한국   대만   중국   일본 
Rada Dowodztwa Rewolucji (Irak) ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Rada Dowodztwa Rewolucji (Irak)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Rada Dowodztwa Rewolucji ? naczelny organ władzy wykonawczej i ustawodawczej w Iraku w latach 1968 - 2003 , od obj?cia władzy przez parti? Baas drog? zamachu stanu do obalenia rz?dow Saddama Husajna po interwencji ameryka?skiej .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Rada Dowodztwa Rewolucji w Iraku została utworzona 18 lipca 1968, dzie? po przeprowadzeniu przez irack? parti? Baas udanego zamachu stanu. Od pocz?tku była najwy?szym organem władzy zarowno wykonawczej, jak i ustawodawczej w Iraku pod rz?dami baasistow [1] . W pierwszym składzie Rady znalazło si? trzech czołowych działaczy partii Baas ( Ahmad Hasan al-Bakr , Salih Mahdi Ammasz oraz Hardan at-Tikriti ), dwoch działaczy niezwi?zanych z ni? bli?ej, ale gotowych podporz?dkowa? si? polityce pierwszej grupy ( Hammad Szihab , Sadun Ghajdan ) oraz dwoch bezpartyjnych wojskowych (Abd ar-Razzak an-Najif, Ibrahim Abd ar-Rahman ad-Da'ud). Ju? 30 lipca baasi?ci zmusili jednak dwoch ostatnich do opuszczenia Iraku [1] . Niezale?nie od Rady po zamachu stanu utworzony został rz?d z Ahmadem Hasanem al-Bakrem na czele, jednak faktycznie kluczowe kwestie rozstrzygane były na forum Rady [1] . Jej status najwy?szej władzy ustawodawczej i wykonawczej potwierdziła przyj?ta we wrze?niu 1968 tymczasowa konstytucja iracka, w ktorej zapisano, ?e Rada odpowiada za swoje działania jedynie przed irack? parti? Baas, i ta podległo?? była jednak w praktyce iluzoryczna [1] . Przy Radzie działało Biuro Bezpiecze?stwa, odpowiedzialne przed prezydentem, zajmuj?ce si? inwigilacj? opozycji politycznej i religijnej [2] .

W pierwszych latach po zamachu stanu z lipca 1968 najbardziej wpływowym politykiem w Radzie był al-Bakr, jednak jego władza nie była nieograniczona. Marion Farouk-Sluglett i Peter Sluglett okre?laj? faktyczny ustroj owczesnego Iraku jako kolektywn? dyktatur? [1] . W irackiej propagandzie podkre?lano, ?e decyzje w pa?stwie były podejmowane kolektywnie [3] . Pocz?tkowo w składzie Rady dominowali wojskowi, jednak ju? w 1969 wł?czono do niej grup? zawodowych działaczy partii Baas wywodz?cych si? z tzw. sunnickiego trojk?ta [4] . We wrze?niu najpot??niejsz? postaci? w Radzie był ju? Saddam Husajn, ktory zdołał doprowadzi? do usuni?cia z niej najpowa?niejszych konkurentow (Saliha Mahdiego Ammasza i Hardana at-Tikritiego) lub zmarginalizowa? ich [5] . Ahmad Hasan al-Bakr ostatecznie stracił dawn? pozycj? w 1977, gdy zrzekł si? stanowiska ministra obrony [6] . W tym samym roku do Rady dokooptowano grup? nowych działaczy, ktorych wcze?niej wł?czono tak?e do Przywodztwa Regionalnego irackiej partii Baas [7] . Dwa lata po?niej Saddam Husajn przeprowadził czystk? w Radzie, ogłaszaj?c, ?e pi?ciu jej członkow, w tym tacy, ktorzy przez wiele lat byli jego wspołpracownikami, planowało zamach na jego ?ycie. Pokazowemu procesowi nad politykami przewodniczył członek Rady, Na'im Haddad, a ich wymuszone zeznania emitowano w telewizji [8] .

Rada Dowodztwa Rewolucji straciła na faktycznym znaczeniu po skonsolidowaniu dyktatorskiej władzy przez Saddama Husajna [9] .

Rad? Dowodztwa Rewolucji zlikwidowano w ramach polityki debasyfikacji po tym, gdy rz?dy Saddama Husajna zostały obalone przez interwencj? Stanow Zjednoczonych i ich sojusznikow [10] .

Skład Rady [ edytuj | edytuj kod ]

Członkowie Rady Dowodztwa Rewolucji [1] [4]
Nazwisko Data wł?czenia Data wykluczenia
Ahmad Hasan al-Bakr 18 lipca 1968 Zrezygnował z członkostwa w Radzie w 1979.
Salih Mahdi Ammasz 18 lipca 1968 wrzesie? 1971 [5]
Hardan at-Tikriti 18 lipca 1968 pa?dziernik 1970 [3]
Abd ar-Razzak an-Najif 18 lipca 1968 30 lipca 1968
Ibrahim Abd ar-Rahman ad-Da'ud 18 lipca 1968 30 lipca 1968
Hammad Szihab 18 lipca 1968 Pozostawał w radzie do ?mierci podczas zamachu stanu Nazima Kazzara w 1973 [3] .
Sadun Ghajdan 18 lipca 1968 czerwiec 1982 [11]
Saddam Husajn listopad 1969 Pozostawał w radzie do obalenia jego dyktatorskich rz?dow w 2003.
Abd Allah Sallum as-Samarra'i listopad 1969 1970 [5]
Abd al-Chalik as-Samarra'i listopad 1969 lipiec 1973 [3]
Szafik al-Kamali listopad 1969 1970 [12] lub 1973 [13]
Abd al-Karim asz-Szajchli listopad 1969 wrzesie? 1971 [5]
Murtada al-Hadisi listopad 1969 czerwiec 1974 [12]
Taha Jasin Ramadan listopad 1969 Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Salah Umar al-Ali listopad 1969 1973 [13]
Izzat Mustafa listopad 1969 marzec 1977 [12]
Izzat Ibrahim ad-Duri listopad 1969 Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Burhan ad-Din Mustafa wrzesie? 1977 [7] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Na’im Haddad wrzesie? 1977 [14] 1986 [15]
Tajjih Abd al-Karim wrzesie? 1977 [14] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Tahir Taufik al-Ani wrzesie? 1977 [14] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Abd al-Fattah Ibrahim al-Jasin wrzesie? 1977 [14] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Hasan al-Amiri wrzesie? 1977 [14] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
D?afar Kasim Hammudi wrzesie? 1977 [14] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Tarik Aziz wrzesie? 1977 [14] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Abd Allah Fadil Abbas wrzesie? 1977 [8] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Adnan Chajr Allah wrzesie? 1977 [14] Pozostawał w radzie do ?mierci w katastrofie helikoptera 4 maja 1989 [16]
Sadun Szakir wrzesie? 1977 [14] Odszedł na emerytur? w 1990 [17]
Muhji Abd al-Husajn al-Maszhadi wrzesie? 1977 [7] Skazany na ?mier? i stracony na przełomie lipca i sierpnia 1979 [8]
Adnan al-Hamdani wrzesie? 1977 [18]
Muhammad Ajisz wrzesie? 1977 [18]
Muhammad Mahd?ub wrzesie? 1977 [18]
Ghanim Abd al-D?alil wrzesie? 1977 [18]
Tarik Hammad al-Abd Allah lipiec 1979 [8] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [12]
Taha Muhji ad-Din Maruf czerwiec 1982 [14]
Ali Hasan al-Mad?id wrzesie? 1991 [17]
Muhammad Hamza az-Zubajdi wrzesie? 1991 [19] 2001 [19]
Mizban Chidr Hadi wrzesie? 1991 [19] Członek Rady do jej rozwi?zania w 2003 [19] .
Latif Nusajjif D?asim luty 1994 [19]
Muhammad Zimam Abd ar-Razzak luty 1994 [19]
Abd al-Baki Abd al-Karim as-Sadun luty 1994 [19]
Samir Abd al-Aziz an-Nad?m luty 1994 [19]
Adil Abd Allah luty 1994 [19]
Aziz Salih an-Numan luty 1994 [19]
Kusajj Husajn maj 2001 [19]
Jahja Abd Allah al-Abudi maj 2001 [19]
Uklah Abu Sakr maj 2001 [19]
Raszid Ta'an Kazim maj 2001 [19]
Fadil Mahmud Gharib maj 2001 [19]
Muhsin Chadr al-Chafad?i maj 2001 [19]
Huda Salih Mahdi Ammasz maj 2001 [19] Członkini Rady do jej rozwi?zania w 2003.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b c d e f M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 114-116.
  2. M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 121.
  3. a b c d M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 136.
  4. a b M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 120.
  5. a b c d M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 135.
  6. M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 207,
  7. a b c M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 208.
  8. a b c d M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 209.
  9. M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 305.
  10. T. Dodge: Iraq: from war to a new authoritarianism . London & New York: The International Institute for Strategic Studies, 2012, s. 62. ISBN  978-0-415-83485-8 . OCLC 824827947 . ( ang. ) .
  11. M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 210.
  12. a b c d e f g h i j k l m n Ghareeb E., Dougherty B.:  Historical... , s. 729.
  13. a b M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 163.
  14. a b c d e f g h i j M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq... , s. 211.
  15. Ghareeb E., Dougherty B.:  Historical... , s. 237.
  16. M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett,  Iraq... , s. 273-274.
  17. a b Ghareeb E., Dougherty B.:  Historical... , s. 731.
  18. a b c d Ghareeb E., Dougherty B.:  Historical... , s. 730.
  19. a b c d e f g h i j k l m n o p q Ghareeb E., Dougherty B.:  Historical... , s. 732.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Dawisha A.: Iraq. A Political History . Princeton: Princeton University Press, 2013. ISBN  978-0-691-15793-1 .
  • Farouk-Sluglett M., Sluglett P.: Iraq Since 1958. From Revolution to Dictatorship . London & New York: I. B. Tauris, 2003. ISBN  1-86064-622-0 .
  • Edmund   Ghareeb , Historical Dictionary of Iraq , Beth   Dougherty , Lanham, Md.: Scarecrow Press, 2004, ISBN  978-0-8108-6568-6 , OCLC   176876157 .
  • Tripp Ch.: Historia Iraku . Warszawa: Ksi??ka i Wiedza, 2009. ISBN  978-83-05-13567-2 .