Senat Stanow Zjednoczonych

Senat Stanow Zjednoczonych
United States Senate
Pa?stwo	Stany Zjednoczone
Rodzaj	wy?sza izba
Rok zało?enia	1789
	Kierownictwo
Przewodnicz?cy	Kamala Harris ( D )
Przewodnicz?cy pro tempore	Patty Murray ( D )
	Struktura
Liczba członkow	100
Stowarzyszenia polityczne	Wi?kszo?? Demokraci (48) ; niezale?ni (w klubie Partii Demokratycznej) (3) Mniejszo?? Republikanie (49)
Ordynacja	wi?kszo?ciowa
Ostatnie wybory	8 listopada 2022
	Siedziba
	Kapitol Stanow Zjednoczonych ; Waszyngton
	Strona internetowa

Senat Stanow Zjednoczonych ( ang. United States Senate ) ? ciało ustawodawcze, izba wy?sza ameryka?skiego Kongresu ? dwuizbowego parlamentu federalnego. Senatorowie wybierani s? na 6-letni? kadencj?. Wybory do Senatu odbywaj? si? co 2 lata, w ka?dych Amerykanie głosuj? na 1/3 składu izby. Poniewa? ka?dy stan ma dwa miejsca w Senacie, zwykle 2/3 stanow bierze udział w wyborach do Senatu w ka?dym dwuletnim cyklu. Ponadto stosunkowo cz?sto odbywaj? si? wybory uzupełniaj?ce w poszczegolnych stanach, gdy urz?duj?cy senator odejdzie z izby podczas swojej kadencji.

Kompetencje [ edytuj | edytuj kod ]

Ka?da ustawa musi uzyska? poparcie zarowno w Senacie, jak i Izbie Reprezentantow . Inaczej ni? ma to miejsce np. w parlamencie brytyjskim lub polskim, obie izby maj? praktycznie jednakow? rol? w procesie legislacyjnym i izba ni?sza nie ma mo?liwo?ci odrzucenia stanowiska Senatu i w przypadku rozbie?no?ci konieczne jest uzgodnienie kompromisowej wersji, ktora w jednym brzmieniu zostanie zaakceptowana przez obie izby.

Do kompetencji Senatu nale?y rownie? m.in. zatwierdzanie (nominowanych przez prezydenta USA ) s?dziow S?du Najwy?szego Stanow Zjednoczonych , ambasadorow, członkow rz?du i innych wysokich urz?dnikow. Zatwierdza on te?, b?d? odrzuca, traktaty zawierane przez Prezydenta i s?dzi go (pod przewodnictwem prezesa SN) w przypadku postawienia go przez Izb? Reprezentantow w stan oskar?enia, zgodnie z procedur? zwan? impeachment (do skazania potrzebna jest kwalifikowana wi?kszo?? 2/3).

Skład [ edytuj | edytuj kod ]

W my?l Konstytucji przewodnicz?cym Senatu jest wiceprezydent . Bierze on udział w głosowaniu tylko w przypadku rownego podziału głosow (przy remisie). Senat wybiera prezydenta (lub przewodnicz?cego) pro tempore (tymczasowego, ang. President pro tempore ), ktory na co dzie? (za spraw? cz?stej absencji wiceprezydenta) przewodniczy obradom. Nie ma on jednak głosu rozstrzygaj?cego ? jest bowiem zwyczajowo najdłu?szym sta?em senatorem z partii, ktora ma wi?kszo?? w danym czasie. W opinii niektorych prezydent pro tempore jest funkcj? honorow?, ale wielu innych z kolei twierdzi, ?e to on jest de facto przewodnicz?cym Izby.

Skład senatu odzwierciedla fakt, ?e USA s? federacj? rownouprawnionych stanow. Tak wi?c najmniej ludny stan Wyoming (493 tys. mieszka?cow) ma tak? sam? reprezentacj? jak najludniejsza Kalifornia (39,5 mln mieszka?cow). Ka?dy z 50 stanow jest reprezentowany przez dwoch senatorow ? jest wi?c ich obecnie 100. Konstytucja (art. V) stanowi, i? wprowadzane do niej poprawki nie mog? naruszy? zasady rownej reprezentacji ? ?aden stan nie mo?e by?, bez swej zgody, pozbawiony rownego prawa głosu.

Pierwsze posiedzenie Senatu miało miejsce 4 marca 1789. Przed 1913 senatorzy byli mianowani przez legislatywy (parlamenty stanowe). 8 kwietnia 1913 roku, weszła w ?ycie 17. poprawka do Konstytucji Stanow Zjednoczonych , ktora ustanowiła bezpo?rednie wybory do Senatu.

Bierne prawo wyborcze do Senatu maj? osoby, ktore uko?czyły 30 lat, s? obywatelami ameryka?skimi od co najmniej 9 lat i mieszkaj? w stanie, z ktorego kandyduj?.

W przypadku wakatu przed upływem kadencji, gubernator stanu, ktory taki senator reprezentował, powinien mianowa? nowego senatora do czasu przeprowadzenia wyborow przedterminowych na doko?czenie mandatu (ktore odbywaj? si? wraz z najbli?szymi powszechnymi, czyli co dwa lata, poza Teksasem , gdzie ma to miejsce o wiele szybciej).

118 Kongres Stanow Zjednoczonych trwa od 3 stycznia 2023 do 3 stycznia 2025. Ostatnie wybory odbyły si? 8 listopada 2022 roku. W ich wyniku w Senacie zasiada? b?dzie: