Pałac Szwykowskich w Pru?anie
? zespoł pałacowo-parkowy znajduj?cy si? w
Pru?anie
na
Białorusi
, wybudowany w poł. XIX w. w stylu
neorenesansowym
dla marszałka szlachty powiatu pru?a?skiego
Walentego Szwykowskiego
. Od 1998 pałac jest siedzib? muzeum krajoznawczego ?Pru?a?ski Pałacyk”. Jest to jeden z dwoch odrestaurowanych budynkow w stylu neorenesansowym na Białorusi (drugi to
pałac w Łyntupach
)
[1]
.
Po
III rozbiorze Polski
ziemie
powiatu pru?a?skiego
znalazły si? w granicach
Imperium Rosyjskiego
.
Katarzyna II
przekazała je feldmarszałkowi
Piotrowi Rumiancewowi
, ktory szybko je sprzedał. Maj?tek przeszedł na własno?? rodziny
Szwykowskich
. Zbudowano wowczas nowy dwupi?trowy dom z drewna sosnowego. Był on zwrocony frontem do drogi prowadz?cej do miasta. W tym czasie maj?tek liczył 10 budynkow. Ł?czna powierzchnia nieruchomo?ci wynosiła przeszło 4000 akrow.
Pałac na akwareli
Napoleona Ordy
Wła?ciciel maj?tku Walenty Szwykowski zbudował tu browar, cegielni? oraz oran?eri? z czerwonej cegły. Po?niej zbudowano pałac według projektu włoskiego architekta
Franciszka Marii Lanci
.
W wyniku poparcia przez Walentego Szwykowskiego
powstania styczniowego
władze rosyjskie skonfiskowały maj?tek, a sam wła?ciciel udał si? na emigracj?. Wi?kszo?? ro?lin z oran?erii została przeniesiona do pałacu w
Puszczy Białowieskiej
, ksi??ki i inne mienie zostały sprzedane na aukcji, a zabudowania cegielni zdemontowane.
W 1895 roku Walenty Szwykowski sprzedał maj?tek hrabiemu
Włodzimierzowi Klejnmichelowi
i wyjechał do
Warszawy
, gdzie zmarł w 1900 r. Po ?mierci został pochowany w jednej mogile z ?on? na pru?a?skim cmentarzu.
W latach 1921?1939 w pałacu mie?ciło si? starostwo
powiatu
, budynek przetrwał w dobrym stanie.
Podczas
II wojny ?wiatowej
budynek pełnił funkcj? siedziby sztabu generała
Guderiana
oraz internatu dla niemieckich oficerow. Po wojnie w pałacyku mie?ciła si? kawalerka uczelni rolniczej, przedszkole i przychodnia dentystyczna
[1]
.
W 1989 r. rozpocz?to generalny remont budynku. Zako?czono go w 1999 r. i odrestaurowany pałacyk wraz z oran?eri? przeznaczono na muzeum regionalne, w ktorym cz??? pomieszcze? pełni rol? muzeum szlacheckiego dworu.
Ka?dego roku muzeum odwiedza około 8000 zwiedzaj?cych z całego ?wiata. Placowka posiada ponad 6000 eksponatow. Organizuje wieczory muzyczne i literackie oraz konferencje naukowe. Oprocz pracy naukowej, pracownicy muzeum organizuj? wycieczki po mie?cie i regionie.
W muzeum prezentowane s? tak?e wystawy po?wi?cone
Jozefowi Ignacemu Kraszewskiemu
oraz druki z przełomu XIX/XX wieku zwi?zane z Pru?an?.
Dwory, pałace i zamki na Białorusi