Rock psychodeliczny
, rzadziej
rock psychedeliczny
(
ang.
psychedelic rock
) ?
gatunek muzyczny
powstały w połowie lat 60. XX wieku, rownocze?nie po obu stronach
Atlantyku
.
Rock psychodeliczny silnie zwi?zany był zwłaszcza z
ruchem hippisowskim
, stanowi?c głowny ?rodek artystycznego wyrazu ideologii ?
Dzieci kwiatow
”. Nazwa pochodzi zatem od tzw.
psychodelikow
,
substancji psychoaktywnych
, ktore zbuntowana młodzie? lat 60. za?ywała w celu osi?gni?cia
odmiennych stanow ?wiadomo?ci
. Rock psychodeliczny przyczynił si? jednocze?nie do powstania takich gatunkow
muzyki rockowej
jak
hard rock
,
rock progresywny
czy nawet
heavy metal
. Za prekursora rocka psychodelicznego uwa?a si?
ameryka?ski
zespoł
The Charlatans
, utworzony w 1964 w
San Francisco
. Działalno?? zespołu była bezpo?redni? inspiracj? dla utworzenia grupy
Grateful Dead
(wcze?niej The Warlocks). Okre?lenia ?muzyka psychedeliczna” po raz pierwszy u?yła grupa
13th Floor Elevators
w wywiadzie udzielonym w 1966 i na swojej pierwszej płycie The Psychedelic Sounds of the 13th Floor Elevators (1966).
Pierwotnie rock psychodeliczny wywodził si? z tradycyjnego
rockandrolla
oraz
bluesa
, odchodz?c w stron? muzycznej
awangardy
, wzorcow
dalekowschodnich
(np.
ragi
) a nawet
muzyki elektronicznej
i
jazzu
. Bardziej konwencjonaln? odmian? psychodelicznego rocka stanowi
acid rock
.
Samo okre?lenie ?psychodeliczny” oznacza ?odkrywaj?cy umysł”
odmienny stan ?wiadomo?ci
, charakteryzuj?cy si? zwi?kszon? wra?liwo?ci? umysłu na wewn?trzne doznania i zewn?trzne bod?ce. W istocie, w przypadku słuchaczy i zwykle tworcow tej muzyki, stan ten wywołany był za?ywaniem
substancji psychoaktywnych
jak np.
marihuana
,
meskalina
,
LSD-25
. Muzyka za? starała si? odzwierciedli? muzycznie stan człowieka pod wpływem psychodelikow, głownie LSD.
Psychodeliczny rock charakteryzował si? odej?ciem od tradycyjnej czterotaktowej struktury
rockandrolla
na rzecz swobodnych form muzycznych oraz od standardu trzyipołminutowej piosenki na rzecz dłu?szych form, ktore na koncertach mogły si? przekształci? w nieko?cz?ce si?
jamy
. Cechował si? tak?e wpływami
jazzu
i muzyki innych kultur, głownie
indyjskiej
(przejawiaj?cymi si? wprowadzeniem egzotycznych instrumentow, jak
sitar
) oraz poetyckimi tekstami, cz?sto mistycznymi lub
surrealistycznymi
, kojarz?cymi si? z wizjami.
Rock psychodeliczny wywarł wpływ na wi?kszo?? gatunkow rocka dominuj?cych w kolejnych dziesi?cioleciach, zwłaszcza stał si? prekursorem
acid rocka
i
rocka progresywnego
. W latach 90. XX wieku do nurtu rocka psychodelicznego nawi?zała m.in. grupa
Kula Shaker
.
Z tym tematem zwi?zana jest kategoria:
Zespoły rockowo-psychodeliczne
.
Pionierami psychodelicznego rocka byli
Janis Joplin
,
The Doors
,
Vanilla Fudge
,
The Great Society
,
Byrds
i
Grateful Dead
. Innymi znanymi przedstawicielami byli
Quicksilver Messenger Service
,
Iron Butterfly
,
Jimi Hendrix
[1]
,
Jefferson Airplane
i
Love
w
USA
, wczesny
Pink Floyd
,
Incredible String Band
i po?ny
Pretty Things
w
Wielkiej Brytanii
. Z psychodeli? w pojedynczych utworach lub albumach eksperymentowało wiele innych grup, mi?dzy innymi
The Beatles
, ktorzy wnie?li du?y wpływ w jej spopularyzowanie,
The Rolling Stones
,
Queen
,
Led Zeppelin
,
The Animals
,
The Beach Boys
.
Na łamach brytyjskiego magazynu ?
Q
” opublikowano list? 40 najlepszych psychodelicznych albumow wszech czasow. W zestawieniu znalazły si?
[2]
:
- Electric Ladyland
?
The Jimi Hendrix Experience
- Forever Changes
?
Love
- The Piper at the Gates of Dawn
?
Pink Floyd
- The Psychedelic Sound of the 13th Floor Elevators
?
13th Floor Elevators
- Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band
?
The Beatles
- Live/Dead
?
Grateful Dead
- The Kinks Are the Village Green Preservation Society
?
The Kinks
- We're Only in It for the Money
?
The Mothers of Invention
- After Bathing at Baxter's
?
Jefferson Airplane
- Oar
?
Alexander ‘Skip’ Spence
- Ogdens’ Nut Gone Flake
?
Small Faces
- Mutantes
?
Os Mutantes
- Tangerine Dream (album)
?
Kaleidoscope (UK)
- Electric Music for the Mind and Body
?
Country Joe & The Fish
- Mr Fantasy
?
Traffic
- Are You Experienced
?
The Jimi Hendrix Experience
- Safe as Milk
?
Captain Beefheart and His Magic Band
- The Who Sell Out
?
The Who
- The 5000 Sprits of the Layers of the Onion
?
The Incredible String Band
- Cheap Thrills
?
Big Brother and the Holding Company
- I Had Too Much to Dream (Last Night)
?
The Electric Prunes
- Mighty Baby
?
Mighty Baby
- Twelve Dreams of Dr. Sardonicus
?
Sprit
- Song Cycle
?
Van Dyke Parks
- Smiley Smile
?
The Beach Boys
- Volume Two
?
Soft Machine
- Sunshine Superman
?
Donovan
- Life After Death
?
Odessy And Oracle
- Quicksilver Messenger Service
?
Quicksilver Messenger Service
- Disraeli Gears
?
Cream
- A Child's Guide to Good and Evil
?
The West Cost Pop Art Experimental Band
- Psychedelic Shack
?
The Temptations
- The Insect Trust
?
The Insect Trust
- Goodbye and Hello
?
Tim Buckley
- Strange Days
?
The Doors
- Open
?
Julie Driscoll
,
Brian Auger & The Trinity
- S.F. Sorrow
?
The Pretty Things
- Outlander
?
Meic Stevens
- Vincebus Eruptum
?
Blue Cheer
- A Gift from Euphoria
? Euphoria