Jan Chrzciciel de Grandville Malletski
herbu Bastion
,
franc.
Jean-Baptiste Mallet de Grandville
(ur. 27 listopada
1777
w
Marsylii
, zm. 30 listopada
1846
w
Zbo?ennej
) ? francuski in?ynier wojskowy w słu?bie polskiej i rosyjskiej,
generał dywizji
Wojska Polskiego
,
wolnomularz
[1]
.
Uko?czył szkoł? wojskow? w
Metzu
. Brał udział w kampaniach: we
Włoszech
(1795-1798),
Niemczech
(1798) i
Holandii
(1799-1804). W sztabie
armii napoleo?skiej
odbył kampani? w
Prusach
(1806-1807); pod
Prusk? Iław?
dostał si? do niewoli w lutym 1807 (przetrzymywany był w
Rydze
).
Po uwolnieniu w sierpniu 1807 przeznaczony został do armii
Ksi?stwa Warszawskiego
. Brał udział w projektowaniu i rozbudowie fortyfikacji
Modlina
i
Zamo?cia
. 4 marca 1809 roku został dyrektorem generalnym Korpusu In?ynierow.
Walczył
pod Raszynem
(1809), Gor? (1809),
Sandomierzem
(1809),
Smole?skiem
(1812) i
Mo?ajskiem
(1812) oraz
Lipskiem
(1813), gdzie dostał si? do niewoli. W 1815 awansowany na generała. Po zwolnieniu pozostał w Polsce, przyjmuj?c słu?b? w armii
Krolestwa Polskiego
.
Postanowieniem cara Rosji i krola Polski
Aleksandra I
z 3 (15) pa?dziernika 1816 roku otrzymał naturalizacj? w Krolestwie Polskim z nadaniem praw obywatela i szlachcica, i pozwoleniem na u?ywanie nazwiska ?Grandville-Malletski”
[2]
. Był dyrektorem - dowodc? Korpusu In?ynierow, pocz?tkowo w stopniu generała brygady, a po?niej generała dywizji.
Od czerwca 1824 do ko?ca 1831 kierował budow?
Kanału Augustowskiego
. Po aresztowaniu
Ignacego Pr?dzy?skiego
przywłaszczył sobie projekt
Kanału
, fałszuj?c dokumenty autorstwa
Pr?dzy?skiego
. Po wybuchu
powstania listopadowego
, za
dyktatury
generała
Jozefa Chłopickiego
był kwatermistrzem generalnym i przewodnicz?cym Komitetu Artylerii i In?ynierow; po przej?ciu dowodztwa przez generała
Skrzyneckiego
stopniowo był usuwany ze stanowisk. Po kapitulacji Warszawy przeszedł do wojska rosyjskiego w randze generała-lejtnanta. Przeniesiony został do
Kronsztadu
, gdzie prowadził prace fortyfikacyjne. W 1837 poprosił o dymisj? i powrocił do Krolestwa Polskiego. Osiadł we wsi
Zbo?enna
koło
Opoczna
, w dobrach swojej pierwszej ?ony ? Wiktorii Szydłowskiej.
Jego drug? ?on? była Adela, corka Chryzantego Krasi?skiego (1777-1819, brat generała
Izydora Krasi?skiego
[3]
), ich dzieckiem była literatka
Waleria Marrene-Morzkowska
(1832-1903)
[4]
.
Zmarł 30 listopada 1846 w Zbo?ennej. Pochowany został w
Skrzy?sku
(
epitafium
znajduje si? w
miejscowym ko?ciele
).
- ↑
Ludwik Hass
,
Sekta farmazonii warszawskiej
, Warszawa 1980, s. 444.
- ↑
Rozkaz dzienny Naczelnego Wodza do Wojska Polskiego z 7 (19) pa?dziernika 1816 roku. Według
kalendarza julia?skiego
postanowienie zostało wydane 3 pa?dziernika 1816 roku, a według
kalendarza gregoria?skiego
- 15 pa?dziernika 1816 roku. Zobacz
daty nowego i starego porz?dku
.
- ↑
Jan Pacho?ski:
Oficerowie Legionow Polskich 1796-1807
. T. 2: Słownik biograficzny oficerow Legionow Polskich 1796-1807. Krakow: Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległo?ciowego, 1998-2003, s. 155-156.
ISBN
83-7188-003-0
.
- ↑
Stanisław Szenic:
Cmentarz Pow?zkowski 1891-1918
. Warszawa: PIW, 1983, s. 171-172, seria: Biblioteka Syrenki.
ISBN
83-06-00921-5
.
- ↑
Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu ?w. Stanisława, w: Miesi?cznik Heraldyczny, r. X, nr 12, Warszawa 1931, s. 284.
- ↑
Przepisy o znaku honorowym niemniej. Lista imienna generałow, oficerow wy?szych i ni?szych oraz urz?dnikow wojskowych, tak w słu?bie b?d?cych, jako te? dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830
, [b.n.s]
| ?luzy
|
|
|---|
| Rzeki na szlaku
|
|
|---|
| Jeziora na szlaku
|
|
|---|
| Budowniczowie
|
|
|---|
- ?luzy, rzeki i jeziora wymienione s? w kolejno?ci od rzeki
Biebrza
do rzeki
Niemen
.