Michel Naim Aoun
(ur.
18 lutego
1935
w
Haret Hreik
) ?
liba?ski
wojskowy i polityk,
maronita
. W latach 1988?1990 stał na czele jednego z dwoch gabinetow rywalizuj?cych o sprawowanie władzy, pełni?c rownolegle funkcje
premiera
i
prezydenta Libanu
. Zało?yciel
Wolnego Ruchu Patriotycznego
, w latach 2016?2022
prezydent Libanu
.
Edukacja i kariera wojskowa
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Michel Aoun urodził si? w
maronickiej
rodzinie w
1933
w Haret Hreik na południowych obrze?ach
Bejrutu
. W
1956
uko?czył szkoł? ?redni? College Des Freres i wst?pił jako kadet do Akademii Wojskowej. Po trzech latach uko?czył j? jako oficer artylerii i wst?pił do armii liba?skiej. W latach
1958
-
1959
kontynuował edukacj? i szkolenia w
Chalons-sur-Marne
we
Francji
, w
1966
w Fort Sill w
USA
oraz w latach
1978
-
1980
w Ecole Superieure de Guerre we Francji.
W
1980
powrocił do Libanu, gdzie obj?ł dowodztwo Brygady Obronnej stacjonuj?cej wzdłu? zielonej linii rozgraniczaj?cej wschodni i zachodni Bejrut. W czasie inwazji
Izraela
w
1982
wraz ze swoim oddziałem bronił prezydenckiego pałacu w Baabda. Była to jedyna akcja wojskowa w czasie tego konfliktu. W czasie liba?skiej wojny domowej, we wrze?niu
1983
dowodził wieloetnicznym batalionem zmechanizowanym, ktory walczył z
druzami
w bitwie pod
Suk al-Gharb
.
W czerwcu
1984
Aoun został mianowany dowodc? armii liba?skiej, ktorym pozostał do
1990
.
Doj?cie do władzy i emigracja
[
edytuj
|
edytuj kod
]
22 wrze?nia
1988
ust?puj?cy prezydent
Amin D?emajel
zdymisjonował cywilny gabinet premiera
Selima al-Hossa
i w jego miejsce powołał tymczasowy rz?d wojskowy na czele z Aounem. Premier al-Hoss, wspierany przez
Syri?
uznał swoje odwołanie za niewa?ne. W ten sposob powstały dwa rownolegle rz?dz?ce gabinety; jeden cywilny w zachodnim Bejrucie, zło?ony głownie z muzułmanow na czele z al-Hossem; oraz drugi, wojskowy we wschodnim Bejrucie, zło?ony z maronitow na czele z Aounem.
Aoun kontrolował 40% sił armii liba?skiej, w tym prawie wszystkie czołgi i artyleri?. W lutym
1989
siły Aouna zaj?ły port w Bejrucie.
Maj?c poparcie Francji i
Iraku
14 marca
1989
ogłosił stan wojny z Syri?. W ci?gu nast?pnych kilku miesi?cy dochodziło do ostrych walk w Bejrucie pomi?dzy dwiema stronami. We wrze?niu
1989
Aoun zgodził si? na zawieszenie broni. W pa?dzierniku
1989
muzułma?scy i chrze?cija?scy parlamentarzy?ci podpisali Kart? Zgody Narodowej. Aoun nie zaakceptował jej, gdy? w swojej tre?ci nie zawierała planu wycofania sił syryjskich z Libanu.
5 listopada
1989
parlament wybrał na prezydenta
Rene Moawada
, czego Aoun rownie? nie zaakceptował. Jego prezydentura trwała jednak tylko 17 dni poniewa? został zabity. Na nowego prezydenta kraju parlament wybrał
Eliasa Hrawi
. Hrawi mianował dowodc? armii
Emile'a Lahouda
i wezwał Aouna do ust?pienia za stanowiska premiera i opuszczenia pałacu prezydenckiego. Po odmowie Aouna zdymisjonował jego rz?d, czego ten nie zaakceptował.
Od stycznia
1990
do jesieni trwały zaci?te walki mi?dzy siłami Aouna i wojskami liba?skimi wiernymi nowemu prezydentowi.
13 pa?dziernika
1990
w wyniku powietrznej i l?dowej operacji wojsk liba?skich i syryjskich Aoun został otoczony w pałacu prezydenckim i zmuszony do kapitulacji. Zbiegł do ambasady francuskiej i rozpocz?ł negocjacje na temat zło?enia broni.
W sierpniu
1991
Aoun opu?cił Liban i wyemigrował do Francji, gdzie uzyskał od prezydenta azyl polityczny. W styczniu
1999
premier Libanu
Rafik Hariri
zagwarantował nietykalno?? i wolno?? Aounowi po jego ewentualnym powrocie do kraju.
Powrot do kraju i polityka
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Michel Aoun powrocił do
Libanu
7 maja
2005
, zaraz po wycofaniu z kraju wojsk syryjskich. Pod koniec maja jego partia, Wolny Ruch Patriotyczny wzi?ła udział wyborach uzyskuj?c 21 miejsc w parlamencie. Aoun został członkiem parlamentu.
W lutym
2006
partia Aouna i
Hezbollah
zawarli
Memorandum Zrozumienia
, porozumienie skierowane przeciw rz?dom premiera
Fouada Siniory
. Zarzucili rz?dz?cej koalicji brak cało?ciowej wizji dla kraju i prowadzenie polityki prowadz?cej do kryzysu. W grudniu
2006
Wolny Ruch Patriotyczny razem z Hezbollahem uczestniczył w antyrz?dowej demonstracji, wzywaj?c rz?d Siniory do ust?pienia.
31 pa?dziernika 2016 roku został wybrany na prezydenta Libanu. Funkcj? t? pełnił do 31 pa?dziernika 2022, kiedy zako?czyła si? jego kadencja, bez wybrania nast?pcy.
- "The General"
,Arabian Business Magazine, 12 czerwca 2005
- "Aoun ready to be the next president of Lebanon"
. yalibnan.com. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2007-09-28)].
,Ya Libnan, 17 czerwca 2005.
- Official Election Results ? Bekaa & Mount Lebanon
. yalibnan.com. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2008-07-03)].
, Ya Libnan, 14 czerwca 2005.
- "Big poll win for Lebanon ex-chief"
, BBC, 13 czerwca 2005.
- "Aoun Returns to Lebanon"
. yalibnan.com. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2007-09-30)].
, Ya Libnan, 7 maja 2005.
- Dossier: Michel Aoun
, MEIB, stycze? 2001.
- Strona nieoficjalna
. generalaoun.org. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2009-10-25)].
- Sylwetka na oficjalnej stronie Liba?skich Sił Zbrojnych
. lebarmy.gov.lb. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2011-09-14)].
(
arab.
?
ang.
?
fr.
)
Pod mandatem francuskim
1926?1943
|
|
---|
Republika Libanu (od 1943)
|
|
---|