Tradycyjna medycyna chi?ska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Medycyna chi?ska )
Tradycyjne chi?skie lekarstwa i suszone produkty w Tsim Sha Tsui w Hongkongu

Tradycyjna medycyna chi?ska ( chi?. upr. 中? ; chi?. trad. 中醫 ; pinyin Zh?ngy? ) to styl medycyny tradycyjnej powstały na fundamentach ponad 2500-letniej chi?skiej tradycji praktyk medycznych i zawiera ro?ne formy medycyny ziołowej, akupunktur? , masa?e, ?wiczenia Qigong i terapie dietetyczne [1] , a ostatnio tak?e wpływy medycyny konwencjonalnej . Tradycyjna medycyna chi?ska jest szeroko stosowana w Chinach [1] (gdzie od dawna stanowi standard usług medycznych), ale staje si? coraz bardziej powszechna w Europie i Ameryce Połnocnej (jako uzupełniaj?ca medycyna alternatywna ) [1] .

Jednym z głownych zało?e? tradycyjnej medycyny chi?skiej jest to, ?e energia witalna ciała ( chi?. upr. ? ; chi?. trad. 氣 ; pinyin Qi ) kr??y przez kanały zwane meridianami , ktore maj? rozgał?zienia powi?zane z ro?nymi organami ciała [2] . Koncepcja ciała i choroby u?ywana w tradycyjnej medycynie chi?skiej ma staro?ytne podstawy i kładzie nacisk na procesy dynamiczne nad struktur? materiałow?, w czym podobna jest do europejskiej teorii humoralnej [3] . Badania naukowe nie znalazły histologicznych ani fizjologicznych dowodow na koncepcje tradycyjnej medycyny chi?skiej, takich jak qi , meridiany , czy punkty akupunktury [4] [5] [6] .

Teoria tradycyjnej medycyny chi?skiej nie jest oparta na wiedzy naukowej , ponadto osoby praktykuj?ce jej metody nie zgadzaj? si? ze sob? co do sposobow diagnozy i leczenia [2] . Efektywno?? chi?skiej medycyny ziołowej jest słabo przebadana i udokumentowana [7] . Istniej? obawy odno?nie do ilo?ci potencjalnie toksycznych ro?lin, cz??ci zwierz?t i minerałow w ?rodkach medycyny chi?skiej [8] , np. kwas arystolochowy wyst?puj?cy w wielu ziołach tradycyjnej medycyny chi?skiej został powi?zany z chorobami nerek i ro?nymi odmianami raka [9] . Poza tym istniej? obawy odno?nie do nielegalnego handlu i transportu zagro?onych gatunkow, takich jak nosoro?ce i tygrysy, oraz traktowania specjalnie hodowanych do tych celow zwierz?t, np. nied?wiedzi [10] . Analiza kosztow-efektywno?ci wykazała, ?e badania w tradycyjnej medycynie chi?skiej maj? niski poziom dowodowy i dotychczas nie wykazały korzystnych wynikow [11] . Prowadzone s? badania farmaceutyczne nad potencjalnym u?yciem ?rodkow tradycyjnej medycyny chi?skiej w nowych lekach, z mał? ilo?ci? pozytywnych rezultatow [12] . Artykuł wst?pny w czasopi?mie ? Nature ” opisał tradycyjn? medycyn? chi?sk? jako powi?zan? z pseudonauk? i stwierdził, ?e wi?kszo?? jej zabiegow nie ma logicznego mechanizmu działania [12] . Zwolennicy tradycyjnej medycyny chi?skiej twierdz?, ?e badania jak do tej pory nie odkryły najwa?niejszych cech tej medycyny, takich jak nieznane interakcje pomi?dzy ro?nymi składnikami i skomplikowanymi systemami biologicznymi [12] .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Kompendium ?Materia Medica” napisane przez Li Shizhena (1518?1593) podczas trwania dynastii Ming w Chinach. Wydanie z 1593 roku.
Szkic do akupunktury z ok. 1340 roku, za dynastii Yuan

Doktryny tradycyjnej medycyny chi?skiej s? zakorzenione w ksi??kach takich jak Kanon medycyny ?ołtego Cesarza i Traktat o uderzeniach zimna , jak rownie? przez poj?cia kosmologiczne np. yin i yang , czy wu xing . Pocz?wszy od lat 50. XX wieku, zostały te poj?cia ustandaryzowane ł?cznie z poj?ciami anatomii i patologii . Od tego czasu tradycyjna medycyna chi?ska zacz?ła by? promowana przez rz?d chi?ski [13] .

Anatomia i diagnostyka [ edytuj | edytuj kod ]

Pogl?dy tradycyjnej medycyny chi?skiej na ciało ludzkie kładzie mały nacisk na struktur? anatomiczn?, a wi?kszy na identyfikacj? jednostek funkcjonalnych (ktore reguluj? trawienie, oddychanie, starzenie si? itp.). Zdrowie postrzegane jest jako harmonijna interakcja mi?dzy tymi jednostkami i ?wiatem zewn?trznym, choroba za? interpretowana jest jako dysharmonia w interakcjach [14] . Diagnoza w tradycyjnej medycynie chi?skiej ma na celu wykrycie symptomow dysharmonii przez pomiar pulsu, badania j?zyka, skory i oczu, a tak?e przez obserwowanie m.in. snu i nawykow ?ywieniowych osoby [15] [16] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ a b c Traditional Chinese Medicine: In Depth [online], NCCIH , 1 kwietnia 2009 [dost?p 2017-09-21] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-03] ( ang. ) .
  2. ↑ a b Stephen   Barrett , Be Wary of Acupuncture, Qigong, and ?Chinese Medicine” [online], Quackwatch, 12 stycznia 2011 [dost?p 2017-09-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-25] .
  3. ↑ Steven   Novella , What Is Traditional Chinese Medicine? , ?Science-Based Medicine”, 25 stycznia 2012 [dost?p 2017-09-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-21] ( ang. ) .
  4. ↑ Simon   Singh , Edzard E.   Ernst , Trick or treatment?: Alternative medicine on trial , London: Bantam Press, 2008, s. 72, ISBN  978-0-593-06129-9 , OCLC   190777228 , Cytat: Scientists are still unable to find a shred of evidence to support the existence of meridians or Ch’i ( ang. ) .
  5. ↑ Simon   Singh , Edzard E.   Ernst , Trick or treatment?: Alternative medicine on trial , London: Bantam Press, 2008, s. 107, ISBN  978-0-593-06129-9 , OCLC   190777228 , Cytat: The traditional principles of acupuncture are deeply flawed, as there is no evidence at all to demonstrate the existence of Ch’i or meridians ( ang. ) .
  6. ↑ Simon   Singh , Edzard E.   Ernst , Trick or treatment?: Alternative medicine on trial , London: Bantam Press, 2008, s. 387, ISBN  978-0-593-06129-9 , OCLC   190777228 , Cytat: Acupuncture points and meridians are not a reality, but merely the product of an ancient Chinese philosophy ( ang. ) .
  7. ↑ Aijing   Shang i inni , Placebo-controlled trials of Chinese herbal medicine and conventional medicine?comparative study , ?International Journal of Epidemiology”, 36 (5), 2007 , s. 1086?1092, DOI :  10.1093/ije/dym119 , ISSN 0300-5771 , PMID :  17602184 [dost?p 2017-09-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-21] ( ang. ) .
  8. ↑ Debbie   Shaw , Toxicological Risks of Chinese Herbs , ?Planta Medica”, 76 (17), 2010 , s. 2012?2018, DOI :  10.1055/s-0030-1250533 , ISSN 0032-0943 , PMID :  21077025 [dost?p 2017-09-21] ( ang. ) .
  9. ↑ Alvin W.T.   Ng i inni , Aristolochic acids and their derivatives are widely implicated in liver cancers in Taiwan and throughout Asia , ?Science Translational Medicine”, 9 (412), 2017 , eaan6446, DOI :  10.1126/scitranslmed.aan6446 , ISSN 1946-6234 , PMID :  29046434 [dost?p 2017-10-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-19], Cytat: Aristolochic acid, an herbal compound found in many traditional medicines, had been previously linked to kidney failure, as well as cancers of the urinary tract. (…) The authors showed that the use of this drug remains widespread in Asia and particularly in Taiwan, and that it appears to increase the risk of multiple different cancer types. ( ang. ) .
  10. ↑ Dale   Hoiberg , Traditional Chinese Medicine and Endangered Animals ? Advocacy for Animals [online], Britannica Advocacy for Animals, 22 pa?dziernika 2007 [dost?p 2017-09-21] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-01] ( ang. ) .
  11. ↑ Fang   Zhang i inni , Evaluation of Impact on Health-Related Quality of Life and Cost Effectiveness of Traditional Chinese Medicine: A Systematic Review of Randomized Clinical Trials , ?The Journal of Alternative and Complementary Medicine”, 18 (12), 2012 , s. 1108?1120, DOI :  10.1089/acm.2011.0315 , ISSN 1075-5535 , PMID :  22924383 [dost?p 2017-09-21] ( ang. ) .
  12. ↑ a b c Hard to swallow , ? Nature ”, 448 (7150), 2007 , s. 105?106, DOI :  10.1038/448106a , ISSN 0028-0836 , PMID :  17625521 [dost?p 2017-09-21] ( ang. ) .
  13. ↑ Alan   Levinovitz , Chairman Mao Invented Traditional Chinese Medicine , ?Slate”, 22 pa?dziernika 2013 , ISSN 1091-2339 [dost?p 2017-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-05] ( ang. ) .
  14. ↑ Nigel.   Wiseman , Fundamentals of Chinese medicine = Zh?ng Y? Xue J? Ch? , wyd. Rev. ed, Brookline, Mass.: Paradigm Publications, 1995, ISBN  978-0-912111-44-5 , OCLC   30399612 .
  15. ↑ Ergil i inni , Pocket atlas of Chinese medicine , Stuttgart: Thieme, 2009, ISBN  978-3-13-141611-7 , OCLC   314597184 .
  16. ↑ Daniel.   Finney , A compendium of TCM patterns & treatments , wyd. 1st ed, Boulder, CO: Blue Poppy Press, 1996, ISBN  978-0-936185-70-5 , OCLC   36648211 .

Przeczytaj ostrze?enie dotycz?ce informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii .

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tradycyjna_medycyna_chi?ska&oldid=60795390 ”