Parlament Europejski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parlament Europejski
 
Европейски парламент
Europski parlament
Evropsky parlament
Europa-Parlamentet
Europees Parlement
European parliament
Euroopa Parlament
Euroopan parlamentti
Parlement europeen
Europaisches Parlament
Ευρωπα?κ? Κοινοβο?λιο
Europai Parlament
Parlaimint na hEorpa
Parlamento europeo
Eiropas Parlaments
Europos Parlamentas
Parlament Ewropew
Parlamento Europeu
Parlamentul European
Europsky parlament
Evropski parlament
Parlamento Europeo
Europaparlamentet
Herb Parlament Europejski
Organizacja

  Unia Europejska

Rodzaj

unikameralny

Rok zało?enia

1952

Kierownictwo
Przewodnicz?cy

Roberta Metsola (EPP)

Wiceprzewodnicz?cy

Othmar Karas (EPP)
Pina Picierno (S&D)
Pedro Silva Pereira (S&D)
Ewa Kopacz (EPP)
Marc Angel (S&D)
Evelyn Regner (S&D)
Rainer Wieland (EPP)
Katarina Barley (S&D)
Dita Charanzova (RE)
Michal ?ime?ka (RE)
Nicola Beer (RE)
Roberts Z?le (ECR)
Dimitrios Papadimulis (GUE/NGL)
Heidi Hautala (G/EFA)

Struktura
Struktura Parlament Europejski
Liczba członkow

705

Stowarzyszenia polityczne

      

EPP  (176)

      

S&D  (145)

      

RE  (102)

      

ID  (64)

      

G/EFA  (71)

      

ECR  (63)

      

GUE/NGL  (38)

      

Niezrzeszeni (46)
Ordynacja

proporcjonalna

Ostatnie wybory

2019

Siedziba
Siedziba Parlament Europejski
Strasburg , Francja (na zdj?ciu)
Espace Leopold : Bruksela , Belgia
Sekretariat: Luksemburg i Bruksela
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Unia Europejska
Flaga UE
Ten artykuł jest cz??ci? serii:
Polityka i instytucje
Unii Europejskiej
Instytucje UE
Instytucje Grupy EBI
Organy doradcze UE
Organy mi?dzyinstytucjonalne
Organy i jednostki zdecentralizowane
Prawo
Inne
Posiedzenie Parlamentu Europejskiego w 1985
Sala obrad plenarnych Parlamentu Europejskiego w Strasburgu
Sala obrad plenarnych Parlamentu Europejskiego w Brukseli
Inauguracja obrad w Strasburgu (2014)
Fragment Espace Leopold, kompleksu Parlamentu Europejskiego w Brukseli
Budynek im. Paula Henriego Spaaka, w ktorym mieszcz? si? m.in. sala obrad plenarnych Parlamentu Europejskiego w Brukseli, sale posiedze? komisji i biura posłow
Wn?trze budynku im. Paula Henriego Spaaka
Wn?trze budynku im. Louise Weiss z rze?b? Zjednoczony ?wiat Tomasza Urbanowicza
Sala posiedze? jednej z komisji Parlamentu Europejskiego w Brukseli
Biblioteka Parlamentu Europejskiego w Brukseli
Wej?cie do Parlamentarium , centrum dla zwiedzaj?cych Parlamentu Europejskiego w Brukseli
Tablica z nazw? uliczki przed Parlamentem Europejskim w Brukseli ? Esplanade Solidarno?? 1980 . Nazwa została nadana w 2011

Parlament Europejski (PE) ? instytucja Unii Europejskiej b?d?ca odpowiednikiem jednoizbowego parlamentu , ktorej członkowie s? wybierani przez obywateli pa?stw nale??cych do UE na pi?cioletni? kadencj? .

Oficjaln? siedzib? Parlamentu Europejskiego jest Strasburg , ale wi?kszo?? prac legislacyjnych ma miejsce w Brukseli , gdzie mieszcz? si? rownie? komisje parlamentarne, biura poselskie oraz władze klubow. Sekretariat , Biblioteka i cz??? zaplecza technicznego Parlamentu znajduj? si? w Luksemburgu .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Korzenie obecnego Parlamentu Europejskiego si?gaj? 1952, kiedy na mocy Traktatu paryskiego powstała Europejska Wspolnota W?gla i Stali . Traktaty rzymskie z 1957 (a ?ci?lej doł?czona do nich konwencja ) przekształciły je w organ wszystkich trzech Wspolnot Europejskich . Pocz?tkowo był nazywany Zgromadzeniem, a po?niej Zgromadzeniem Parlamentarnym [1] . Nazw? Parlament Europejski przyj?ł on w 1962, co zaakceptował jednolity akt europejski [1] [2] .

