 |
Ten artykuł dotyczy poj?cia w religii. Zobacz te?:
Samsara
.
|
Sa?s?ra
lub
sa?s?ra
(
pali
,
sans.
: ?????,
tel.
: ??????;
chi?.
:
trad.
輪?,
upr.
?回,
pinyin
lun hui
,
jap.
: 輪廻
rinne
) ? w
hinduizmie
,
d?inizmie
i
buddyzmie
termin dosłownie oznacza
nieustanne w?drowanie
, czyli kołowrot narodzin i ?mierci, cykl
reinkarnacji
[1]
, ktoremu od niezmierzonego okresu podlegaj? wszystkie ?ywe istoty wł?cznie z istotami boskimi (
dewy
). Po ka?dym kolejnym wcieleniu nast?pne jest wybierane w zale?no?ci od nagromadzonej
karmy
. W buddyzmie wyzwolenie z sansary nast?puje dzi?ki kroczeniu szlachetn?
o?miorak? ?cie?k?
, ktora prowadzi do
nirwany
.
W
buddyzmie
sansara oznacza rownie? cykl przemian, ktoremu podlegaj? wszelkie byty i zjawiska wł?cznie z naszymi my?lami, uczuciami i ciałami. Jest to powtarzany w niesko?czono?? proces tworzenia i upadku.
Sansara dosłownie oznacza ?w?drowk?”. Wielu ludzi uwa?a słowo samsara za buddyjsk? nazw? miejsca, w ktorym obecnie ?yjemy ? miejsca, ktore opuszczamy, wchodz?c w
nirwan?
. Ale we wczesnych buddyjskich tekstach sansara to nie odpowied? na pytanie ?Gdzie jeste?my?”, samsara odpowiada pytaniu ?Co robimy?”. Zamiast miejsca jest proces: tendencja do ci?głego tworzenia ?wiatow i zamieszkiwania ich. Gdy jeden ?wiat upada, znika, ty tworzysz inny i idziesz do niego. W tym samym czasie spotykasz innych ludzi, ktorzy tak jak ty stworzyli swoje własne ?wiaty
[2]
.
Nyanatiloka Mahathera wyja?nia: ?Dokładniej mowi?c sansara jest nieprzerwanym ła?cuchem poł?cze? pi?ciu
khandha
, ktore to w niewyobra?alnych okresach, z chwili na chwil? ci?gle zmieniaj? si? i bez przerwy nast?puj? jedna po drugiej. Okres jednego ?ycia jest w tej samsarze jedynie drobn? i ulotn? cz?stk?. Dlatego te? by zrozumie? pierwsz? Szlachetn? Prawd? mowi?c? o powszechno?ci cierpienia nale?y zwroci? swoj wzrok ku samsarze, czyli temu przera?aj?cemu ła?cuchowi odrodze?, a nie jedynie ku pojedynczemu okresowi trwania jednego ?ycia, ktore oczywi?cie czasem mo?e by? mniej bolesne.”
Tym niemniej buddyzm wyro?nia sze?? głownych ?wiatow sansary, jako odr?bnych kategorii odrodzenia po własnej
?mierci
[3]
:
- ?wiat istot piekielnych
- ?wiat głodnych duchow
- ?wiat zwierz?t
- ?wiat ludzi
- ?wiat a?urow (połbogow)
- ?wiat bogow
W buddyzmie nie wyst?puj? demony jako uosobienia czystego zła. Ka?da istota w sansarze podlega swojej indywidualnej
karmie
pod wpływem tylko swego stanu
niewiedzy
. Z niewiedzy, jakakolwiek by nie była, mo?na si? wyzwoli?. Głowna cech? karmy jest to, ?e wszelkie rezultaty do?wiadczane mog? by? tylko przez istot?, ktora nagromadziła ich przyczyny i nikt nie mo?e zbawi? jej ?z zewn?trz”, pot?pi? b?d? w inny sposob zadecydowa?. W
buddyzmie tybeta?skim
ponadto jest nauczane, ?e czuj?ce istoty zanim ponownie si? odrodz? w jednym z sze?ciu głownych ?wiatow, przebywaj? w stanie przej?ciowym
bardo
pomi?dzy kolejnymi odrodzeniami. W stanie tym mog? mie? nieznaczny kontakt z istotami z poprzedniego odrodzenia. Kontakt taki mo?e zosta? łatwo wzi?ty jako domniemane spotkanie z duchem b?d? demonem.
Według nauk buddyzmu sansara to uwarunkowany stan. Wyodr?bnia si? tu cierpienia, na ktore mo?na spojrze? pod trzema aspektami tego uwarunkowania: jako zwyczajne cierpienie, jako
nietrwało??
i jako sam? istot? uwarunkowalno?ci zwi?zan? z
niewiedz?
? fundamentalnym ogniwem spo?rod
dwunastu ogniw wspołzale?nego powstawania
.
Wszystkie czuj?ce istoty uwarunkowane s? poprzez swoje ciało, uczucia, percepcje, mentalne predyspozycje, ?wiadomo?? (
pi?? skupisk
). Wszelkie uwarunkowane istnienie wykazuje trzy nast?puj?ce cechy:
nietrwało??
(p?li
anicca
), cierpienie (p?li
dukkha
), brak istniej?cego niezale?nie ?ja” (p?li
anatt?
). Cierpienie uwarunkowanej egzystencji jest wi?c wszech wyst?puj?ce. Jedynie ?Nieuwarunkowane Wyzwolenie” (
p?li
animitta-vimokkha) zgodnie z
theravad?
[4]
oraz ?
trzy ciała Buddy
” zgodnie z
mahajana
[5]
nie nale?? do uwarunkowanego istnienia.
- ↑
Sansara
, [w:]
Encyklopedia PWN
[dost?p 2021-07-30]
.
- ↑
Samsara ? Thanissaro Bhikku.
- ↑
Patrul Rinpocze, Słowa Mistrza Samantabhadry, Tłumaczenie: Joanna Grela, Warszawa, Mandala, 1996,
ISBN
83-906355-0-X
.
- ↑
http://sasana.wikidot.com/anicca
-Nyanatiloka Mahathera ?Słownik Buddyjski”, termin Anicca (Nietrwało??); dost?p 2013-01-13.
- ↑
Gampopa
The jewel ornament of liberation. The Wish-fulfilling Gem of the Noble Teachings
, Characteristics of the Three Kayas, s. 288; tłum. Khenpo Konchog Gyaltsen Rinpoche; Snow Lion Publications; Ithaca, New York,
ISBN
1-55939-092-1
.