Maszt Wolno?ci
?
pomnik
w formie 60-metrowego
masztu
flagowego
, stoj?cy w zachodniej cz??ci
ronda Zgrupowania AK ?Radosław” w Warszawie
, upami?tniaj?cy m.in.
Polsk? Walcz?c?
oraz
powstanie warszawskie
. Zbudowany w 2014, z flag? o najwi?kszej powierzchni w Polsce
[1]
[2]
[3]
. Przez dziewi?? lat najwy?szy maszt flagowy w Polsce (od 2023 najwy?sze s? Maszty Stulecia w
Ossowie
)
[4]
.
Maszt wybudowano z inicjatywy Artura Nowakowskiego
[5]
[6]
i Bogdana Kaczmarka
[7]
. Inspiracj? były podobne obiekty w
Berlinie
,
Pary?u
,
Madrycie
i
Lizbonie
. Idea budowy Masztu powstała z ch?ci upami?tnienia 70. rocznicy powstania warszawskiego, ale tak?e stulecia wybuchu
I wojny ?wiatowej
, 25-lecia
III RP
i 10-lecia wst?pienia Polski do
Unii Europejskiej
[8]
[9]
[10]
. Pomysł inicjatorow skomentowali historycy
Norman Davies
[11]
i
Adam Zamoyski
[12]
, pisz?c m.in.:
Przez długi okres swej historii najnowszej Polacy zadawali sobie pytanie, w jaki sposob mo?na by przywroci? ich kraj do stanu dawnej niepodległo?ci, a co wa?niejsze jakim krajem powinna si? sta? owa niepodległa Polska. Odpowied? na pierwsze pytanie przyniosły efekty dwoch straszliwych wojen ?wiatowych, a w bli?szej przeszło?ci upadek komunizmu w latach 1989-90. Pytanie drugie, jak zawsze, pozostaje bez odpowiedzi.
Norman Davies
Uwolniwszy si? … spod jarzma rozbiorow, obroniwszy si? od bolszewickiego najazdu, od okupacji sowieckiej i nazistowskiej, i w ko?cu zrzuciwszy ustroj komunistyczny wprowadzony sił? przez Zwi?zek Radziecki, nie mo?emy spocz?? i powiedzie? sobie ?e jeste?my wolni. Naszym prawom osobistym i zbiorowym wci??, a nawet coraz wi?cej, zagra?aj? ro?ne czynniki… Spogl?daj?c na flag? polsk?, ka?dy obywatel powinien pami?ta?, ?e wolno?? o ktor? walczyło tyle pokole? bardzo łatwo mo?na straci?.
Adam Zamoyski
Budowa Masztu Wolno?ci została sfinansowana przez inicjatorow. Projekt obiektu został stworzony bezpłatnie przez biuro projektowe
JSK Architekci
[13]
Zbigniewa Pszczulnego i Mariusza Rutza
[14]
. Zaprezentowano go władzom Warszawy 31 lipca 2013
[15]
. Projekt został zaakceptowany, administracja wydała niezb?dne pozwolenia (pozwolenie na budow? ? 12 czerwca 2014), a władze miejskie udost?pniły grunt pod budow?
[16]
[17]
.
Lokalizacja Masztu została wybrana ze wzgl?du na fakt, ?e na Rondzie Zgrupowania AK ?Radosław” zbiegaj? si? trzy dzielnice, w ktorych podczas powstania warszawskiego miały miejsce walki ?
?rodmie?cie
,
Wola
i
?oliborz
. Maszt Wolno?ci ulokowano w zachodniej jego cz??ci, pomi?dzy
Alej? Jana Pawła II
i
ulic? Okopow?
[17]
.
Pierwotnie zako?czenie budowy obiektu planowano na 1 sierpnia 2014, w 70. rocznic? wybuchu powstania warszawskiego. Ze wzgl?du na problemy techniczne, rozpocz?cie konstrukcji przesun?ło si?
[18]
.
Maszt Wolno?ci miał mie? wysoko?? 45 metrow, jednak szef miejskiego Biura Architektury Marek Mikos zaproponował jej zwi?kszenie do 60 metrow. Przyczyn? tej zmiany miało by? dopasowanie konstrukcji do pobliskich wie?owcow
[18]
. Ostatecznie maszt ? wraz z mechanizmem wci?gania flagi (na szczycie) ? ma wysoko?? ok. 63 m, co Artur Nowakowski wi??e z liczb? dni trwania powstania warszawskiego
[19]
.
Budowa Masztu rozpocz?ła si? na pocz?tku sierpnia 2014. Wykonano odwierty, nast?pnie wylano
betonowy
fundament, na ktorym ustawiono stalow? konstrukcj?, wykonan? w zakładach
H. Cegielski z Poznania
. Jej osadzenie wymagało przeło?enia przewodow trakcji
tramwajowej
[10]
.
Po zako?czeniu budowy Maszt Wolno?ci został 10 listopada przekazany miastu stołecznemu Warszawie. Wraz z obiektem, jego fundatorzy dostarczyli tak?e kilka kompletow flag, ktore maj? by? wymieniane co kilka miesi?cy
[20]
.
Po raz pierwszy flag? pa?stwow? o powierzchni ponad 100 metrow kwadratowych w asy?cie
Kompanii Honorowej Wojska Polskiego
wci?gni?to na Maszt Wolno?ci 10 listopada 2014, w przeddzie?
Narodowego ?wi?ta Niepodległo?ci
. W uroczysto?ci udział wzi?ła prezydent Warszawy,
Hanna Gronkiewicz-Waltz
[3]
[21]
.
W styczniu 2015 Maszt został przekazany przez fundatorow na własno?? władzom miasta
[22]
.
Głownym wykonawc? obiektu była firma FB Antczak z Kalisza
[23]
. Maszt Wolno?ci otrzymał form? wrzeciona lub cygara, w??szego u dołu i na gorze, ale nieco szerszego po?rodku. U dołu obiektu znajduje si? lekka, usztywniaj?ca konstrukcja zło?ona z wielu elementow. Maszt Wolno?ci osadzony jest na fundamencie w kształcie litery ?V”, składaj?cym si? z 9 pali fundamentowych o ł?cznej długo?ci 128 metrow i ci??arze ponad 3 ton. Pod nimi wylano ponad 58 metrow sze?ciennych betonu. Pale zwi?zano oczepem ?elbetowym (11 ton stali, 100 metrow sze?ciennych betonu). W zamy?le projektantow, konstrukcja u dołu Masztu ma
symbolizowa? ludzi, ktorzy trzymaj? flag? wolno?ci
[10]
. Maszt ma ponad 60 metrow wysoko?ci i wa?y niemal 40 ton.
Na szczycie Masztu Wolno?ci znajduje flaga o powierzchni 100 m², wci?gana elektrycznie. Jej owijaniu si? wokoł konstrukcji zapobiega obrotowy przegub, do ktorego jest przytwierdzona. Cało?? jest pod?wietlana po zmroku
[10]
.
Zgodnie z zamiarami tworcow konstrukcji, co roku 1 sierpnia na Maszt ma by? wci?gana polska flaga z
symbolem Polski Walcz?cej
i powiewa? przez 63 dni, czyli czas trwania powstania warszawskiego. W pozostałe 302 dni roku ma tam znajdowa? si?
flaga pa?stwowa
[15]
.
Przy Maszcie ustawiono tablice informacyjne w formie ławek, z napisem
[17]
:
Postawiony w 96. rocznic? odzyskania Niepodległo?ci Polski, w 70. rocznic? wybuchu Powstania Warszawskiego, w 25. rocznic? Wolnych Wyborow w Polsce, w 10. rocznic? wst?pienia Polski do Unii Europejskiej w hołdzie wszystkim, dzi?ki ktorym Polska jest dzi? wolnym, odrodzonym krajem
Budowie Masztu towarzyszyły kontrowersje. Nie zdecydowano si? na konsultacje społeczne w sprawie formy i zasadno?ci jego konstrukcji ? władze Warszawy wskazywały, ?e budowa pomnika jest inicjatyw? prywatn?, a miasto udost?pniło jedynie grunty
[17]
. Krytykowana była tak?e lokalizacja budowy Masztu Wolno?ci.
Radna Warszawy
Aleksandra Sheybal-Rostek wskazywała na jej niefortunno??, jako niekojarz?c? si? z powstaniem warszawskim, brak nale?ytego wyeksponowania polskich symboli narodowych i s?siedztwo nie najwy?szych lotow architektury. Twierdziła, ?e o wiele lepszym miejscem dla budowy Masztu byłby
Kopiec Powstania Warszawskiego
przy
ulicy Bartyckiej
[18]
.
Pomimo tych w?tpliwo?ci, budowa Masztu została zaakceptowana przez
Zwi?zek Powsta?cow Warszawskich
[18]
oraz Rad?
Muzeum Powstania Warszawskiego
[10]
. Projekt zyskał te? poparcie
senatora
Aleksandra Pocieja
, reprezentuj?cego mi?dzy innymi mieszka?cow
dzielnicy Wola
w Warszawie, na ktorej terenie postawiono Maszt Wolno?ci.