Pocz?tkowo deputowani do PE byli desygnowani przez parlamenty krajow członkowskich [3] . W 1974 na szczycie w Pary?u szefowie pa?stw i rz?dow pa?stw członkowskich podj?li decyzj? o bezpo?rednich i powszechnych wyborach do PE, a w 1978 wszedł w ?ycie podpisany w 1976 Akt o powszechnych wyborach do Parlamentu Europejskiego [1] . W 1979 odbyły si? pierwsze bezpo?rednie i powszechne wybory do PE [1] . Wybrano w nich 410 posłow [1] . Od tego czasu deputowani s? wybierani w powszechnych i bezpo?rednich wyborach przez obywateli pa?stw członkowskich [3] . Nie istnieje jednolita ordynacja wyborcza do PE. Wybory s? przeprowadzane z zastosowaniem procedur ustalanych przez pa?stwa członkowskie [3] .

Pocz?tkowo był on organem konsultacyjnym i nie posiadał realnej władzy. Po wej?ciu w ?ycie Jednolitego Aktu Europejskiego (1987), Traktatu z Maastricht (1993) i Traktatu amsterdamskiego (1999) Parlament Europejski stopniowo zyskiwał szereg uprawnie?, tak?e ustawodawczych (głownie kosztem Rady ). Zmianie uległa rownie? jego struktura. Było to konsekwencj? pogł?biania si? i rozszerzenia zakresu podmiotowego i terytorialnego integracji europejskiej oraz działa? samego Parlamentu na rzecz zmiany swojej pozycji w systemie instytucjonalnym Wspolnot Europejskich [4] .

Kompetencje [ edytuj | edytuj kod ]

Parlament jest przede wszystkim organem prawodawczym, ktory wspolnie z Rad? stanowi akty prawne w toku ro?nych procedur legislacyjnych . Do funkcji prawodawczej Parlamentu nale?y te? wspołudział w uchwalaniu bud?etu oraz udzielanie Komisji absolutorium z jego wykonania. Parlament Europejski w przeciwie?stwie do parlamentow krajowych nie posiada prawa inicjatywy ustawodawczej ? na uprawnion? do inicjatyw Komisj? mo?e jedynie wpływa? podejmowaniem niewi???cych j? wezwa? do działania.

Parlament Europejski mo?e te? kontrolowa? inne instytucje oraz posiada, do pewnego stopnia, uprawnienia kreacyjne (wyboru składu innych organow Unii):

  • zatwierdza Komisj? i jej przewodnicz?cego;
  • ma prawo uchwalenia wotum nieufno?ci wobec Komisji (wi?kszo?ci? 2/3 głosow);
  • ma prawo zadawania pyta? komisarzom;
  • ma zwyczajow? mo?liwo?? zadawania pyta? Radzie;
  • Komisja jest zobowi?zana do składania PE sprawozda? z działalno?ci Unii;
  • Przewodnicz?cy Rady Europejskiej składa Parlamentowi sprawozdania z posiedze? Rady Europejskiej;
  • ma prawo do ustanawiania komisji ?ledczych na wniosek ¼ swoich członkow;
  • powołuje Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich .

Parlament dysponuje tak?e szerokimi (lecz niewi???cymi innych instytucji) uprawnieniami opiniodawczymi. Konsultowanie Parlamentu jest obowi?zkowe w przypadku niektorych procedur. Parlament ma te? prawo niewezwany wyda? opini? w dowolnej, wybranej przez siebie sprawie.

Prawo petycji [ edytuj | edytuj kod ]

Obywatele Unii Europejskiej maj? prawo składania petycji do Parlamentu Europejskiego [5] . Prawo to rozci?ga si? tak?e na wszystkie osoby fizyczne i prawne, maj?ce miejsce zamieszkania lub statutow? siedzib? na terenie UE.

Skład [ edytuj | edytuj kod ]

Zmiana systemu wyborow do PE i rozszerzenia UE o kolejne pa?stwa spowodowały bardzo du?y wzrost liczby deputowanych [1] .

