John Maitland ksi??? Lauderdale (ur. 24 maja 1616 , zm. 24 sierpnia 1682 ) ? szkocki polityk, jeden z najbli?szych doradcow krola Anglii Karola II .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? w 1616 roku w szkockiej rodzinie arystokratycznej. Był jednym z sygnatariuszy Uroczystego Zwi?zku i Przymierza zawartego w celu obrony szkockiego prezbiterianizmu przed działaniami angielskiego krola Karola I . Gdy w 1642 roku wybuchła wojna domowa pomi?dzy krolem a parlamentem, Lauderdale, jak wi?kszo?? Szkotow poparł siły parlamentu. W 1646 roku pokonany Karol I poddał si? Szkotom, ktorzy wydali go parlamentowi. Wkrotce jednak krol doszedł do porozumienia ze Szkotami, obiecuj?c wprowadzenie w Anglii prezbiterianizmu w zamian za pomoc w walce przeciwko siłom parlamentu.

Dowodzone przez Johna Maitlanda wojska szkockie rozpocz?ły działania zbrojne po stronie krola w 1648 roku, jednak zostały pokonane. W styczniu 1649 krol Karol I został stracony. John Maitland postanowił w tej sytuacji udzieli? poparcia jego synowi - Karolowi II i kontynuowa? walk? po jego stronie. W 1650 roku został jednak ostatecznie pokonany przez armi? Olivera Cromwella i trafił do niewoli. Wolno?? odzyskał w 1660 roku, po obj?ciu tronu angielskiego przez Karola II.

John Maitland w zamian za wierno?? Koronie został mianowany przez krola pierwszym ministrem Szkocji i wszedł w skład tak zwanej Kabały - prywatnego gabinetu krola. Karol II zawarł wkrotce w Dover sojusz z Francj? , obiecuj?c wprowadzi? w Anglii katolicyzm w zamian za francusk? pomoc finansow?. W Szkocji John Maitland przyst?pił na polecenie krola do bezwzgl?dnej rozprawy z prezbiterianami. Spowodowało to w 1679 roku wybuch buntu przeciwko jego surowym rz?dom. W tej sytuacji parlament, obawiaj?c si?, ?e polityka prowadzona przez Johna Maitlanda da krolowi pretekst do rozbudowy armii, wyst?pił przeciwko niemu i zmusił w 1680 roku do ust?pienia ze stanowiska. Maitland zmarł dwa lata po?niej w Anglii.

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Alex Axelrod, Charles Phillips Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon , wyd. Politeja, Warszawa 2000.