한국   대만   중국   일본 
Komitat Zemplen ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Komitat Zemplen

Zemplen
komitat
Herb
Herb
Pa?stwo

  W?gry

Siedziba

Satoraljaujhely

Data likwidacji

1918

Powierzchnia

6269,3 km²

Populacja  (1910)
? liczba ludno?ci


343 194

Plan
Plan
Poło?enie na mapie Krolestwa W?gier
Położenie na mapie

Zemplen (łac. Zemplinum lub comitatus Zempliniensis , niem. Semplin , Komitat Semplin lub Sempliner Gespanschaft , słow. Zemplin ) ? dawny komitat w połnocno-wschodniej cz??ci Krolestwa W?gier (dzisiejsza wschodnia Słowacja i połnocno-wschodnie W?gry ), obejmuj?cy wi?kszo?? terenu historycznego regionu Zemplin . Stolic? władz komitatu był do roku 1748 zamek Zemplin .

W?gierska ekspansja na teren dzisiejszego Zemplena nast?powała od południa, z doliny Cisy . Południowa i ?rodkowa cz??? wyodr?bniła si? w osobny komitat w 1018 roku, za panowania Stefana I . Połnocna granica komitatu z pocz?tkowej linii Latoricy przesuwała si? na połnoc w miar? w?gierskiej kolonizacji tych terenow, a? pod koniec XII wieku ustaliła si? na najwy?szym grzbiecie Karpat . Pocz?tkowo, w XIII i XIV wieku, komitat nosił nazw? ?Potok” ? od siedziby władz w Sarospatak (słow. Blatny Potok ). Nast?pn? siedzib? ?upana stał si? zamek zempli?ski, a w po?nym ?redniowieczu miasteczko Ziemno nad Bodrogiem . Pod koniec XIV wieku z komitatem zempli?skim poł?czył si? istniej?cy do tej pory na południe od niego komitat Szerencs , ktory jeszcze do XVI wieku zachował pewn? odr?bno?? jako Dolny Zemplin. W XIII wieku w komitacie ukształtował si? samorz?d szlachecki. Władza i godno?? ?upana spoczywała w r?kach rodow Drugethow (w XVI i XVII wieku ? niemal wył?cznie), Paloczych, Perenyich i Rozgonyich.

Po upadku W?gier w XVI wieku Zemplin nie został zaj?ty przez Turkow, znalazł si? na wschodnich rubie?ach ziem podległych Habsburgom . W latach 1538 - 1541 , 1622 - 1629 i 1645 - 1648 Zemplen był wł?czony do Ksi?stwa Siedmiogrodu . W XVI i XVII wieku ziemie Zemplena były polem walk powsta? w?gierskich przeciwko Habsburgom. W 1748 roku siedzib? władz komitatu stało si? miasto Satoraljaujhely . W 1910 roku komitat dzielił si? na dziesi?? powiatow i jedno miasto wydzielone Satoraljaujhely.

Po powstaniu Czechosłowacji w 1918 roku połnocna cz??? komitatu została do niej przył?czona i wkrotce utraciła samodzielno?? administracyjn?, natomiast cz??? południowa, pozostała w granicach W?gier, została poł?czona z w?giersk? cz??ci? komitatu Abauj-Torna i z komitatem Borsod w komitat Borsod-Abauj-Zemplen . Komitat Zemplen był ponownie wyodr?bniony w latach 1938 - 1945 , po aneksji przez W?gry pasa ziem na południu i wschodzie Słowacji.

Na Słowacji potocznie u?ywa si? nazwy Zemplin na okre?lenie tradycyjnego regionu obejmuj?cego słowackie cz??ci dawnych komitatow Zemplen i Ung .

Powiaty ( jaras )
Powiat siedziba władz
Bodrogkoz Kiralyhelmec
Galszecs Galszecs
Homonna Homonna
Mez?laborc Mez?laborc
Nagymihaly Nagymihaly
Sarospatak Sarospatak
Satoraljaujhely Satoraljaujhely
Szerencs Szerencs
Szinna Szinna
Sztropko Sztropko
Tokaj Tokaj
Varanno Varanno
Miasta komitackie ( rendezett tanacsu varos )
Satoraljaujhely