Obecnie Parlament Europejski liczy 705 deputowanych [6] , sprawuj?cych mandat wolny , wybieranych na pi?cioletni? kadencj? . W Polsce w stosunku do członkow PE u?ywa si? potocznie okre?lenia ?europarlamentarzysta”, ?eurodeputowany” lub ?europoseł”, a oficjalne okre?lenie brzmi: ?poseł do Parlamentu Europejskiego”. W Wielkiej Brytanii stosowało si? okre?lenie ?członek Parlamentu Europejskiego” ( Member of the European Parliament , w skrocie MEP), we Francji za? ? ?deputowany europejski” ( un depute europeen ).

Liczba posłow [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Liczba posłow w Parlamencie Europejskim .
Rok Liczba posłow
1962 162
1979 410
1981 434
1986 518
1994 567
1999 626
2004 732
2007 785
2009 736
2011 754
2013 766
2014 751
2019
2020 705

Zgodnie ze statutem posła do Parlamentu Europejskiego z 28 wrze?nia 2005 roku (decyzja 2005/684/WE, Euratom) europosłowie maj? otrzymywa? jednolite wynagrodzenie w wysoko?ci 38,5% wynagrodzenia s?dziego Europejskiego Trybunału Sprawiedliwo?ci, czyli 7665 euro brutto miesi?cznie (6 515 euro netto ? 15% UE Tax). Oprocz tego ka?dy deputowany otrzymuje diet? w wysoko?ci 298 euro/dzie? za ka?dy dzie? posiedzenia Parlamentu lub komisji PE czy frakcji partyjnej, ł?cznie ok. 16 dni miesi?cznie (ok. 4768 euro/miesi?c) [7] . Ł?cznie pensja plus dieta pobytowa wynosi ok. 11 283 euro miesi?cznie netto [8] .

Na działalno?? biur krajowych europoseł otrzymuje 4202 euro na miesi?c. Fundusz na wynagrodzenie asystentow wynosz?cy 17 540 euro na miesi?c [8] w 2010 roku został zwi?kszony o dodatkowe 1500 euro [9] . Poseł otrzymuje rownie? ?rodki na pokrycie kosztow podro?y z kraju pochodzenia do siedzib PE.

Deputowani ktorzy nie uzyskaj? w kolejnych wyborach mandatow, mog?, w zale?no?ci od sta?u parlamentarnego, liczy? na odpraw? z PE w wysoko?ci od 6 do 24-miesi?cznych pensji (art. 13 pkt 2 Statutu posła do PE).

Ordynacja wyborcza [ edytuj | edytuj kod ]

Ustalenie szczegołowych zasad przeprowadzania wyborow pozostaje w kompetencji poszczegolnych pa?stw członkowskich. W Polsce t? kwesti? reguluje ustawa ? Kodeks wyborczy .

Podstawowe regulacje [ edytuj | edytuj kod ]

Prawo Unii Europejskiej stanowi jedynie, i? posłow do PE wybiera si? w pa?stwach członkowskich w tajnym, powszechnym i bezpo?rednim głosowaniu . Wymagane jest przy tym oparcie systemu wyborczego na zasadzie proporcjonalno?ci i takie kształtowanie okr?gow wyborczych , ktore nie naruszy zasady reprezentacji proporcjonalnej. Dopuszczalne jest przy tym wprowadzenie klauzuli zaporowej ( progu wyborczego ), nie wy?szej ni? 5% (w Niemczech nie ma progu wyborczego [10] , w Szwecji wynosi on 4%, w Polsce ? 5%).

Podział mandatow pomi?dzy pa?stwa członkowskie [ edytuj | edytuj kod ]

Liczba posłow w Parlamencie Europejskim wybieranych w poszczegolnych pa?stwach jest w przybli?eniu proporcjonalna do liczby mieszka?cow (z lekk? nadreprezentacj? krajow mniej ludnych).

Posłom wybranym w RP w 2004 przypadały 54 mandaty, a w 2009 ? 51. Zmiana ta nie oznaczała pomniejszenia polskiej reprezentacji w składzie Parlamentu, ale przywrocenia stanu zgodnego z regulacjami, jakie w tej kwestii wprowadził Traktat z Nicei, i zlikwidowanie 4-mandatowej ?nadwy?ki”, ktora miała charakter wyj?tkowy i wynikała z faktu, ?e w 2004 Bułgaria i Rumunia nie zd??yły z ratyfikacj? Traktatu Akcesyjnego. Wła?nie dzi?ki temu nowo przyj?te w tym czasie pa?stwa ? w tym Polska ? uzyskały jednorazowo dodatkowe mandaty do podziału.

