principalis, a najrzadziej na innych stopniach skali.

W skali doryckiej dozwolone jest obni?enie szostego stopnia o poł tonu (z h na b) w przypadku, gdy:

melodia idzie w gor? do szostego stopnia, ale nie wychodzi ponad niego,
chcemy unikn?? niedozwolonego skoku trytonu

Zabieg ten upodabnia skal? doryck? do eolskiej transponowanej.

W muzyce ?redniowiecza i renesansu dozwolone (i cz?sto praktykowane) jest w kadencjach podwy?szanie o poł tonu d?wi?ku le??cego o stopie? ni?ej od finalis lub confinales.

Praktykuje si? rownie? obni?anie szostego stopnia celem unikni?cia wspołbrzmienia trytonu.

W ?redniowiecznych i renesansowych utworach wielogłosowych, celem dostosowania skali do mo?liwo?ci rejestrowych poszczegolnych głosow kompozycji, stosuje si? zabieg consociatio modorum lub (i) transpositio modi .

Obecnie skala dorycka została wyparta przez skal? moll w odmianie doryckiej, ktora od skali doryckiej ro?ni si? stale podwy?szonym siodmym stopniem.

Przykładem polskiej pie?ni skali doryckiej (ktorej ambitus jest przekroczony o ton poni?ej pierwszego stopnia skali) jest Bogurodzica .