Madera ( port. vinho da Madeira ) ? wzmacniane wino portugalskie (od 17 do 22% alkoholu etylowego ), słodkie lub wytrawne (od 0 do 150 g cukru na litr), produkowane na atlantyckiej wyspie Madera .

Historia i proces produkcji [ edytuj | edytuj kod ]

Madera produkowana jest od przeszło 300 lat. Wulkaniczne gleby wyspy daj? wysokie plony winogron, mimo do?? niewielkiej powierzchni plantacji. Trunek uwa?any za najtrwalszy na ?wiecie (w obiegu nawet roczniki z czasow napoleo?skich ), z uwagi na wczesn? por? zbioru (drugi tydzie? sierpnia) oraz dojrzewanie w stosunkowo wysokiej temperaturze 40-50  °C , przyspieszaj?cej fermentacj? ^[1] . Proces ten nazywany jest ?maderyzacj?” albo ?estufagem” (od estufa ? cieplarnia, czyli specjalne pomieszczenie, w ktorym si? odbywa). Powodem przetrzymywania madery w podobnych warunkach było znaczne oddalenie wyspy od Europy ? przepłyni?cie tysi?ca kilometrow dziel?cych j? od brzegow kontynentalnej Portugalii trwało miesi?ce, podczas ktorych zwykłe wino ulegało zepsuciu.

Znany na całym ?wiecie trunek miał swoje okresy ?wietno?ci i upadku, zwi?zane z pojawieniem si? chorob winnic (oidio w 1852 oraz filoksera w 1872), jak rownie? obni?enie jako?ci spowodowane pojawieniem si? cieplarni oraz niekontrolowanej konkurencji nieuprawnionych producentow niezale?nych. Obecnie, dzi?ki nowoczesnej technice uprawy winoro?li, transportu, reklamy, a tak?e profesjonalizmowi handlowcow odzyskuje dobre imi? i zaufanie konsumentow na ?wiecie.

Aktualnie wyspa produkuje i eksportuje około 4 milionow litrow szlachetnego wina rocznie. W roku 1999 produkcja i sprzeda? trunku stanowiła 43% całego dochodu z eksportu. Jest to produkt rolniczo-przemysłowy o najwi?kszym znaczeniu dla gospodarki lokalnej.

Producenci i dystrybutorzy [ edytuj | edytuj kod ]

• Madeira Wine Company, S.A.
• Vinhos Justino Henriques, Filhos, Lda.
• H. M. Borges, Sucrs, Lda.
• Henriques & Henriques, Vinhos, S.A.
• Artur de Barros & Sousa, Lda.
• Pereira d’Oliveira (Vinhos), Lda.
• Vinhos Barbeito (Madeira), Lda.
• Blandy’s Madeira.

Przeznaczenie i rodzaje [ edytuj | edytuj kod ]

Madera jest winem na ka?d? okazj?, w tym do podawania jako aperitif (na pobudzenie apetytu) lub jako wino deserowe . Wyro?nia si? nast?puj?ce rodzaje tego wina:

• Zwykłe,
• Reserva,
• Stare albo 5-letnie (5 anos),
• Stara rezerwa (Reserva Velha),
• Bardzo stare albo 10-letnie (10 anos),
• Do najbardziej cenionych zalicza si? 15-, 20- i 40-letnie. Warto?ciowe s? tak?e rodzaje posiadaj?ce oznaczony rocznik ? im starszy, tym wino szlachetniejsze (cho? niekiedy wyst?puj? odst?pstwa od tej zasady).

Stosowane odmiany winogron [ edytuj | edytuj kod ]

Odmiana winoro?li odpowiada tak?e typowi wina:

• Malmsey (Malvasia) ? ciemne, najszlachetniejsze, słodkie,
• Bual (Boal) ? ci??kie o orzechowym posmaku, połsłodkie,
• Verdelho ? połwytrawne,
• Sercial ? wytrawne,
• Tinta Negra ? sprowadzony stosunkowo niedawno na wysp? szczep czerwonych winogron, ktory w zale?no?ci od wysoko?ci, na jakiej jest posadzony, daje winogrona o ro?nej słodko?ci; produkuje si? z niego wszystkie cztery typy wina.

Starsze, rzadkie dzi? odmiany:

• Bastardo,
• Terrantez ? połwytrawne.

Zobacz multimedia zwi?zane z tematem: Madera (wino)

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Andre Domine: Wino . O?arow Mazowiecki: Firma Ksi?garska Jacek i Krzysztof Olesiejuk, O?arow, 2008, ISBN  978-83-7588-275-9 .
• James J.   Halliday   James J. , Hugh H.   Johnson   Hugh H. , Wino, sztuka i nauka , Robert R.   Piwowarski (tłum.), Marek M.   Kondrat , Piotr P.   Pabia?ski (oprac.), Warszawa: Iskry, 2008, ISBN  978-83-244-0078-2 , OCLC   751409012   . brak strony (ksi??ka)
• Marek Bie?czyk i Wojciech Bo?kowski: Wina Europy . Warszawa: Hachette, 2009, ISBN  978-83-7575-720-0 .