Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mapa 15 głownych płyt tektonicznych
Przestrzenny układ
trz?sie? ziemi
odpowiada granicom płyt tektonicznych
Mapa płyt tektonicznych według
NASA
Płyta tektoniczna
(
płyta
/
kra litosfery
/
litosferyczna
) ? najwi?ksza jednostka podziału
litosfery
zgodnie z teori?
tektoniki płyt
. Płyty litosfery granicz? ze sob? wzdłu? stref o wzmo?onej aktywno?ci
sejsmicznej
i
wulkanicznej
, jednak?e same zachowuj? stosunkowo du?? spojno?? i
sztywno??
. Mog? przemieszcza? si? poziomo po strefach obni?onej
lepko?ci
(czyli
astenosferze
) wyst?puj?cych w gornej cz??ci płaszcza
Ziemi
. Wyro?nia si?
płyty kontynentalne
i
oceaniczne
.
Pierwszym geologiem, ktory stwierdził istnienie płyt litosfery, był
Samuel Warren Carey
(1958 r.)
Wyro?nia si? kilka rodzajow granic płyt tektonicznych: strefy kolizji,
subdukcji
i obdukcji (granice konwergentne ? dochodzi do zgniatania lub niszczenia litosfery),
rozrastania
(granice dywergentne ? dochodzi do tworzenia nowych partii litosfery) i przemieszczania wzgl?dnego (granice konserwatywne ? przemieszczanie płyt litosfery wzdłu? uskoku).
Płyty tektoniczne (płyty litosfery)
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Buduj? podło?e
kontynentow
i Pacyfiku:
Mniejsze płyty, ukazane na mapie, z wyj?tkiem arabskiej i indyjskiej nie zawieraj? mas l?dowych:
Całkiem małe płyty, ktore zwykle s? rozpatrywane jako fragmenty wi?kszych. Nie s? zaznaczone na mapie 15 płyt. Nie przez wszystkich autorow s? akceptowane:
- Płyta południowoameryka?ska
- Płyta połnocnoameryka?ska
Niektore płyty, ktore zostały scalone z innymi b?d? zsubdukowane: