한국   대만   중국   일본 
Leon Wanat ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Leon Wanat

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leon Wanat
Ilustracja
Leon Wanat w 1972 roku, podczas pierwszego procesu Ludwiga Hahna w Hamburgu
Data i miejsce urodzenia

14 czerwca 1906
Krakow ( Austro-W?gry )

Data i miejsce ?mierci

5 listopada 1977
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Pow?zkach

Zawod, zaj?cie

nauczyciel

Leon Wanat (ur. 14 czerwca 1906 w Krakowie , zm. 5 listopada 1977 w Warszawie ) ? polski nauczyciel i pisarz. W czasie II wojny ?wiatowej wi?ziony przez Niemcow na Pawiaku , gdzie został tzw. wi??niem funkcyjnym ? pisarzem w kancelarii wi?ziennej [1] . Po wojnie autor wspomnie? i dwoch monografii na temat warszawskiego wi?zienia.

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? 14 czerwca 1906 w Krakowie . Z zawodu był nauczycielem [2] , przed wojn? pracował w szkole w Chorzowie [3] . W roku 1939 uko?czył Pa?stwowy Instytut Nauczycielski w Warszawie, jednak wkrotce potem został powołany do wojska i wzi?ł udział w kampanii wrze?niowej [3] . Po kl?sce powrocił do Warszawy, gdzie wł?czył si? w powstaj?cy ruch oporu [3] .

Został aresztowany przez Gestapo 30 marca 1940 pod zarzutem przynale?no?ci do polskiego podziemia [1] [2] . Po krotkim ?ledztwie i przesłuchaniach w wi?zieniu przy Daniłowiczowskiej , wi?zieniu mokotowskim i w siedzibie Gestapo w al. Szucha 27 maja 1940 został przewieziony na Pawiak, gdzie sp?dził kolejne cztery lata [2] . Dzi?ki znajomo?ci j?zyka niemieckiego i ładnemu pismu został pisarzem wi?ziennym odpowiedzialnym za kancelari? przyj?? wi??niow ( niem.   Einnahmekanzlei ) [2] . Latem 1944 roku, na wie?? o zbli?aniu si? Armii Czerwonej do Warszawy, postanowił uciec z wi?zienia, bowiem obawiał si?, ?e Niemcy rozstrzelaj? go jako ?wiadka popełnionych przez siebie zbrodni wojennych na wi??niach przetrzymywanych na Pawiaku [3] . 17 lipca 1944 udało mu si? uciec z wi?zienia [1] [2] [3] .

W roku 1958 wydał drukiem wspomnienia wojenne ?Za murami Pawiaka” [1] [4] , ktorych znacz?c? cz??? stanowił dobrze udokumentowany zarys historii wi?zienia na Pawiaku [5] . Dokumentalno-wspomnieniowa ksi??ka była pierwsz? prob? napisania monografii wi?zienia na Pawiaku i doczekała si? wielu wznowie? [3] .

Jako jeden z najwa?niejszych ?wiadkow oskar?enia brał udział w warszawskim procesie Josefa Meisingera , komendanta Gestapo na dystrykt warszawski , i w hamburskim procesie Ludwiga Hahna [3] [6] . W roku 1977, tu? przed ?mierci?, był tak?e jednym z konsultantow historycznych podczas kr?cenia filmu Ostatnie okr??enie , przedstawiaj?cego ostatnie poł roku ?ycia Janusza Kusoci?skiego [7] .

Zmarł 5 listopada 1977 i został pochowany na warszawskich Pow?zkach (kwatera CII11-4-7) [8] . Kilka miesi?cy po jego ?mierci, w roku 1978 ukazała si? trzecia jego ksi??ka na temat Pawiaka, monografia ?Kartki z Pawiaka” [9] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia przedmiotowa [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia podmiotowa [ edytuj | edytuj kod ]

  • Leon   Wanat , Za murami Pawiaka , Pola   Gojawiczy?ska , wyd. 1, Warszawa: Ksi??ka i Wiedza , 1958, s. 315 .
  • Leon   Wanat , Apel wi??niow Pawiaka , Wyd. 2 popr. i poszerz, Warszawa: Ksi??ka i Wiedza, 1976, s. 365 .
  • Leon   Wanat , Kartki z Pawiaka , Stanisław   Podlewski , Warszawa: Novum, 1978, s. 85 .