Prawa wyborcze obywateli Unii [ edytuj | edytuj kod ]

Czynne prawo wyborcze (prawo do głosowania) przysługuje ka?demu obywatelowi UE, ktory uko?czył 18 lat i nie został go pozbawiony w kraju pochodzenia. Obywatel Unii stale zamieszkały w pa?stwie, ktorego nie jest obywatelem, ma prawo do głosowania na tych samych warunkach co obywatele tego pa?stwa; np. obywatel Polski, ktory przeprowadził si? na stałe do Berlina, mo?e głosowa? na niemieckich kandydatow zgodnie z niemieckimi regulacjami (wymagane jest wtedy wpisanie si? do rejestru wyborcow ).

Grupy polityczne w Parlamencie [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Grupy polityczne w Parlamencie Europejskim .

Kandydaci do Parlamentu Europejskiego zwykle startuj? w wyborach w barwach jednej z partii działaj?cej w ich kraju. Po wej?ciu do Parlamentu przył?czaj? si? jednak do jednej z funkcjonuj?cych tam grup politycznych lub pozostaj? niezale?ni [11] . W sali posiedze? zajmuj? miejsca według przynale?no?ci do grup, a nie według przynale?no?ci narodowej.

Grupa polityczna składa si? z co najmniej 23 deputowanych wybranych w co najmniej jednej czwartej (tj. siedmiu) pa?stwach członkowskich [12] .

Frakcje w Parlamencie Europejskim (stan na 1.02.2020)
Skrot Nazwa Orientacja polityczna Liczba posłow [13]
EPP Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrze?cija?scy Demokraci) chrze?cija?ska demokracja, liberalny konserwatyzm 187
S&D Grupa Post?powego Sojuszu Socjalistow i Demokratow w Parlamencie Europejskim socjaldemokracja 148
RE Odnowmy Europ? liberalizm, centryzm 97
ID To?samo?? i Demokracja nacjonalizm, eurosceptycyzm 76
G/EFA Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie zielona polityka, regionalizm 68
ECR Europejscy Konserwaty?ci i Reformatorzy konserwatyzm, liberalizm gospodarczy 61
GUE/NGL Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej / Nordycka Zielona Lewica socjalizm demokratyczny, eurokomunizm 39
NI Niezrzeszeni ? 29
? Razem ? 705

Obrady [ edytuj | edytuj kod ]

Parlament Europejski wybiera spo?rod swych członkow przewodnicz?cego na 2,5-letni? kadencj?, ktory reprezentuje Parlament na zewn?trz i kieruje jego obradami.

Parlament nie u?ywa jednego j?zyka obrad. Obrady Parlamentu odbywaj? si? symultanicznie we wszystkich j?zykach Unii, tzn. ka?dy poseł mo?e mowi? w dowolnym j?zyku urz?dowym UE, a jego wyst?pienie jest tłumaczone na bie??co na wszystkie pozostałe j?zyki [14] .

Obrady s? te? tłumaczone na j?zyki wszystkich pa?stw stowarzyszonych, gdy? przedstawiciele parlamentow pa?stw stowarzyszonych maj? prawo biernego uczestnictwa w obradach.

Wi?kszo?? prac legislacyjnych odbywa si? na posiedzeniach odpowiednich komisji, przygotowuj?cych wnioski, nad ktorymi głosuje si? podczas sesji.

Wszystkie sesje plenarne zwołuje przewodnicz?cy. Trwaj? one zwykle jeden tydzie? w miesi?cu i odbywaj? si? w Strasburgu; odbywaj? si? rownie? sesje dwudniowe w Brukseli. W razie potrzeby zwoływane s? te? sesje nadzwyczajne.

Komisje [ edytuj | edytuj kod ]

Prace legislacyjne prowadzone s? w 20 stałych komisjach , w skład ktorych wchodzi od 25 do 73 posłow [15] . Skład komisji odzwierciedla skład Parlamentu [15] .

Komisje obraduj? ?rednio 1-2 razy w miesi?cu w Brukseli [15] . Ich posiedzenia s? jawne [15] .

Parlament mo?e rownie? powoływa? podkomisje i tymczasowe komisje specjalne w celu zbadania specyficznych kwestii [15] .

Przewodnicz?cy Parlamentu Europejskiego [ edytuj | edytuj kod ]

  Osobny artykuł: Przewodnicz?cy Parlamentu Europejskiego .
  1. Belgia Paul-Henri Spaak (1952?1954)
  2. Włochy Alcide De Gasperi (1954)
  3. Włochy Giuseppe Pella (1954?1956)
  4. Niemcy Hans Furler (1956?1958)
  5. Francja Robert Schuman (1958?1960)
  6. Niemcy Hans Furler (1960?1962)
  7. Włochy Gaetano Martino (1962?1964)
  8. Belgia Jean Duvieusart (1964?1965)
  9. Belgia Victor Leemans (1965?1966)
  10. Francja Alain Poher (1966?1969)
  11. Włochy Mario Scelba (1969?1971)
  12. Niemcy Walter Behrendt (1971?1973)
  13. Holandia Cornelis Berkhouwer (1973?1975)
  14. Francja Georges Spenale (1975?1977)
  15. Włochy Emilio Colombo (1977?1979)
  16. Francja Simone Veil (1979?1982)
  17. Holandia Piet Dankert (1982?1984)
  18. Francja Pierre Pflimlin (1984?1987)
  19. Wielka Brytania Henry Plumb (1987?1989)
  20. Hiszpania Enrique Baron Crespo (1989?1992)
  21. Niemcy Egon Klepsch (1992?1994)
  22. Niemcy Klaus Hansch (1994?1997)
  23. Hiszpania Jose Maria Gil-Robles (1997?1999)
  24. Francja Nicole Fontaine (1999?2002)
  25. Irlandia Pat Cox (2002?2004)
  26. Hiszpania Josep Borrell Fontelles (2004?2007)
  27. Niemcy Hans-Gert Pottering (2007?2009)
  28. Polska Jerzy Buzek (2009?2012)
  29. Niemcy Martin Schulz (2012?2017)
  30. Włochy Antonio Tajani (2017?2019)
  31. Włochy David Sassoli (2019?2022)
  32. Malta Roberta Metsola (2022?)

Nagrody przyznawane przez Parlament Europejski [ edytuj | edytuj kod ]

Nagroda im. Sacharowa za wolno?? my?li [ edytuj | edytuj kod ]

Nagroda im. Sacharowa za wolno?? my?li ? nazwana na cze?? Andrieja Sacharowa , przyznana po raz pierwszy w 1988 r. Nelsonowi Mandeli i Anatolijowi Marczence ? to najwy?sze wyro?nienie za działania na rzecz praw człowieka przyznawane przez Uni? Europejsk? . Nagroda jest dowodem uznania dla pojedynczych osob, grup i organizacji, ktore wniosły wybitny wkład w obron? wolno?ci my?li. Dzi?ki niej oraz zwi?zanej z ni? sieci Unia Europejska udziela laureatom wsparcia, dodaj?c im sił i umacniaj?c ich pozycj? w walce o słuszn? spraw?.

Parlament Europejski wr?cza Nagrod? im. Sacharowa wraz z kwot? 50 tys. euro na uroczystym posiedzeniu plenarnym w Strasburgu odbywaj?cym si? pod koniec roku. Ka?da grupa polityczna Parlamentu mo?e nominowa? kandydatow, podobnie jak indywidualni posłowie (wymagane jest poparcie co najmniej 40 posłow dla danego kandydata). Kandydatury prezentowane s? w trakcie wspolnego posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Rozwoju oraz Podkomisji Praw Człowieka , ktorych członkowie wyłaniaj? w głosowaniu trojk? finalistow. Ostatecznie laureata lub laureatow wyłania Konferencja Przewodnicz?cych - organ PE , ktorym kieruje przewodnicz?cy PE, zło?ony z przywodcow wszystkich grup politycznych reprezentowanych w Parlamencie, co nadaje nagrodzie prawdziwie ogolnoeuropejski charakter.

Do laureatow Nagrody nale?? m.in. pakista?ska działaczka na rzecz praw kobiet i dost?pu do edukacji Malala Yousafzai , rosyjskie Stowarzyszenie Memoriał zajmuj?ce si? badaniami historycznymi i propagowaniem wiedzy o ofiarach represji radzieckich czy Nurit Peled-Elhanan, izraelska działaczka na rzecz praw człowieka. Ostatnim laureatem Nagrody za rok 2021 jest rosyjski opozycjonista, prawnik i działacz polityczny Aleksiej Nawalny [16] [17] .

Europejska Nagroda Obywatelska [ edytuj | edytuj kod ]

Europejska Nagroda Obywatelska ? ustanowione w 2008 roku wyro?nienie dla osob lub organizacji wspieraj?cych wzajemne zrozumienie i ?ci?lejsz? integracj? mi?dzy mieszka?cami UE, wspołprac? transgraniczn? umacniaj?c? europejskiego ducha oraz warto?ci UE i prawa podstawowe [18] .