- ↑
Zgodnie z informacjami fundatora wyra?ona w metrach wysoko?? masztu odpowiada liczbie dni trwania
powstania warszawskiego
. Według innych ?rodeł wysoko?? wynosi 60 lub 65 metrow.
- ↑
Maszt Wolno?ci > Misja - Droga do wolno?ci - Historia masztu - Media - Aktualno?ci - Podzi?kowania
. [w:]
Strona internetowa
[on-line]. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
,
The Mast Of Freedom > Mission - Road To Freedom - Milestones - Media - News - Thank You All
. [w:]
The Mast Of Freedom
[on-line]. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
- ↑
Antczak buduje najwi?kszy w Polsce Maszt Wolno?ci
. Fakty Kaliskie, 4 listopada 2014. [dost?p 2014-11-09].
(
pol.
)
.
- ↑
a
b
Rekordowa biało-czerwona flaga na Maszcie Wolno?ci
. wp.pl, 10 listopada. [dost?p 2014-11-10].
(
pol.
)
.
- ↑
Wyborcza.pl
[online], warszawa.wyborcza.pl
[dost?p 2023-09-03]
.
- ↑
Artur Nowakowski
. [w:]
Maszt Wolno?ci
[on-line]. masztwolnosci.pl. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
- ↑
O nas
. [w:]
Strona internetowa GPG ? Green Property Group
[on-line]. gpg.pl. [dost?p 2014-11-29].
- ↑
Bogdan Kaczmarek
. [w:]
Maszt Wolno?ci
[on-line]. masztwolnosci.pl. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
- ↑
Misja
. [w:]
Maszt Wolno?ci
[on-line]. masztwolnosci.pl. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
- ↑
Adam Zamoyski
,
Norman Davies
:
Droga do wolno?ci
. [w:]
Maszt Wolno?ci
[on-line]. masztwolnosci.pl. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
- ↑
a
b
c
d
e
Tomasz Urzykowski:
Wielki maszt z flag? stanie przy Arkadii. Tak b?dzie wygl?da?
. Gazeta.pl, 6 sierpnia 2014. [dost?p 2014-11-09].
(
pol.
)
.
- ↑
Opinia Normana Daviesa
. [w:]
Maszt Wolno?ci
[on-line]. masztwolnosci.pl. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
- ↑
Opinia Adama Zamoyskiego
. [w:]
Maszt Wolno?ci
[on-line]. masztwolnosci.pl. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
- ↑
JSK Architekci Sp. z o.o.
. [w:]
Strona internetowa JSK
[on-line]. [dost?p 2014-11-28]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(2014-12-05)].
(
pol.
)
.
- ↑
Maszt Wolno?ci stanie na Rondzie Radosława
. WawaLove.pl, 25 sierpnia 2014. [dost?p 2014-11-09].
(
pol.
)
.
- ↑
a
b
Piotr Halicki:
W Warszawie stanie najwy?szy maszt flagowy w Polsce
. Onet.pl, 27 sierpnia 2014. [dost?p 2014-11-09].
(
pol.
)
.
- ↑
Historia masztu
. [w:]
Maszt Wolno?ci
[on-line]. masztwolnosci.pl. [dost?p 2015-01-16].
(
pol.
)
.
- ↑
a
b
c
d
Maszt Wolno?ci stanie na rondzie Radosława. "Najwy?szy w Polsce"
. TVN Warszawa, 25 sierpnia 2014. [dost?p 2014-11-09].
(
pol.
)
.
- ↑
a
b
c
d
60-metrowy maszt z flag? stanie na rondzie Babka. Na stałe!
. Gazeta.pl, 31 lipca 2014. [dost?p 2014-11-09].
(
pol.
)
.
- ↑
Biało-czerwona flaga na Maszcie Wolno?ci
. [w:]
Wiadomo?ci ? Regionalne ? Warszawa
[on-line]. wiadomosci.onet.pl. [dost?p 2014-11-28].
- ↑
Maszt Wolno?ci powinien ł?czy?, a nie dzieli? ? wywiad
. NowaWarszawa.pl, 27 pa?dziernika 2014. [dost?p 2014-11-09].
(
pol.
)
.
- ↑
Flaga Polski wci?gni?ta na Maszt Wolno?ci
. wp.pl, 10 listopada. [dost?p 2014-11-10].
(
pol.
)
.
- ↑
Miasto przej?ło Maszt Wolno?ci na rondzie Babka
. gazeta.pl, 25 stycznia 2015. [dost?p 2015-01-25].
(
pol.
)
.
- ↑
Maszt Wolno?ci na finiszu!
. antczak.pl, 6 listopada 2014. [dost?p 2014-11-09]. [zarchiwizowane z
tego adresu
(10 listopada 2014)].
(
pol.
)
.