Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
|
Ten artykuł dotyczy parametru opisuj?cego trz?sienia ziemi. Zobacz te?: magnitudo, jednostka
wielko?ci gwiazdowej
w astronomii.
|
Magnituda
(
łac.
magnitudo
"wielko??" od
magnus
[1]
,
ang.
moment magnitude scale
(skrot
MMS
;
M
W
lub
M
)) ? liczbowa miara wielko?ci
trz?sienia ziemi
, oparta na wielko?ci tzw. momentu sejsmicznego
[2]
. Pierwsz? wersj? opracował w 1935 r.
Ch.F. Richter
do sklasyfikowania lokalnych wstrz?sow kalifornijskich
[3]
. Opracowana przez niego ?skala magnitud” została po?niej nazwana
skal? Richtera
.
Według oryginalnej skali Richtera magnituda jest definiowana jako
logarytm
dziesi?tny maksymalnej
amplitudy
znormalizowanego zapisu fali sejsmicznej, przez
sejsmograf
Wooda-Andersona, w odległo?ci 100 km od
epicentrum
.
Opracowany przez Richtera sposob obliczania magnitudy umo?liwia porownywanie wstrz?sow sejsmicznych w ro?nych miejscach
kuli ziemskiej
[4]
.
W 1978 r. japo?ski geofizyk,
Hir? Kanamori
, zmodyfikował sposob obliczania magnitudy, opracowany przez Richtera tak, aby nadawała si? ona do okre?lania energii najsilniejszych wstrz?sow i nie była zale?na od przestarzałego sejsmografu
[2]
[5]
.
Obecnie magnituda obliczana jest na podstawie warto?ci tzw. momentu sejsmicznego, lecz w przedziale mierzonym przez skal? Richtera (do ok. 7) jest z ni? porownywalna.
Magnitud? oblicza si? według wzorow w oparciu o dane uzyskane z zapisu wstrz?su, takie jak: amplituda ruchu gruntu, okres fali, odległo?? epicentralna oraz gł?boko?? ogniska. Magnitud? wyznacza si? z fal podłu?nych (P), poprzecznych (S) ? Mb, powierzchniowych (L) ? MS oraz z momentu sejsmicznego ? M
0
. Moment sejsmiczny jest iloczynem wielko?ci przesuni?cia, rozmiarow ogniska i sztywno?ci (wytrzymało?ci) skał, w ktorych doszło do wstrz?su
[3]
.
Wzrost magnitudy M
W
o jednostk? oznacza ok. 30 razy wi?ksz? energi? M
0
. Energia fal sejsmicznych to jedynie cz??? całkowitej energii trz?sienia ziemi. Reszta energii rozprasza si? w postaci ciepła, powoduje trwałe deformacje skał
[3]
.
- ↑
Władysław
W.
Kopali?ski
Władysław
W.
,
magnituda trzesi?nia Ziemi
, [w:] Słownik wyrazow obcych i zwrotow obcoj?zycznych [online], slownik-online.pl [zarchiwizowane 2013-07-02]
.
- ↑
a
b
Thomas C.
T.C.
Hanks
Thomas C.
T.C.
,
Hiroo
H.
Kanamori
Hiroo
H.
,
A moment magnitude scale
, ?Journal of Geophysical Research: Solid Earth”, 84 (B5), 1979, s. 2348?2350,
DOI
:
10.1029/JB084iB05p02348
(
ang.
)
.
- ↑
a
b
c
Intensywno??, Magnituda, Energia
, Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, Zakład Sejsmologii i Fizyki Wn?trza Ziemi [zarchiwizowane 2014-08-26]
.
- ↑
Skale i skutki trz?sie? ziemi
. Pa?stwowy Instytut Geologiczny. [dost?p 2022-12-28].
- ↑
Hiroo
H.
Kanamori
Hiroo
H.
,
Quantification of Earthquakes
, ?
Nature
”, 271 (5644), 1978, s. 411?414,
DOI
:
10.1038/271411a0
(
ang.
)
.