Obywatele, grupy obywateli, stowarzyszenia lub organizacje mog? ubiega? si? o Europejsk? Nagrod? Obywatelsk? za realizowane przez siebie projekty lub mog? zgłosi? innego obywatela, grup?, stowarzyszenie lub organizacj? jako kandydata do Europejskiej Nagrody Obywatelskiej.

Nagrod? przyznaje si? za działania w nast?puj?cych dziedzinach:

- projekty na rzecz lepszego wzajemnego zrozumienia i gł?bszej integracji mi?dzy obywatelami pa?stw członkowskich lub na rzecz ułatwiania wspołpracy ponadgranicznej b?d? ponadnarodowej w Unii Europejskiej;

- projekty obejmuj?ce długoterminow? ponadgraniczn? lub ponadnarodow? wspołprac? kulturaln? przyczyniaj?c? si? do umocnienia ducha europejskiego;

- projekty zwi?zane z tematyk? danego roku europejskiego (je?eli dotyczy);

- projekty w konkretny sposob odzwierciedlaj?ce warto?ci zapisane w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej [19] .

?Mo?e nasi zwyci?zcy nie s? celebrytami ani nie maj? milionow obserwuj?cych w mediach społeczno?ciowych” powiedziała Dita Charanzova, eurodeputowana i kanclerz Europejskiej Nagrody Obywatelskiej, ?ale ka?dy zwyci?zca jest dowodem na to, ?e prawdziwymi bohaterami mog? by? zwykłe osoby, ktorym zale?y na tyle, by zrobi? co? niezwykłego”. W 2021 roku w Polsce Nagrod? otrzymał Komitet Obrony Demokracji [20] , a w 2020 roku Inicjatywa Wolne S?dy [21] .

Europejska Nagroda dla Młodzie?y im. Karola Wielkiego (#ECYP2022) [22] [ edytuj | edytuj kod ]

Europejska Nagroda dla Młodzie?y im. Karola Wielkiego ? ustanowiona w 2008 roku, przyznawana przez Parlament Europejski oraz Fundacj? Mi?dzynarodowej Nagrody im. Karola Wielkiego w Akwizgranie ? nagroda przyznawana za projekty młodych ludzi, propaguj?ce wzajemne zrozumienie na szczeblu europejskim i mi?dzynarodowym.

Nagroda ta słu?y zwroceniu uwagi na codzienn? prac? młodych ludzi w całej Europie na rzecz wzmacniania europejskiej demokracji oraz wsparciu ich czynnego udziału w kształtowaniu przyszło?ci Europy. Jej celem jest tak?e wspieranie projektow realizowanych przez młodzie?, ktore promuj? wspołprac? i wzajemne zrozumienie w Europie i na całym ?wiecie.

Do laureatow Nagrody nale?? czeski projekt Fakescape [23] , ktory wykorzystuje gry do uczenia młodych ludzi krytycznego my?lenia i wykrywania fake newsow, a tak?e niemiecki projekt Europejskie Archiwum Głosu [24] gromadz?ce ustne relacje osob urodzonych przed 1945 rokiem.

Nagroda Publiczno?ci LUX [ edytuj | edytuj kod ]

Nagroda Publiczno?ci LUX, w 2020 roku przemianowana z nazwy Nagroda Filmowa LUX ? ustanowiona w 2007 r. jako symbol zaanga?owania Parlamentu Europejskiego na rzecz kultury. Jest to nagroda filmowa, ktora "buduje mosty porozumienia w całej Europie , promuj?c filmy, ktore dotykaj? sedna europejskiej debaty publicznej" [25] .

Ma ona zacie?nia? wi?zi mi?dzy obywatelami a ich przedstawicielami politycznymi, zach?caj?c widzow europejskich, by doł?czyli do najwi?kszego jury filmowego w Europie i zagłosowali na ulubione filmy. Ma ona rownie? przyci?gn?? publiczno?? do kin na inspiruj?ce filmy europejskie i o?ywi? debat? na temat Europy. Wybrane filmy maj? zwraca? uwag? na wybrane europejskie problemy społeczne, polityczne i historyczne, a zarazem pokazywa? pi?kno i ro?norodno?? kina europejskiego.

Zwyci?ski film wybieraj? wspolnie widzowie i posłowie do Parlamentu Europejskiego (w stosunku 50/50 głosow) [26] .

