Makpela
(
hebr.
??????
haMachpela
;
arab.
????? ?????????
Al-Haram al-Ibrahim
),
Grota Patriarchow
?
jaskinia
w
Hebronie
w
Palestynie
, ktor? według
Starego Testamentu
zakupił patriarcha
Abraham
, by pochowa? tam sw? ?on?
Sar?
(por.
Rdz
23, 1-20).
Była pierwotnie własno?ci? Efrona
Hittyty
, za? Abraham kupił j? za 400 srebrnych
sykli
. Pomimo tego, i? w kulturze ludow
pustyni
, ktorym było z cał? pewno?ci? plemi?
Hebrajczykow
, pierwotnie nie były znane sanktuaria plemienne, pami?? o miejscu pochowku Sary była w?rod Izraelitow ci?gle ?ywa. Przebywaj?c w niewoli
egipskiej
, jak podaje
biblijna
Ksi?ga Rodzaju
, nigdy nie przestali wspomina? miejsca, w ktorym spoczywali ich przodkowie. W jaskini pochowani zostali bowiem: sam Abraham,
Izaak
ze sw? ?on?
Rebek?
oraz zmarły w
Egipcie
Jakub
[
potrzebny przypis
]
.
Ze wzgl?du na groby patriarchow w Makpeli
krol Dawid
wybrał Hebron na sw? pierwsz? stolic?. Po zburzeniu
Jerozolimy
przez
Nabuchodonozora
Hebron wraz z Makpel? stał si? własno?ci?
Idumejczykow
. ?ydzi powrocili do Makpeli po uwolnieniu z
Babilonu
. Nazwa jaskini podobnie jak samo miasto Hebron nie s? nigdzie wspominane w
Nowym Testamencie
[
potrzebny przypis
]
.
Jaskinia (grobowiec) jest powszechnie uto?samiana z
Mearat ha-Machpela
, znajduj?cym si? w dzisiejszym Hebronie, pod meczetem na terenie
muzułma?skiego
sanktuarium
Haram al-Chalil
. Budynek sakralny, ktory do dzisiaj chroni jaskini? z grobami ? Haram al-Chalil ? zbudowany został z rozkazu
Heroda Wielkiego
.
Bizanty?czycy
w jego wn?trzu wybudowali ko?cioł, zamieniony przez muzułmanow na
meczet
. Wn?trze meczetu przyozdobiono
cenotafami
upami?tniaj?cymi poszczegolnych patriarchow i ich ?ony. W ten sposob powstało sanktuarium muzułma?skie, wokoł ktorego narodziła si? tradycja, zwi?zana z jednym z etapow
nocnej podro?y
Mahometa
. Muzułmanie pozwolili ?ydom na postawienie obok swojego sanktuarium
synagogi
dla uczczenia patriarchy Abrahama
[
potrzebny przypis
]
.
Krzy?owcy
znale?li budynek w opłakanym stanie. Odrestaurowali go i zamienili ponownie w ko?cioł. Miasto Hebron stało si? w zwi?zku z tym siedzib?
biskupa
, zmieniono jego nazw? na ?wi?ty Abraham. ?redniowieczne ?rodła mowi? o odnalezieniu w jaskini Makpela relikwii ?wi?tych patriarchow. Miały one by? noszone w uroczystej procesji ulicami Hebronu
[1]
.
Egipski
sułtan
Saladyn
po zdobyciu Hebronu zabronił schodzenia do samej groty. Zakaz obowi?zuje do dzisiaj tak?e wyznawcow
Islamu
.
Mamelucy
dodali do istniej?cych patriarszych cenotafow jeszcze jeden upami?tniaj?cy
Jozefa
syna patriarchy Jakuba ? tradycja ?ydowska doszukuje si? jego grobu w okolicach dzisiejszego
Nablusu
, staro?ytnego
Sychem
[1]
.
W 1267 roku sułtan
Bajbars
zabronił wchodzenia na teren
Haram al-Chalil
chrze?cijanom i
?ydom
. Zakaz obowi?zywał do roku 1967, kiedy miasto Hebron zdobyte zostało przez
Izraelczykow
.