Ekumeniczny Patriarchat Konstantynopolita?ski
(
gr.
Ο?κουμενικ?ν Πατριαρχε?ον Κωνσταντινουπ?λεω?,
Oikoumenikon Patriarcheion Konstantinoupoleos
,
tur.
Rum Ortodoks Patrikhanesi
,
?stanbul Ekumenik Patrikhanesi
) ? staro?ytny Ko?cioł, ktorego pocz?tki si?gaj? czasow
apostolskich
.
Zgodnie z Tradycj?, Ko?cioł został zało?ony przez apostoła
Andrzeja
, ktory głosił
Ewangeli?
w
Azji Mniejszej
, w okolicach
Morza Czarnego
,
Tracji
i
Achai
. Z tego te? powodu Patriarchat Ekumeniczny ustanowił dzie? pami?ci ?wi?tego (30 listopada, 13 grudnia) dniem Tronu Patriarszego. Apostolsko?? tego Ko?cioła jest rownie? zwi?zana z osob? apostoła i ewangelisty
Jana Teologa
, ktory nauczał w Azji Mniejszej. Napisan? przez siebie Apokalips? zaadresował on do ?siedmiu ko?ciołow w Azji”: w
Efezie
,
Smyrnie
,
Pergamonie
,
Tiatyrze
,
Sardes
,
Filadelfii
i
Laodycei
, ktore od IV wieku znajduj? si? w jurysdykcji
Konstantynopola
. W rzeczywisto?ci pocz?tki tego Ko?cioła zbiegaj? si? z ustanowieniem w Konstantynopolu stolicy
cesarstwa rzymskiego
w 330. W tym te? okresie wył?czono Konstantynopol z jurysdykcji metropolii
Heraklei
i przyznano jego biskupowi honorowe pierwsze?stwo zaraz po Rzymie.
W ci?gu stuleci Ko?cioł
Bizancjum
odgrywał i wci?? odgrywa bardzo znacz?c? rol? w prawosławnym ?wiecie. Od czasow
wielkiej schizmy
w 1054, patriarcha ekumeniczny jest honorowym przywodc?
prawosławia
, nosz?cym tytuł ?primus inter pares”. Jego rol? jest inicjowanie i koordynowanie działa? pomi?dzy Ko?ciołami lokalnymi, zwoływanie panprawosławnych soborow i spotka? oraz prowadzenie dialogu z przedstawicielami innych wyzna? i religii. Od 1991, na czele Ko?cioła stoi patriarcha
Bartłomiej I
nosz?cy tytuł Arcybiskupa Konstantynopola Nowego Rzymu i Patriarchy ekumenicznego. Patriarcha Bartłomiej, 270. patriarcha w 2000-letniej historii Ko?cioła, jest znany ze swej działalno?ci na rzecz pojednania chrze?cijan, dialogu mi?dzyreligijnego i ochrony ?rodowiska naturalnego.
W jurysdykcji Patriarchatu znajduje si? 5 diecezji w europejskiej cz??ci Turcji (ok. 30 tys. wiernych), 35 w połnocnej Grecji, 10 na greckich wyspach a tak?e wiele w Europie, obu Amerykach (ponad 2 mln wiernych), Azji, Australii i Nowej Zelandii. Poł?czone s? one w wi?ksze jednostki administracyjne:
[1]
- Arcybiskupstwo Konstantynopola
- Metropolia Chalcedonu
- Metropolia
Derkosu
- Metropolia Wysp Ksi???cych
- Metropolia
Imbros
i
Tenedos
- Metropolia wyspy
Rodos
- Metropolia wysp
Kos
i
Nisiros
- Metropolia wyspy
Karpatos
- Metropolia wysp
Leros
,
Kalimnos
i
Astipalea
- Metropolia wysp
Simi
i
Kasos
- ?Nowe Ziemie”
(36 metropolii)
- Esto?ski Apostolski Ko?cioł Prawosławny
- Fi?ski Ko?cioł Prawosławny
- Ukrai?ski Ko?cioł Prawosławny Kanady
- Ukrai?ski Ko?cioł Prawosławny Stanow Zjednoczonych
[2]
- Zachodnioeuropejski Egzarchat Parafii Rosyjskich
(zlikwidowany 27 listopada 2018 r.)
[3]
- Arcybiskupstwo Australii
- Arcybiskupstwo Szwajcarii
- Arcybiskupstwo Tiatyry i Wielkiej Brytanii
- Metropolia Austrii i egzarchat W?gier
- Metropolia Belgii i egzarchat Niderlandow i Luksemburga
- Metropolia Buenos Aires
- Metropolia Francji
[4]
- Metropolia Hiszpanii i Portugalii
- Metropolia Hongkongu i południowo-wschodniej Azji
- Metropolia Korei
- Metropolia Meksyku
- Metropolia Niemiec
- Metropolia Nowej Zelandii
- Metropolia Panamy, Ameryki ?rodkowej i Karaibow
[5]
- Metropolia Singapuru i południowej Azji
- Metropolia Szwecji i całej Skandynawii
- Metropolia Toronto
- Metropolia Włoch i Malty
- Grecka Prawosławna Archidiecezja Ameryki
[6]
(8 metropolii)
- Alba?ska Prawosławna Diecezja Ameryki
[7]
- Ameryka?ska Karpato-Rusi?ska Diecezja
[8]
- Prawosławny Wikariat Palesty?sko-Jorda?ski w Stanach Zjednoczonych
[9]
- Ukrai?ski Autokefaliczny Ko?cioł Prawosławny w Diasporze
[10]
Patriarcha ekumeniczny sprawuje rownie? piecz? nad takimi o?rodkami monastycznymi jak
Atos
i
Patmos
. Natomiast w Chambesy w Szwajcarii, Patriarchat posiada Centrum Prawosławne, wa?ny o?rodek akademicki, miejsce spotka? prawosławnych z całego ?wiata. Ko?cioł posiada tak?e własne szkoły teologiczne i wydawnictwa m.in. Holy Cross Greek Orthodox School of Theology, czy te? słynn?
Szkoł? Teologiczn? na Chalki
, zamkni?t? przez Turkow w 1971. Liczb? wiernych Patriarchatu Ekumenicznego szacuje si? na 7 mln. Siedziba patriarchy znajduje si? na
Fanarze
w
Turcji
, jednak jej przyszło?? jest wci?? bardzo niepewna w zwi?zku z ogromn? presj? rz?du tureckiego na patriarch?, by opu?cił kraj.
Patriarchowie Konstantynopola
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Zaanga?owanie ekumeniczne
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Ko?cioł wł?czył si? w działalno??
Globalnego Forum Chrze?cija?skiego
[11]
.
- Ko?cioły oznaczone
*
nie s? uznawane za autokefaliczne lub autonomiczne przez wszystkie inne kanoniczne struktury prawosławne.