Nominowane w edycji 2023 zostały "Alcarras" w re?yserii Carli Simon, "Burning Days" Emina Alpera, "Blisko", ktorego re?yserem jest Lucas Dhont, "Triangle of Sadness" Ruben Ostlund oraz Will-o'-the-Wisp w re?yserii Joao Pedro Rodriguesa [27] .

Zarzuty o niegospodarno?? [ edytuj | edytuj kod ]

Skrzynie u?ywane do przewo?enia rzeczy mi?dzy siedzibami Parlamentu w Brukseli i Strasburgu

W 2008 poseł Paul van Buitenen opublikował raport, wskazuj?cy na istnienie nieprawidłowo?ci w sposobie rozliczania wydatkow przez posłow, mog?cych prowadzi? do niegospodarno?ci, nadu?y?, nepotyzmu i korupcji . Autor wskazał na przypadki podnajmowania firm, ktorych wła?cicielami byli sami posłowie lub ich rodziny, powszechne ignorowanie procedur zwi?zanych z rozliczaniem wydatkow (np. niedostarczanie faktur lub dostarczanie ich z opo?nieniem) oraz brak egzekwowania tych wymogow przez administracj? Parlamentu przy rownoczesnym refinansowaniu wi?kszo?ci zadeklarowanych wydatkow. Wskazano przypadki drastycznego zawy?ania kosztow podro?y [28] , zatrudniania fikcyjnych podmiotow oraz zlecanie płatno?ci rzekomym podwykonawcom na prywatne konta posłow [29] [30] . Raport został opublikowany wbrew decyzji Komisji Kontroli Bud?etowej, ktora głosowała przeciwko jego publikacji [31] .

