Kahał
(
hebr.
????
kehilla
? ?zgromadzenie, gmina”) ? słowo z
jidysz
oznaczaj?ce gmin?, form? organizacji społeczno?ci
?ydowskiej
. Słowo to oznacza zarowno samo skupisko ludno?ci, wewn?trznie zorganizowane i posiadaj?ce władz?, jak i sam zarz?d gminy.
Była regulowana nie tylko przez prawo ?ydowskie, ale tak?e polskie, szczegolnie
przywileje
nadawane przez władcow i okre?laj?ce poziom autonomii gmin.
Sama forma organizacji zale?ała od wielko?ci i zamo?no?ci danej gminy. Wi?ksze i bogatsze cz?sto lokowały si? we własnych budynkach, nazywanych czasem ??ydowskimi ratuszami”, zatrudniaj?c wielu urz?dnikow. Mogły one liczy? rownie? na dalej id?ce przywileje, nadawane w porozumieniu z lokalnymi władcami. Mniejsze gminy pozostawały organizacjami na wpoł nieformalnymi, zatrudniaj?c jedynie niezb?dn? liczb? urz?dnikow.
Struktura gminy ?ydowskiej była ?ci?le zhierarchizowana. Najwy?szymi rang? członkami kahału byli seniorzy, pełni?cy oficjalne funkcje reprezentacyjne, ale i s?downicze oraz zajmuj?cy si? najistotniejszymi kwestiami administracyjnymi. Nieco ni?ej w hierarchii, przejmuj?c cz??? zada? seniorow, znajdowali si? ławnicy. Wa?n? rol? w strukturach ka?dej gminy pełnił
rabin
, b?d?c nie tylko przywodc? religijnym, ale i nierzadko powiernikiem czy doradc? w sprawach osobistych.
W ramach gminy działały liczne komisje, zajmuj?ce si? szczegołami kwestii administracyjnych. Przewodniczyli im kahalnicy.
Wspołczesne gminy ?ydowskie w Polsce
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Dzi? w Polsce istnieje tylko 8 gmin ?ydowskich oraz 7 filii tych gmin, skupionych w
Zwi?zku Gmin Wyznaniowych ?ydowskich w RP
, funkcjonuj?cym na podstawie ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Pa?stwa do Gmin Wyznaniowych ?ydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej (
Dz.U. z 2014 r. poz. 1798
). Najwi?ksze z nich znajduj? si? w
Warszawie
,
Krakowie
i
Łodzi
. Przewodnicz?cym Zwi?zku jest
Piotr Kadl?ik
. Naczelnym rabinem RP jest
Michael Schudrich
.
Zwi?zek tworzy osiem gmin ?ydowskich:
oraz dwie filie samego ZGW?:
Gminy nie nale??ce do ZGW?: