한국   대만   중국   일본 
Marian Mi?sowicz ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Marian Mi?sowicz

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marian Mi?sowicz
Data i miejsce urodzenia

21 listopada 1907
Lwow

Data i miejsce ?mierci

5 kwietnia 1992
Krakow

Zawod, zaj?cie

fizyk

Alma Mater

Uniwersytet Jagiello?ski

Stanowisko

poseł na Sejm PRL VI i VII kadencji (1972?1980), wiceprezes Polskiej Akademii Nauk

Odznaczenia
Order Budowniczych Polski Ludowej Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Marian Mi?sowicz (ur. 21 listopada 1907 we Lwowie , zm. 5 kwietnia 1992 w Krakowie [1] ) ? polski fizyk i polityk , profesor Akademii Gorniczo-Hutniczej , organizator nauki, poseł na Sejm PRL VI i VII kadencji (bezpartyjny, z okr?gu wyborczego Krakow) [a] [2] . Budowniczy Polski Ludowej .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? w rzemie?lniczej rodzinie Jana (krawca) i Jozefy z Dudziakow [3] . W 1924 uko?czył IX Gimnazjum Matematyczno-Przyrodnicze w Krakowie i zdał matur?. Od 1924 studiował matematyk? i fizyk? na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiello?skiego . W 1930 uko?czył studia, uzyskuj?c dyplom magistra filozofii w zakresie fizyki na podstawie pracy O krotkich falach elektrycznych wytwarzanych metod? lamp elektronowych . Po krotkim okresie słu?by wojskowej podj?ł prac? nauczyciela fizyki w V Pa?stwowym Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Krakowie [4] . Od 1931 był asystentem w Katedry Fizyki Akademii Gorniczej w Krakowie . W 1932 uzyskał na UJ stopie? naukowy doktora za prac? O krotkich, powoli zanikaj?cych falach elektromagnetycznych [5] . W latach 1936?1937 przebywał na stypendium Funduszu Kultury Narodowej w laboratorium prof. L.S. Ornsteina w Utrechcie . W 1939 na podstawie pracy Z bada? nad ciekłymi kryształami uzyskał habilitacj? , a nast?pnie nominacj? na docenta fizyki na Wydziale Hutniczym Akademii Gorniczej [4] .

W czasie II wojny ?wiatowej był nauczycielem ?redniej Szkoły Gorniczej, wykładowc? fizyki dla studentow tajnego UJ i pracownikiem Pa?stwowej Szkoły Gorniczo-Hutniczo-Mierniczej (1941?1946).

Od 1946 profesor Akademii Gorniczej (od 1949 jej nast?pcy ? Akademii Gorniczo-Hutniczej).

Autor prac w takich dziedzinach , jak:

  • fizyka cieczy anizotropowych (ciekłych kryształow) ? tworca metody opisu lepko?ci takich o?rodkow. Do dnia dzisiejszego za Marianem Mi?sowiczem wyro?nia si? osiem wspołczynnikow lepko?ci dla takich cieczy.
  • fizyka cz?stek elementarnych ? pod koniec lat 30. autor wraz z profesorem Je?ewskim projektu wyniesienia do stratosfery balonu z licznikami maj?cymi mierzy? nat??enie promieniowania kosmicznego. Start miał nast?pi? z doliny Chochołowskiej , jednak nie doszedł do skutku, gdy? balon spłon?ł.
  • fizyka j?drowa ? tworca zakładu Fizyki J?drowej na Uniwersytecie Jagiello?skim, inicjator uczestnictwa polskich fizykow w europejskim centrum bada? j?drowych Europejskiej Organizacji Bada? J?drowych .

Członek Polskiej Akademii Nauk (od 1959, w latach 70. ? wiceprezes PAN), doktor honoris causa Uniwersytetu Jagiello?skiego (1975), Uniwersytetu Warszawskiego (1987) [6] i AGH [7] , od 1989 członek Polskiej Akademii Umiej?tno?ci .

W latach 1972?1980 był posłem na Sejm PRL [3] .

W 1964 otrzymał Nagrod? Pa?stwow? I stopnia [8] . W 1979, z okazji 35-lecia Polski Ludowej, otrzymał specjaln? nagrod? pa?stwow? [9] . Laureat Nagrody im. Jurzykowskiego (1988).

Zmarł w Krakowie, pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera XVB-9-22) [10] .

Ordery i odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Upami?tnienie [ edytuj | edytuj kod ]

  • 5 kwietnia 1993 w budynku przy ul. Kawiory 26a, pawilon D-11, odbyła si? uroczysto?? odsłoni?cia tablicy z br?zu po?wi?conej pami?ci prof. Mariana Mi?sowicza [4] .
  • 22 kwietnia 1996 odsłoni?to tablic? pami?tkow? ku czci prof. Mariana Mi?sowicza oraz nadano jego imi? pawilonowi D-10 (siedzibie WFiTJ) [4] .
  • W 1997 ustanowiono Nagrod? im. Mariana Mi?sowicza , przyznawan? co 2 lata, przez Rad? Polskiej Akademii Umiej?tno?ci, za wybitne osi?gni?cia w dziedzinie fizyki [4] .
  • 16 czerwca 2003 w holu głownego budynku Instytutu Fizyki J?drowej im. H. Niewodnicza?skiego została odsłoni?ta płaskorze?ba po?wi?cona pami?ci prof. Mariana Mi?sowicza [8] .
  • 16 listopada 2007 w Archiwum Naukowym PAN i PAU otwarto wystaw? ?Od intuicji do kierunkow bada?. Marian Mi?sowicz (1907?1992) w stulecie urodzin” [4] .
  • 23 maja 2014 nadano imi? prof. Mariana Mi?sowicza nowej ulicy, ł?cz?cej ul. Sosnowieck? z Centrum Cyklotronowym Bronowice w Instytucie Fizyki J?drowej Polskiej Akademii Nauk [8] .
  • Nazwisko prof. Mariana Mi?sowicza widnieje te? na dwoch tablicach umieszczonych w Budynku Głownym AGH, s? to: Członkowie Honorowi Stowarzyszenia Wychowankow AGH i Zasłu?eni dla Akademii Gorniczo-Hutniczej [4] .

Uwagi [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Na XXXV Zje?dzie Fizykow Polskich w Białymstoku prof. Andrzej Kajetan Wroblewski (Instytut Fizyki Do?wiadczalnej UW) przedstawił referat nt. ?Fizyka w Polsce wczoraj, dzi? i jutro” ? krotk? charakterystyk? fizyki w Polsce XX w. Zaprezentował wska?niki bibliometryczne, liczby dotycz?ce stopni i tytułow naukowych oraz liczby studentow fizyki. W podsumowaniu ocenił wkład Polakow do ?wiatowej fizyki XX wieku, wyodr?bniaj?c przede wszystkim ? poza Mari? Skłodowsk?-Curie (ktora w ?wiatowych zestawieniach jest wymieniana jako obywatelka francuska) ? czterech fizykow, ktorzy dokonali odkry? na miar? Nagrody Nobla: Mariana Smoluchowskigo , Mariana Danysza , Jerzego Pniewskiego i Karola Olszewskiego . W?rod osiemnastu mniej zasłu?onych, ktorzy jednak wnie?li bardzo powa?ny wkład do rozwoju fizyki i w pewnym okresie nale?eli do liderow ?wiatowej fizyki (ktorych nazwiska s? wymieniane w syntetycznych obcoj?zycznych historycznych opracowaniach) znalazł si? Marian Mi?sowicz. W tej samej grupie prof. Andrzej Kajetan Wroblewski wymienił nazwiska: Czesław Białobrzeski , Tadeusz Godlewski , Aleksander Jabło?ski , Leopold Infeld , Mieczysław Je?ewski , Władysław Natanson , Henryk Niewodnicza?ski , Arkadiusz Piekara , Stefan Pie?kowski , Wojciech Rubinowicz , Andrzej Sołtan , Leonard Sosnowski , Zdzisław Szyma?ski , Ludwik Wertenstein , August Witkowski , Mieczysław Wolfke , Konstanty Zakrzewski .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Mi?sowicz Marian , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2023-03-24] .
  2. ↑ Andrzej Kajetan Wroblewski (Instytut Fizyki Do?wiadczalnej UW): Fizyka w Polsce wczoraj, dzi? i jutro . labfiz.uwb.edu.pl. [dost?p 2012-08-31].
  3. ↑ a b Mi?sowicz Marian [online], Giganci Nauki [dost?p 2024-01-17] .
  4. ↑ a b c d e f g h i j k Hieronim Sie?ski. Tablice ? pami?? wiecznie ?ywa ? cz??? LV. Profesor Marian Mi?sowicz . ?Biuletyn AGH”. nr 112, s. 31?34, luty 2018. Krakow: Akademia Gorniczo-Hutnicza w Krakowie. ISSN   1898-9624 . [dost?p 2024-01-17].  
  5. ↑ 100-lecie urodzin Profesora Mariana Mi?sowicza [online], miesowicz.ifj.edu.pl [dost?p 2024-01-17] .
  6. ↑ Doktoraty HC . uw.edu.pl. [dost?p 2011-02-21].
  7. ↑ Doktoraty honoris causa nadane przez AGH . agh.edu.pl. [dost?p 2011-02-23].
  8. ↑ a b c Profesor Marian Mi?sowicz [online], Instytut Fizyki J?drowej PAN [dost?p 2024-01-17] .
  9. ↑ ? Dziennik Polski ”, r. XXXV, nr 161 (10 925), s. 1.
  10. ↑ Wyszukiwarka grobow w Krakowie .
  11. ↑ ?Nowiny Rzeszowskie”, nr 199 (8047), 23 lipca 1974, s. 4.
  12. ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1589 (?w 10 rocznic? Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”).
  13. ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 256 (?za zasługi poło?one przy zabezpieczeniu mienia pa?stwowego”).
  14. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 ? Uchwała Rady Pa?stwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/165 ? na wniosek Ministra Szkolnictwa Wy?szego.
  15. ↑ Medal Mariana Smoluchowskiego [online], Polskie Towarzystwo Fizyczne [dost?p 2024-01-17] .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Laureaci Medalu Mariana Smoluchowskiego
XX wiek
XXI wiek

?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marian_Mi?sowicz&oldid=72593863 ”