Mi-6

Dane podstawowe
Pa?stwo	ZSRR
Producent	Zakłady Lotnicze Rostwiertoł
Konstruktor	Biuro konstrukcyjne Michaiła Mila
Typ	?migłowiec transportowy
Konstrukcja	metalowa
Załoga	5 (dwoch pilotow , nawigator, radiotelegrafista , mechanik pokładowy)
Historia
Data oblotu	5 czerwca 1957
Lata produkcji	1961 ? 1981
Liczba egz.	860
Dane techniczne
Nap?d	2 silniki turbowałowe Sołowiew D-25 W
Moc	5500 KM (ka?dy)
Wymiary
Rozpi?to??	15,30 m
?rednica wirnika	35,00 m
Długo??	41,74 m
Długo?? kadłuba	33,16 m
Szeroko?? kadłuba	3,20 m
Wysoko??	9,86 m
Powierzchnia no?na	962 m²
Masa
Własna	27 240 kg
Startowa	40 500 kg
Osi?gi
Pr?dko?? maks.	300 km/h
Pr?dko?? przelotowa	250 km/h
Pułap praktyczny	4500 m
Pułap zawisu bez wpływu ziemi	1000 m
Zasi?g	620 km (z dodatkowymi zbiornikami - 1450 km)
Dane operacyjne
Uzbrojenie
przednie stanowisko strzeleckie NUW-1M z karabinem maszynowym kal. 12,7 mm
Przestrze? ładunkowa
długo?? - 11,72 m szeroko?? - 3.00 m wysoko?? - od 2,00 do 2,65 m
U?ytkownicy
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

Mi-6 ( ros. Ми-6 ) (oznaczenie NATO Hook ) ? radziecki ci??ki ?migłowiec transportowy konstrukcji Michaiła Leontjewicza Mila . Był to pierwszy w ZSRR ?migłowiec transportowy o ud?wigu ładunku wewn?trz ładowni 12000 kg , a na zaczepach zewn?trznych 9000 kg. Budowany w kilku wersjach: d?wigowej, pasa?ersko-transportowej, przeciwpo?arowej i transportowej. Od 1963 stosowany w wojsku, jak i w zastosowaniach cywilnych. W Polsce u?ytkowany od 1974 roku i wycofany z eksploatacji w latach 90 XX wieku. Produkowany jako d?wig powietrzny oznaczony jako Mi-10 , posłu?ył te? jako baza do budowy jeszcze wi?kszego ?migłowca Mi-12 .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Latem 1954 roku przyst?piono do prac nad ci??kim ?migłowcem transportowo-desantowym o nap?dzie turbinowym . Du?y ud?wig wi?zał si? ze znacznymi rozmiarami wirnika i ostatecznie wybrano pi?ciołopatowy wirnik o ?rednicy 35 metrow , przebadany w CAGI (Centralny Instytut Aerohydrodynamiczny).

Wiosn? 1957 wytoczono z hali pierwszy egzemplarz oznaczony jako Mi-6 i rozpocz?ły si? proby na uwi?zi. Oblatany został w czerwcu tego roku, a proby odbywały si? na obecnie nieistniej?cym lotnisku Zacharkowo w Moskwie . W ramach prac badawczych zbudowano 5 prototypow .

30 pa?dziernika 1957 roku załadowano do ?migłowca 385 workow z balastem i w czasie lotu trwaj?cego 24 minuty pobito rekord ?wiata w ud?wigu ładunku ? w czasie 11 minut Mi-6 uniosł ładunek 12000 kg na wysoko?? 2432 m. Ogolnie pobito 16 ro?nych rekordow na tej maszynie, tak?e owczesny rekord pr?dko?ci lotu wynosz?cy 340 km/h ustalony w 1966 roku. Pomimo tego nadal prowadzono prace badawczo-rozwojowe nad konstrukcj? ?migłowca. W 1962 na wysoko?ci 2000 m doszło do po?aru jednego z prototypow, ktorego nie udało si? opanowa? i doszło do katastrofy, w ktorej zgin?ło 3 członkow załogi. Kolejne kłopoty sprawił rezonans ziemny przy małej pr?dko?ci obrotowej silnikow, podwy?szonej temperaturze powietrza i roboczej pr?dko?ci k?towej wirnika no?nego na ?liskiej nawierzchni, co wymagało kolejnych prob i do?wiadcze?, ktore zaowocowały m.in. zmian? kształtu łopat z trapezowego na prostok?tny .

Pocz?tkowo Mi-6 nie był wyposa?ony w autopilota , co sprawiało du?e problemy w obsłudze. Z czasem zainstalowano go oraz inne przyrz?dy jak ?yrobusola , czy instalacja przeciwoblodzeniowa, a załoga została powi?kszona o jednego członka ? nawigatora . Pozwoliło to na prac? ?migłowca w ro?nych porach dnia i w trudnych warunkach pogodowych.

Mi-6 po raz pierwszy został pokazany publicznie w czasie defilady w Tuszynie w 1958 roku, ale praktycznie u?ytkowanie rozpocz?to w 1963 w Turkmenistanie przy bardzo wysokich temperaturach otoczenia. W nast?pnych latach u?ytkowany był w kolejnych republikach radzieckich i w 1965 po raz pierwszy pokazano go za granic? ? w Pary?u na Salonie Lotniczym.

