Racketeering ? w krajach angloj?zycznych termin, ktorym okre?la si? zorganizowan? przest?pczo?? przybieraj?c? form? biznesu i opart? na strategii biznesowej. Jedn? z najcz?stszych form racketeeringu jest protection racket , polegaj?cy na wyłudzaniu pieni?dzy w zamian za ochron?, zwykle przed problemem, ktory stwarza sam wyłudzaj?cy. W Stanach Zjednoczonych osoby dopuszczaj?ce si? takich przest?pstw s? ?cigane na mocy ustawy Racketeering Influenced and Corrupt Organizations (RICO) z 1970 roku.

Definicja słownikowa [ edytuj | edytuj kod ]

Słowniki uniwersyteckie Oksfordu i Cambridge definiuj? słowo racketeering jako praktyk? lub aktywno?? polegaj?c? na zarabianiu pieni?dzy w nielegalny sposob ^{[1] [2]} . Ten drugi definiuje racketeering rownie? jako zarabianie pieni?dzy w wyniku nieszczerej lub nielegalnej aktywno?ci lub w wyniku nielegalnej zorganizowanej aktywno?ci ^[2] . Dawniej słowem tym okre?lano ka?de przest?pstwo popełniane przez mafi? ^[3] .

Definicja prawna [ edytuj | edytuj kod ]

W krajach angloj?zycznych tym terminem okre?la si? zorganizowan? działalno?? przest?pcz? przybieraj?c? form? biznesu ^[4] i opart? na strategiach biznesowych ^[5] . Mo?e polega? na pozyskaniu biznesu w nielegalny sposob, prowadzenia biznesu przy u?yciu ?rodkow pozyskanych nielegalnie ( pranie pieni?dzy ) lub wykorzystanie biznesu w celu prowadzenia działalno?ci przest?pczej ^[4] . Za racketeering uznaje si? działalno?? ci?gł?, czyli czynno?ci powtarzane wielokrotnie ^[4] . Racketeering jest zwykle domen? przest?pczo?ci zorganizowanej, a nie jednostki i obejmuje takie działania, jak handel narkotykami , lichwiarstwo i zabijanie na zlecenie ^[6] .

Protection racket [ edytuj | edytuj kod ]

Jedn? z najcz?stszych form racketeeringu jest protection racket , polegaj?cy na stworzeniu problemu przez przest?pc? i sprzedaniu ochrony przed tym samym problemem ^[6] . Podmiot przest?pczy grozi osobie prowadz?cej działalno?? gospodarcz? lub najemcy zastosowaniem siły fizycznej, je?li nie ui?ci opłaty ^[6] . W zamian za opłat? gwarantuje bezpiecze?stwo ze swojej strony ^[6] . Cz?sto wi??e si? to rownie? z ochron? przed innymi podmiotami przest?pczymi ^[6] . Osoby popełniaj?ce ten rodzaj przest?pstwa staraj? si? kontrolowa? cz??ciowo lub całkowicie, albo przynajmniej osłabi? organy ?cigania , aby płacenie za ochron? było jedyn? gwarancj? bezpiecze?stwa dla wła?ciciela firmy lub najemcy ^[6] .

Racketeering wyst?puje te? w przypadku prowadzenia nielegalnych usług hazardowych i lichwy ^[6] . Polega to na d??eniu do zadłu?enia osoby, na przykład przez nakłanianie do hazardu lub wzi?cia po?yczki, aby moc ro?ci? sobie prawo do ?ci?gania długow, gro??c przy tym u?yciem przemocy fizycznej, zawłaszczeniem lub zniszczeniem mienia, a nawet zabojstwem ^[6] .

Mo?e by? te? zwi?zany z uciszaniem ?wiadkow przest?pstw ^[6] . Wowczas podmiot przest?pczy dostaje pieni?dze od organizacji przest?pczej w zamian za pilnowanie, aby ?wiadkowie nie składali zezna? obci??aj?cych osoby korzystaj?ce z takich usług ^[6] . Osi?gane jest to przez gro?enie ?wiadkom wyrz?dzeniem krzywdy lub zabojstwem ^[6] . Oszu?ci zmuszaj? te? niewinnych ludzi do popełnienia przest?pstwa lub podst?pem doprowadzaj? do popełnienia przez nich czynow zabronionych, i ?ci?gaj? opłat? w zamian za zatajenie dowodow czynu i pod gro?b? zgłoszenia przest?pstwa odpowiednim słu?bom ^[6] .

Protection racket w Polsce [ edytuj | edytuj kod ]

Słownik j?zyka polskiego PWN uznaje haracz jako termin o podobnej definicji: opłata wymuszana na kim? sił? lub gro?bami, zwykle przez grupy przest?pcze ^[7] , jednak Wielki słownik j?zyka polskiego PAN okre?la haracz w znaczeniu niesłuszna, wymuszona na kim? i bezprawnie ?ci?gana opłata jako wyraz potoczny ^[8] . W polskim kodeksie karnym rozpoznawane jest podobne przest?pstwo jako wymuszenie rozbojnicze w art. 282 ^[9] i lichw? w art. 304 ^[10] .

Racketeering w ameryka?skim prawie [ edytuj | edytuj kod ]

Stany Zjednoczone uznaj? racketeering za przest?pstwo i ?cigaj? sprawcow na mocy ustawy RICO ( Racketeering Influenced and Corrupt Organizations ) ^[6] z 1970 roku ^[11] . Prawo to jest wymierzenie w przywodc? organizacji przest?pczej, ktory osobi?cie nie popełnił przest?pstwa zwi?zanego z racketeeringiem, zlecaj?c je podwładnym ^[6] . Po udowodnieniu istnienia organizacji odpowiadaj?cej za przest?pstwo, na mocy RICO mo?na skaza? dowolnego członka organizacji bez udowadniania, ?e popełnił okre?lone przest?pstwo ^[6] . Przest?pstwa uznawane za racketeering przez RICO obejmuj?, cho? nie s? do nich ograniczone: zabojstwo , porwanie , handel narkotykami , łapowkarstwo , podpalenie , nielegalny hazard , pranie pieni?dzy , obstrukcja wymiaru sprawiedliwo?ci , oszustwa pocztowe i telefoniczne, oszustwa zwi?zane z papierami warto?ciowymi (takie jak wykorzystywanie informacji poufnych i schemat Ponziego ), wymuszenie, podrabianie, oszustwa finansowe, handel lud?mi , unikanie podatkow, szanta? , fałszerstwo , oszustwa zwi?zane ze słu?b? zdrowia (takie jak oszukiwanie Medicare i Medicaid ), handel nielegaln? broni?, nielegalne praktyki zwi?zane z po?yczkami i protection racket ^[4] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]