Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Frontyspis
dzieła
Stanisława Sarnickiego
Statuta i metryka przywilejow koronnych
z
1594
Przywilej
,
łac.
privilegium
? prawo (dokument) lub ugoda w prawie nadane przez
monarch?
okre?lonej grupie społecznej (
stanowi
) obowi?zuj?ce na danej ziemi lub w całym kraju (przywilej generalny). Przywileje najcz??ciej miały form? zrzeczenia si? przez monarch? pewnych swoich kompetencji na rzecz wymienionych adresatow przywileju.
Definicja nowoczesna: akt prawny naruszaj?cy zasad? rowno?ci wszystkich wobec prawa; tego typu nowoczesne przywileje s? udzielane przez konstytucj? lub uprawnione organy pa?stwowe okre?lonym grupom społecznym, np. przedstawicielom okre?lonych zawodow (np. posłom, s?dziom, adwokatom, policjantom, ?ołnierzom, gornikom, lekarzom i piel?gniarkom), emerytom i rencistom (np. przywilej refundacji lekow, przywilej ulgi przewozowej), członkom okre?lonych organizacji społecznych (np. zwi?zkow zawodowych) lub poszczegolnym osobom, np. głowie pa?stwa (np. przywilej odst?pstwa od powszechnego prawa emerytalnego i powszechnego prawa do ochrony ?ycia i mienia), przest?pcy przemieszczaj?cemu si? po terytorium pa?stwa z listem ?elaznym od głowy pa?stwa (przywilej ochrony przed uzasadnionym prawnie aresztowaniem), przest?pcy ułaskawionemu przez głow? pa?stwa (przywilej ochrony przed uzasadnionym prawnie pozbawieniem wolno?ci), przest?pcy ze statusem ?wiadka koronnego (przywilej ochrony przed uzasadnionym prawnie pozbawieniem wolno?ci) albo wynikaj? bezpo?rednio z kodeksu karnego, np. przywilej generalny ochrony włamywacza przed zabiciem przez wła?ciciela posesji (ktory jest przywilejem w kontek?cie np. prawa ameryka?skiego, czy XIX-wiecznego prawa pa?stw europejskich, ale w aktualnym prawie polskim nie jest przywilejem, lecz zasad? generaln?).