W 1966 Mi-6 demonstrowany był w Europie Zachodniej, z czego przez ponad miesi?c wykonywał ro?ne prace we Francji, m.in. demonstracyjne gaszenie lasu na południu kraju z 60 stra?akami na pokładzie. W 1967 po pokazie na paryskim Salonie Lotniczym ?migłowiec znow poleciał na południe Francji, aby wzi?? udział w gaszeniu po?arow. 10 sierpnia 1967 roku w czasie takiej akcji maszyna rozbiła si? wraz z 7-osobow? radzieck? załog? i 2 Francuzami utrzymuj?cymi ł?czno?? z ziemi?. Przyczyn? katastrofy były złe warunki nawigacyjne.

Mi-6 szeroko stosowane były w gospodarce ZSRR do przewozu urz?dze? wiertniczych i przemysłowych w rejony trudno dost?pne, do prac monta?owych, a tak?e w wojsku do przewozu ?ołnierzy i ładunkow bojowych. Podzespoły Mi-6 zostały wykorzystane przy budowie kolejnego ?migłowca Mi-10 , oblatanego w wersji długonogiej w 1960, a pokazany publicznie na defiladzie w Tuszynie w 1961 wraz z transportowanym ładunkiem ? składanym domkiem dla geologow. Mi-10 ustanowił kilka rekordow, w 1966 oblatano jego krotkonogi wariant przeznaczony do prac budowlano-monta?owych. Pierwszym zagranicznym u?ytkownikiem Mi-10 była Holandia , potem odsprzedanych do USA .

Mi-6 u?ywane były bojowo m.in. podczas interwencji radzieckiej w Afganistanie. Według nieoficjalnych danych utracono ich 26 w latach 1981?1988 ^[1] .

Mi-6 w Polsce [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwszy raz Mi-6 mo?na było zobaczy? w Polsce w maju 1967 w czasie przelotu radzieckiego ?migłowca na Salon Lotniczy w Pary?u. Nast?pnie trzy egzemplarze Mi-6A zostały zakupione przez polskie firmy do wykonywania prac budowlano-monta?owych i d?wigowych (dwa w 1974 i 1979 roku przez Instal ? rejestracje SP-ITA i SP-ITC i jeden w 1978 przez Elbud ? SP-ITB) ^[2] . Bazowały na lotnisku Chrcynno koło Nasielska . Przed zakupem Inspektorat Kontroli Cywilnych Statkow Powietrznych Ministerstwa Komunikacji PRL dokonał certyfikacji typu na podstawie otrzymanych dokumentow z prob producenta oraz własnych prob uzupełniaj?cych w locie. Proby te prowadzono w listopadzie 1974 roku przez pilota do?wiadczalnego Instytutu Lotnictwa w Warszawie mgr in?. Ryszarda Witkowskiego. Pierwszym Polakiem, ktory otrzymał uprawnienia pilota-dowodcy był Jozef Wietecha.

Przedsi?biorstwo Instal wykonywało ro?ne prace budowlano-monta?owe przy wykorzystaniu tych ?migłowcow m.in. stawianie słupow energetycznych linii przesyłowej z elektrowni Por?bka ?ar , tunele wentylacyjne na dachu fabryki FSO na ?eraniu, kopuła na budynku liceum ?w. Augustyna na Mokotowie oraz maszt RTV na budynku Biblioteki Ekonomicznej w Poznaniu . W 1976 podwieszony pod ?migłowcem pomnik Władysława Jagiełły przebył drog? z Gliwic do Krakowa i został postawiony na przygotowanym cokole Pomnika Grunwaldzkiego , a cała operacja pokazywana była w telewizji.

Mi-6 w Siłach Zbrojnych PRL [ edytuj | edytuj kod ]

Wszystkie trzy polskie ?migłowce zostały w styczniu 1986 roku przekazane wojsku, wchodz?c do słu?by w 37. Pułku ?migłowcow Transportowych na lotnisku Le?nica Wielka koło Ł?czycy . Otrzymały numery 063 (ex SP-ITA), 670 (ex SP-ITB) i 671 (ex SP-ITC) ^[2] . Ju? w sierpniu 1990 r. zostały wycofane ze słu?by. Dwa z nich sprzedano nast?pnie na Ukrain?, a trzeci (nr 670) trafił do prywatnego muzeum w Łodzi ^[2] w 1994 roku. Od 16.11.2011 r. ?migłowiec jest własno?ci? Muzeum Sił Powietrznych w D?blinie .

Opis [ edytuj | edytuj kod ]

Mi-6 to ci??ki, 65-90 miejscowy ?migłowiec transportowy produkowany w ZSRR od 1961 roku. Był najwi?kszym ?migłowcem na ?wiecie w latach, gdy był wytwarzany.

?migłowiec powstał w wersjach: pasa?erskiej, transportowej, sanitarnej. Produkowano rownie? wersj? jak d?wig powietrzny, ktor? oznaczono jako Mi-10 . Wiele podzespołow Mi-6 wykorzystano do budowy jeszcze wi?kszego ?migłowca Mi-12 ? najwi?kszego w historii ?migłowca, jaki uniosł si? w powietrze.

U?ytkownicy [ edytuj | edytuj kod ]

ZSRR , Algieria , Białoru? , Bułgaria , Chi?ska Republika Ludowa , Egipt , Etiopia , Indonezja , Irak , Kazachstan , Peru , Polska , Rosja , Syria , Ukraina , Uzbekistan , Wietnam

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Jerzy Grzegorzewski: ?migłowiec Mi-6 . Warszawa: Wydawnictwo MON, 1988. ISBN  83-11-07625-1 . brak strony w ksi??ce