Krytyk? wywołuje rownie? przenoszenie obrad Parlamentu pomi?dzy Bruksel? i Strasburgiem . W 2019 koszty jednego przeniesienia szacowane były na 180 milionow euro rocznie i 19 tys. ton CO2 miesi?cznie [32] . W 2008 w prote?cie przeciwko przenosinom, okre?lanym mianem ?w?druj?cego cyrku” (ang. travelling circus ), zebrano ponad 1,2 miliona podpisow obywateli z całej Unii . Przeciwko trwałemu przeniesieniu obrad Parlamentu poza Strasburg protestuje cz??? posłow francuskich [33] [34] . Taka zmiana wymagałaby jednomy?lno?ci wszystkich pa?stw członkowskich [32] . W 2010 roku przygotowany został kolejny krytyczny raport na temat wydatkow Parlamentu Europejskiego. Szefem zespołu, ktory go opracował jest poseł Bart Staes [35] . W 2011 roku echem w mediach odbiła si? prowokacja zorganizowana przez The Sunday Times , ktory kilkudziesi?ciu posłom zaoferował ? podszywaj?c si? pod fikcyjn? firm? ? pieni?dze za uchwalenie korzystnych dla niej przepisow [36] . W 2011 roku do prasy przedostały si? wyniki audytu za lata 2007?2009, ujawniaj?cego kolejne nieprawidłowo?ci w wydatkach PE, utajnione przez Klausa Wellego [37] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ a b c d e f Jozef M. Fiszer: Parlament Europejski po wyborach z czerwca 2009 roku, [w:] Jozef M. Fiszer (red.) Parlament Europejski po traktacie z Lizbony . Warszawa: Instytut Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2011, s. 128. ISBN  978-83-60580-76-9 .
  2. ↑ O? czasu Parlamentu Europejskiego: od wczoraj do dzi? [online], Parlament Europejski [dost?p 2023-01-25] ( pol. ) .
  3. ↑ a b c Wielka Encyklopedia PWN. Tom 20 . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 313. ISBN  83-01-14114-X .
  4. ↑ Jozef M. Fiszer: Parlament Europejski po wyborach z czerwca 2009 roku, [w:] Jozef M. Fiszer (red.) Parlament Europejski po traktacie z Lizbony . Warszawa: Instytut Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2011, s. 127. ISBN  978-83-60580-76-9 .
  5. ↑ Tamara Barriga: Petycje do Parlamentu Europejskiego . UniaEuropejska.org, 2011-05-17. [dost?p 2014-12-22]. ( pol. ) .
  6. ↑ Parlament Europejski ? Informacje Ogolne . www.europa.eu. [dost?p 2020-02-02]. ( pol. ) .
  7. ↑ Zwrot kosztow dla posłow do parlamentu europejskiego . Parlament Europejski.
  8. ↑ a b Research Note 47 . The Taxpayers’ Alliance. [dost?p 2009-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-23)].
  9. ↑ MEPs award themselves €1,500 more in staff expenses . EUobserver, 2010.
  10. ↑ Verfassungsrichter kippen Dreiprozenthurde fur Europawahl . www.spiegel.de, 26 lutego 2014. [dost?p 2014-02-26]. ( niem. ) .
  11. ↑ Jozef M. Fiszer: Parlament Europejski po wyborach z czerwca 2009 roku, [w:] Jozef M. Fiszer (red.) Parlament Europejski po traktacie z Lizbony . Warszawa: Instytut Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2011, s. 115. ISBN  978-83-60580-76-9 .
  12. ↑ What are political groups and how are they formed? . [w:] European Parliament [on-line]. europarl.europa.eu. [dost?p 2022-12-04].
  13. ↑ Zestawienie posłow według pa?stwa członkowskiego i według grupy politycznej | Posłowie do PE | Parlament Europejski [online], www.europarl.europa.eu [dost?p 2017-11-25] ( pol. ) .
  14. ↑ Oficjalna telewizja internetowa Parlamentu Europejskiego, EuroparlTV , tak?e jest dost?pna we wszystkich j?zykach unijnych.
  15. ↑ a b c d e The Committees of the European Parliament . [w:] European Parliament [on-line]. europarl.europa.eu. [dost?p 2019-03-27].
  16. ↑ Strona głowna | Nagroda im. Sacharowa za wolno?? my?li | Parlament Europejski [online], sakharovprize [dost?p 2023-06-27] ( pol. ) .
  17. ↑ 2021 - 2030 | Laureaci | Nagroda im. Sacharowa za wolno?? my?li | Parlament Europejski [online], sakharovprize [dost?p 2023-06-27] ( pol. ) .
  18. ↑ Europejska Nagroda Obywatelska 2022: zgło? lub nominuj projekt | Aktualno?ci | Parlament Europejski [online], www.europarl.europa.eu, 22 lutego 2022 [dost?p 2023-06-27] ( pol. ) .
  19. ↑ Nagrody Parlamentu Europejskiego [online], www.europarl.europa.eu [dost?p 2023-06-27] ( pol. ) .
  20. ↑ European Citizen's Prize 2021 LIST OF WINNERS ENGLISH VERSION [online], 2021 .
  21. ↑ European Citizen's Prize 2020 - List of winners [online], 2020 .
  22. ↑ Charlemagne Youth Prize | Youth Hub | European Parliament | Youth Hub [online], European Parliament [dost?p 2023-06-27] ( ang. ) .
  23. ↑ U?ime hrou o medialni gramotnosti a kritickem my?leni [online], Fakescape [dost?p 2023-06-27] ( cz. ) .
  24. ↑ Arbeit an Europa [online] [dost?p 2023-06-27] ( niem. ) .
  25. ↑ Nagrody| Parlament Europejski [online], Nagrody| Parlament Europejski [dost?p 2023-06-27] ( pol. ) .
  26. ↑ LUX Audience Award [online], luxaward.eu [dost?p 2023-06-27] ( pol. ) .
  27. ↑ Edycje LUX [online], luxaward.eu [dost?p 2023-06-27] ( pol. ) .
  28. ↑ Aleksandra Rybi?ska: Luksusowe ?ycie europejskich politykow . Rzeczpospolita, 12 kwietnia 2009.
  29. ↑ Paul van Buitenen, EP Audit Report, 2008 . paulvanbuitenen.nl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-29)]. .
  30. ↑ MEP makes ‘fraud’ report public . BBC , 5 marca 2008.
  31. ↑ MEPs vote to keep their expenses scams secret . 27 lutego 2008.
  32. ↑ a b Jennifer Rankin: What is the European parliament and do the elections matter? . [w:] The Guardian [on-line]. theguardian.com, 6 maja 2019. [dost?p 2019-05-29].
  33. ↑ EU petitions committee debates Brussels-Strasbourg ‘travelling circus’ . EUObserver, 26 lutego 2008.
  34. ↑ EU parliament ceiling collapse saved €1.7 million . EU Observer, 2011.
  35. ↑ Damning report hits out at EP expenditure . EU Observer, 5 lutego 2010.
  36. ↑ Buzek: korupcja europosłow nie mo?e by? tolerowana . PAP, 2011.
  37. ↑ Tajne pieni?dze Brukseli . Wyborcza.pl, 2011.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parlament_Europejski&oldid=73824088 ”